حق با شاخ نبات است
تورج رهنما
این مجموعه شامل دو نوع داستان است: داستانهای واقعی و داستانهای تخیلی.
اما منظور از داستان تخیلی در اینجا چیست؟
رویاهای ما به دو شکل ظاهر میشوند: ١. درخواب، یعنی در جایی که نمیتوان عناصر آنها را بازشناخت، تنظیمشان کرد و به آنها شکل بخشید؛ ٢. زمانی که ما در بیداری به سر میبریم و میتوانیم به رؤیاهای خود نظم دهیم، به آنها شکل ببخشیم و آنها را به دیگران منتقل کنیم. آثار هنری، از جمله شمار زیادی از داستانها و رمانهای مدرن غربی، اینگونه پدید آمدهاند. بخشی از داستانهای این مجموعه نیز چنین خصوصیتی دارند.
حق با شاخ نبات است مجموعهای خواندنی شامل داستانهای کوتاه و خیلی کوتاه است که دربردارندۀ مضامین تاریخی، اجتماعی و اخلاقی هستند. طنز، شوخی و مطایبه و اشارات و کنایات زیبا و بجا از ویژگیهای بارز و جالب توجه این داستانهاست.
حقایق؛ متنی از قرن پنجم یا ششم هجری قمری
حقايق متني کهن (شايد قرن پنجم يا ششم) از نويسندهيي ناشناس است. نسخ کتاب در چين بود. هر چند کتاب در احکام و اخلاق شرعي است اما ارزش ويژة آن در قدمت زبان و احتوا بر لغات نادر و اصطلاحات کهن زبان فارسي مرسوم در ماوراءالنهر و منطقة سغد است. مصحّح علاوه بر تصحيح كتاب بر مبناي هر سه نسخة موجود و نگارش مقدّمهيي مفصّل تعليقاتي هم در معاني لغات كهن و مسائل سبکشناسي زبان کهن فارسي بر آن افزوده است.
حقیقت (وریتی)
حکایات تمثیلی
بهروز عزبدفتری
حکایت های محله ما
بچههای محله ما یا پسران جبلاوی (به عربی: اولاد حارتنا) داستان بلند نجیب محفوظ است. این داستان در سال ۱۹۵۹ در روزنامه الأهرام منتشر میشد. نشر این داستان مخالفت بسیاری از شخصیتهای مذهبی مصر را برانگیخت؛ تا این که سرانجام نشر این کتاب در مصر ممنوع شد. این کتاب نخستین بار در سال ۱۹۱۹ در لبنان چاپ شد. فلیب استوارت آن را به انگلیسی برگرداند و این کتاب شهرتی جهانی پیدا کرد.
عمر عبدالرحمن، مفتی نابینای مصری این کتاب را کفر تلقی کرد: سلمان رشدی مولف کتاب آیات شیطانی و نجیب محفوظ نویسنده کتاب أولاد حارتنا هر دو مرتدند، و هر کس که از اسلام به سوء سخن بگوید، شکی نیست که باید کشته شود. و اگر نجیب محفوظ را کشته بودیم، سلمان رشدی ظهور نمیکرد.»
سرانجام در اوایل سال ۲۰۰۶، رمان «بچههای محله ما» با مقدمهای از احمد کمال ابوالمجد به چاپ رسید.
حکایت های هزار و یک شب (قابدار)
شروع داستان هزار و یک شب به نقل از پادشاهی است، با عنوان شهریار (پادشاه) و روایتگر آن شهرزاد (دختر وزیر) است. اکثر ماجراهای آن در بغداد و ایران میگذرد و داستانهای آن را از ریشهٔ ایرانی دانستهاند، که تحت تأثیر آثار هندی بودهاست. اینکه داستانهای هزار و یک شب در اصل مشخص و روشن بوده باشند و تعداد آنها دقیقاً هزار و یک بوده باشد چندان واقعی به نظر نمیرسد. اما داستانهای زیادی زیر نام «هزار و یک شب» نوشته شدهاست.
حکایتهایی برای زمانۀ ما (کتاب اول) و باز هم حکایتهایی برای زمانۀ ما (کتاب دوم)
حکم مرگ
راوی در این داستان پیچیده فلسفی حکم مرگ ژ است که هر روز بالای سر او ظاهر می شود. حتی در جایی از داستان ژ راوی را نشانه می رود و او را مرگ خطاب می کند. راوی در نهایت با تزریق مرفین کار ژ را یکسره می کند. سایر شخصیت های داستان نیز چاره ای ندارند جز تسلیم به مرگ ژ . جز اینکه کمکی باشند برای به پایان رسیدن ژ در حکم مرگ. بلانشو فیلسوف و نویسنده فرانسوی و از نویسندگان مهم دهه چهل میلادی است که خود انزوا و مرگ را تجربه کرد. او هرگز حاضر به هیچ مصاحبه ای نشد و یک بار نیز بر اثر اشتباه پژشکی تا دم مرگ رفت. او طی عمل یک اشتباه پژشکی مرگ را تجربه کرد و از آن پس این تجربه سایه سنگینی بر تمامی آثارش گذاشت. نوشته های او سراسر درباره مرگ است.
حکیم؛ از لندن تا اصفهان در محضر ابن سینا
نوآ گوردون
ترجمه: جواد سیداشرف
این کتاب پرفروشترین کتاب جهان طی سال های 1988-1991 بوده است . داستان حکایت یک جوان انگلیسی است که از شهر لندن به ایران و شهر اصفهان میرود . درمحضر حکیم الحکما ابن سینا علم طب را فرا می گیرد . پا به پای حکیم به درمان بیماران می پردازد و تا نزدیکی وفات ابن سینا همراه وی است . مقدمه کتاب فضای داستان را بخوبی ترسیم کرده است . بخشی از آن را با هم می خوانیم : ...قرن یازدهم میلادی اوج قرون وسطای اروپا و دوران رواج استبداد کلیسا و حاکمیت جهل و خرافه بر مغرب زمین است . دورانی است که نه تنها تاسیس دانشگاه و تلاش برای اعتلای دانش جرم محسوب می شود , بلکه حتی رفتن به مدارس مسلمانان و کسب علم از محضر آنان نیز گناه است و مستوجب اعدام می گردد . در جهانی چنین تیره و تار نوجوانی در لندن زندگی می کند که به کمک موهبتی مرموز و خداداد , به نحوی خارق العاده مستعد فراگیری صناعت طب است . در چنان حضیضی از ضلالت و نادانی , ناگهان شهرت مدارس طب در بلاد اسلامی و آوازه ابن سینا بزرگترین حکیم جهان به گوش این نوجوان می رسد و او به تبعیت از یک انگیزه ناشناس نیمی از جهان را پشت سر می گذارد تا به دستبوس شیخ الرئیس برود . با تمام وجود و با استعدادی سرشار و خداداد از این چشمه فیاض کسب علم می کند و سپس به موطن خود باز می گردد . زمینه تاریخی این داستان به دنبال تسلط وایکینگ ها و تسلط غزنویان در ایران بر می گردد . نویسنده با استفاده از کتب تاریخی رایج برای کتاب خود استخوان بندی تاریخی مناسبی پدید آورده و داستان خود را بر چارچوب آن گسترده است . بسیاری از حوادث کتاب ساخته ذهن نویسنده است . تنها شخصیت واقعی ماجرا همان ابو علی سیناست که با درخشندگی خاصی مطرح شده است . برخی توصیف ها درباره شهر اصفهان و آداب و رسوم اجتماعی با دوران زندگی ابن سینا مطابقت کامل ندارد و شرح بیمارستان و مدرسه اصفهان نیز بر اساس الگوی بیمارستان بزرگ عضدی در بغداد شکل گرفته است . نویسنده با تخیل خلاق خود تصویری زنده از زندگی وتلاش انسان ها را در یک هزار سال پیش در قالب داستانی مهیج و پر حادثه ترسیم می کند . خواننده را به دنیای دلاکان , شعبده بازان , سفر با شتر در کویر , جادو گران و می برد و با جهانی رنگارنگ و در عین حال ملوس آشنا می کند.
حلبیآباد
- نام نویسنده : سزار آیرا
- نام مترجم : ونداد جلیلی
حلقه سوم
در رمان «حلقۀ سوم» زنی بهنام اکاوی داستان زندگی خود را برای دوستش نینا نقل میکند. زندگی او بهظاهر گذرانی روزمره و مبتذل همچون بسیاری از سرگذشتهای دیگر است، لیکن بازیـگران و سیر حوادث آنگونه که آن بانو شرح میدهد و جزئیات آن را میآورد و میپندارد، تا سطح تراژدی هیجانانگیزی اوج میگیرد که گاه سخت زشت و نفرتآور است و گاه بسیار دلخراش و حزنآور. شخصیتهای این سرگذشت و صحنۀ این دنیای شگفتانگیزی که آدم را بهیاد نوشتههای ژان ژنه و لوییــفردینان سلین میاندازد، ما را با زندگانی روزمرۀ یک خانوادۀ یونانی از طبقۀ خردهبورژوا آشنا میکند و در ضمن، دریچهای است که به روی تاریخ معاصر یونان گشوده میشود.
حماسه بابک خرمدین
نادعلی همدانی
بابک می دانست که چه رسالت سنگین و سرنوشت سازی را بر عهده گرفته است. مردم او را به رهبری خود انتخاب کرده بودند و انتظار داشتند که بابک نقش سرداری بزرگ در تاریخ ایران را بازی کند و در راه آزادی و استقلال این سرزمین گام های بلندی بردارد… بعد از مرگ جاويدان، حالا او جانشین رهبر خرمدینان بود و وقت آن رسیده بود که آنها را از این رخوت و ترس تاریخی از اعراب مهاجم برهاند. بنابراین جای تردید و تأمل نبود. بایستی هرچه زودتر مقدمات یک جنبش و قیام ملی بزرگ را فراهم می کرد.
حماسه بابک خرمدین اسطوره ایران زمین
تاریخ جوامع تاکنون تاریخ مبارزه طبقاتی بوده است و بابک قهرمانی ست از میان این صفحات در جدال با ظلم و سیاهی ای که در خاک این مرزوبوم ریشه دوانده بود. «بابک» مرزهای اسطوره و واقعیت را در هم نوردیده است. مردانگی و قهرمانی های او را باید به حساب آرزوها و آمال ایرانیانی گذاشت که از دیرباز منتظر ظهور این منجی افسانه ای و پرچم عدالت گستر او بوده اند. کتاب پیش رو شرح این دلاوری هاست و ثبت اسطوره جاویدان ایران زمین، بابک خرمدین، برای آیندگانی ست که با مطالعه حماسه او و یارانش، گذشته را چراغ راه خویش قرار می دهند.
حماسه بیوولف و دیگر اشعار انگلیسی باستان
در نخستین سدههای پس از میلاد مسیح که سوادآموزی فقط به اصحاب و خادمان کلیسا محدود میشد، بخش عمده شعر و ادبیات انگلیسی به مضامین دینی میپردازد و از منابع لاتین سرچشمه میگیرد. به لحاظ ماهوی، شعر این دوره نشان میدهد که ارزشهای قومی و قبیلهای و سنن اشرافی قبایل ژرمن – که آنگلوساکسونها به آنها تعلق دارند – در دوره رواج مسیحیت نیز همچنان الهامبخش شاعران بوده است.
«بیوولف» کهنترین حماسه منظوم بلند به زبان انگلیسی است که در نیمه نخست قرن هشتم میلادی سروده شده است، اگرچه برخی محققان تاریخ نگارش آن را قرن دهم میدانند. نسخه خطی اولیه، نشانی از عنوان یا مولف ندارد و عنوان آن را نیز پژوهشگران ادبیات تعیین کردهاند. این شعر اصالتا انگلیسی است اما نه به مردم و فرهنگ انگلیس، بلکه به اعقاب ژرمن آنها – بهویژه دو قبیله جنوب اسکاندیناوی، دین و گیتس – میپردازد.
حماسه بیوولف داستانی تمثیلگونه از رویارویی خیر و شر است؛ چنانچه در ایلیاد و ادیسه یا بخشهایی از شاهنامه فردوسی خواندهایم.
این کتاب اولین ترجمه فارسی را از این حماسه منظوم و تعدادی دیگر از اشعار انگلیسی باستان به دست داده است. عباس گودرزی در ترجمه این اشعار، نه از زبان نظم، که از نثر فاخر و آهنگین فارسی استفاده کرده است.
حماسه زمین بکر
لئونید ایلیچ برژنف سیاستمدار و دبیر کل کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی از سال ۱۹۶۴ تا ۱۹۸۲ بود. وی در تاریخ ۱۹ دسامبر سال ۱۹۰۶ در شهرک کامنکا در استان دنپروپتروفسک در اوکراین امروزی که در آن زمان جزئی از امپراتوری روسیه بود زاده شد و در تاریخ ۱۰ نوامبر سال ۱۹۸۲ در مسکو درگذشت. او در سال ۱۹۶۴ دبیر اول و از سال ۱۹۶۵ به بعد دبیر کل کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی بود.
پس از توطئهای هماهنگ با همکاری تنی چند از اعضای حزب کمونیست شوروی از جمله "سوسولوف" نظریه پرداز حزب در آن دوره و برژنف به علاوه برخی از سران دستگاههای امنیتی خروشچف از دبیر اولی حزب کمونیست شوروی برکنار شد و لئونید برژنف به جای او به دبیر اولی حزب کمونیست برگزیده شد. اما این بار بر خلاف دوره خروشچف که علاوه بر مقام دبیرکلی حزب کمونیست مقام نخست وزیری شوروی را هم از سال ۱۹۵۸ را داشت (همانند استالین) این بار اعضای حزب تصمیم گرفتند که نوعی تقسیم قدرت در حزب به وجود بیاید. در نتیجه دبیرکلی حزب به برژنف و نخست وزیری شوروی به "کاسیگین"رسید. در دوره رهبری برژنف بر شوروی آزادیهای محدودی که در دوره خروشچف به مردم شوروی داده شده بود از میان رفت و پروژه استالین زدایی خروشچف کنار گذاشته شد. البته هیچ گاه سطح دیکتاتوری و جنایت به زمان حکومت ژوزف استالین بر شوروی نرسید.