تاریخ جهانگشای نادری (خطاط استاد عباس اخوین از روی نسخه خطی مصور متعلق به ۱۱۷۱ ه.ق)

جهانگشای نادری نوشتهٔ میرزا مهدی خان منشی استرآبادی -منشی و مورخ نادر شاه افشار – (درگذشت بین ۱۱۷۵ تا ۱۱۸۲ قمری) است. محتوای کتاب دربارهٔ تاریخ ایران در اوایل سده ۱۲ خورشیدی/اواسط سده ۱۲ قمری و زندگی نادر شاه و لشکرکشی‌های وی به مناطق مختلف است. این کتاب نثری فنی و مصنوع دارد و در آن از واژه‌های عربی بسیاری استفاده شده‌است. این کتاب مهمترین اثر مربوط به تاریخ ایران در زمان نادر است و چون نویسنده از نزدیکان نادر بوده‌است و حوادث را به چشم خود دیده‌است، ارزش بسیار بالایی دارد.

میرزا مهدی استرآبادی اثر دیگری به نام دره نادره دارد که چکیدهٔ همین کتاب، اما به نثری سنگین‌تر و متکلف‌تر است.

کاشفان؛ تاریخی از کوشش انسان در راه شناخت خویشتن و جهان

نویسنده: دانیل بورستین

مترجم: اکبر تبریزی

کاشف‌ها کتابی خارق‌العاده است، داستان مردان و زنان شجاعی است که ما را قدم به قدم به دنیای مدرن ما رساندند. این کتاب به چهار بخش تقسیم شده است که هر بخش به شیوه خود جذاب است: زمان، زمین و دریاها؛ طبیعت؛ و جامعه.

کاشفان یک اثر تاریخی غیرداستانی از دانیل بورستین است که در سال ۱۹۸۳ منتشر شد و اولین اثر در سه گانه دانش است که شامل خالقان و جویندگان نیز می شود. این کتاب با عنوان فرعی «تاریخی از کوشش انسان در راه شناخت خویشتن و جهان»، تاریخچه ای از کشف بشر است. اکتشاف به اشکال مختلفی توصیف می شود: اکتشاف، علم، پزشکی، ریاضیات، و موارد نظری بیشتر، مانند زمان، تکامل، تکتونیک صفحه و نسبیت. بورستین ذهن مخترع و انسان و تلاش ابدی آن برای کشف جهان و جایگاه بشر در آن را می ستاید.

بورستین در “یادداشت شخصی برای خواننده” می نویسد: “قهرمان من انسان، کاشف است. جهانی که ما اکنون از غرب باسواد می بینیم… باید توسط کلمب های بی شماری گشوده می شد. در خلوت های عمیق گذشته، آنها ناشناس بماند.” ساختار کتاب موضوعی و زمانی است که از دوران پیش از تاریخ در بابل و مصر آغاز شده است.

معرفی رمان کلاریسا: یا تاریخچه یک بانوی جوان اثر ساموئل ریچاردسون

ساموئل ریچاردسون (به انگلیسی: Samuel Richardson) (زاده ۱۹ اوت میلادی ۱۶۸۹ – ۴ ژوئیه ۱۷۶۱ میلادی) از رمان‌نویسان معروف انگلستان است. ریچاردسون پدر رمان تحلیلی در انگلستان شناخته شده و داستان‌نویسی انگلیسی را

تاریخ اندیشه جدید ایرانی (سفرنامه های ایرانیان به فرنگ) (۲ جلدی)

فرامرز معتمد دزفولی

کتاب «تاریخ اندیشه جدید ایرانی» در ۳۵ بخش سامان یافته که عناوین برخی از آنها شامل «منشأت: قائم مقام فراهانی»، «رستم‌التواریخ: محمد هاشم موسوی رستم‌الحکما»، «میرزا تقی خان امیر کبیر: جهان نمای جدید»، «الفباء جدید: میرزا فتحعلی آخوندزاده»، «فلک‌السعاده: علیقلی‌خان اعتضاد السلطنه»، «جزوه راپورت شخصی که دو درجه از فراموش خانه را طی کرده»، «نامه‌ خسروان، جلال‌الدین میرزا» و… است.

این کتاب گزارشی از تکاپوی فکری ایرانیان از هنگام نخستین رویارویی با غرب و مدرنیته تا واپسین سال‌های منتهی به مشروطیت است. اندیشه و فکری که در فاصله‌گیری از تفکر قدیم ایرانی در دو قرن پیش با اولین گزارش‌ها و سفرنامه‌های ایرانیان به فرنگ آغاز شد و پا در راه پرماجرای خود نهاد. ایرانیان ناخواسته و از سر اجبار به جهانی فراخوانده شده بودند که پیش از آنها ساخته و پرداخته شده بود و اینک فهم و درک این جهان نو را از آنها می‌طلبید.

در پشت جلد کتاب می‌خوانیم: «منورالفکران، کنش‌گران این دوران با جهد و تلاش بی‌بدیل خود توانستند شرایط فکری و فرهنگی بحران انقلابی که به‌واسطه حوادث و جنگ‌های ایران و روس و نیز افق گشایی مسافران فرنگ که در ذهن ایرانی صورت یافته بود را در مسیر دورانی خویش قرار دهند و به پیش برند.

آنچه دوره دوم تاریخ فکر و اندیشه جدید ایرانی را نزدیک و در دنباله عصر روشنگری اروپای قرن هیجدهم می‌کند تکیه به آثار و کنش نویسندگان و فعالینی است که در این برهه پا به عرصه نهادند. آنان با ترجمه و الگوبرداری از همگان غربی خود و سرمش نهادن خرد و عقل و اعتماد به آن در توانایی بیرون رفتن از مشکلات و سختی‌هایی که جامعه ایران آن زمان را در چنبره خود گرفته بود، گشاینده این عصر نو شدند. این تاریخ را اکنون می‌توان تاریخ آزادی و شگفتگی سوژه ایرانی نیز نامید.»