امیرکبیر (قهرمان مبارزه با استعمار)
امیرکبیر قهرمان مبارزه با استعمار کتابی به قلم اکبر هاشمی رفسنجانی است، که در سال ۱۳۴۶ توسط مؤسسه انتشارات امیرکبیر منتشر شد. این کتاب که تجدید چاپ شد، یکی از قدیمیترین آثار هاشمی رفسنجانی است که برای نخستینبار در سال ۱۳۴۶ منتشر شده بود و بعد از گذشت ۵۰ سال این اثر از سوی همان ناشر یعنی فراهانی تجدید چاپ شد. در این کتاب هاشمی به شرحی از تلاشهای امیرکبیر برای توسعه و شیوه درست اداره کشور و شخصیت استعمارستیزش پرداختهاست.
امیرکبیر و ایران
کتاب «امیرکبیر و ایران »مربوط به توضیحاتی در مورد زندگی نامه امیرکبیر از تولد تا سلطنت رسیدن اوست. در این کتاب به شرح زندگی امیرکبیر از تولد تا زمان مرگ او می پردازد. اقدامات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و مذهبی امیرکبیر و اصلاحات و تفکرات این والا مقام از ویژگی های مهم بخش هایی از این کتاب است. برای اینکه امیرکبیر را بشناسیم این کتاب بهترین منبع موثق است. « امیرکبیر» که نام اصلی آن میرزا محمد تقی خان فراهانی ست، یکی از صدراعظم های بزرگ و نامدار ایران در دوره ناصرالدین شاه قاجار بوده است. مدت نخست وزیری امیر کبیر ۳۹ ماه (سه سال و سه ماه) بوده است. دارالفنون که در سال 1230 خورشیدی به ابتکار میرزا تقی خان امیرکبیر برای آموزش علوم و فنون جدید در تهران تاسیس شد. دارالفنون را می توان نخستین دانشگاه در تاریخ مدرن ایران دانست.همچنین انتشار روزنامه وقایع اتفاقیه از جمله اقدامات او به شمار می آید.وی از شاگردان خاندان قائم مقام فراهانی بود. امیرکبیر پس از این که با توطئه اطرافیان و خاندان شاه از مقام خود عزل و به کاشان تبعید شد، و در حمام فین به دستور ناصرالدین شاه به قتل رسید. پیکر وی در شهر کربلا به خاک سپرده شده است. این کتاب به نویسندگی «فریدون آدمیت» توسط نشر «خوارزمی» در دسترس اهالی کتاب قرار گرفته است.
امیرکبیر و ایران
کتاب «امیرکبیر و ایران »مربوط به توضیحاتی در مورد زندگی نامه امیرکبیر از تولد تا سلطنت رسیدن اوست. در این کتاب به شرح زندگی امیرکبیر از تولد تا زمان مرگ او می پردازد. اقدامات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و مذهبی امیرکبیر و اصلاحات و تفکرات این والا مقام از ویژگی های مهم بخش هایی از این کتاب است. برای اینکه امیرکبیر را بشناسیم این کتاب بهترین منبع موثق است. « امیرکبیر» که نام اصلی آن میرزا محمد تقی خان فراهانی ست، یکی از صدراعظم های بزرگ و نامدار ایران در دوره ناصرالدین شاه قاجار بوده است. مدت نخست وزیری امیر کبیر ۳۹ ماه (سه سال و سه ماه) بوده است. دارالفنون که در سال 1230 خورشیدی به ابتکار میرزا تقی خان امیرکبیر برای آموزش علوم و فنون جدید در تهران تاسیس شد. دارالفنون را می توان نخستین دانشگاه در تاریخ مدرن ایران دانست.همچنین انتشار روزنامه وقایع اتفاقیه از جمله اقدامات او به شمار می آید.وی از شاگردان خاندان قائم مقام فراهانی بود. امیرکبیر پس از این که با توطئه اطرافیان و خاندان شاه از مقام خود عزل و به کاشان تبعید شد، و در حمام فین به دستور ناصرالدین شاه به قتل رسید. پیکر وی در شهر کربلا به خاک سپرده شده است. این کتاب به نویسندگی «فریدون آدمیت» توسط نشر «خوارزمی» در دسترس اهالی کتاب قرار گرفته است.
امینه
نویسنده: مسعود بهنود
مسعود بهنود (زاده ۲۸ مرداد ماه ۱۳۲۵ در تهران) نویسنده، روزنامهنگار، بازیگر و فیلمساز ایرانی است. وی کارش را به عنوان روزنامهنگار از سال ۱۳۴۲ شروع کرد و آثاری در زمینهٔ سیاست و تاریخ معاصر ایران نگاشتهاست. بهنود بهعنوان یک روزنامهنگار در روزنامههای متفاوتی از جمله آیندگان و تهران مصور کار کردهاست. او بیش از ۲۰ روزنامه و مجله را بنیان نهادهاست که هیچ یک از آنها در حال حاضر منتشر نمیشوند. ازجمله فیلمهای او میتوان به حضور او به عنوان بازیگر و نویسنده در فیلم خانه عنکبوت اشاره کرد.
امینه پیش از آنکه داستان باشد، تاریخی است از دوران فروپاشی صفویه، و زمان کوتاه سلطنت نادرشاه افشار و کریم خان زند. و صد البته که تمام داستان نگاهی است به بانوانی که زمینه شکل گیری قاجاریه را فراهم آوردند و آن را دست به دست از خلال خونریزی ها، در بین خود برای مدت طولانی حفظ کردند. امینه تاثیر زنان باهوشی را نشان می دهد که از میان حرمسراهای شاهان قاجار برخاسته اند. اما اگر از عدم تطابق قصه با تاریخ بگذریم، در این کتاب درسهایی نهفته است. آنجا که امینه به اروپا میرود و تفاوت جایگاه زنان در جامعه اروپا را با جایگاه آنان در حرمسرای شاهی مقایسه میکند. آنجا که اعتقادات خرافی شاه سلطان حسین صفوی و اطرافیانش چگونه باعث استیلای افغانان بر ایران و عقبافتادگی کشور میشود. و تفاوت فرمانروایان و شاهانی که از مشاوران خوب بهره میبرند و آنها که خود را از آن محروم میسازند.
امینه در فرانسه داستان خونریزیهای محمود افغان در اصفهان را از زبان حیدر بیک برای ولتر تعریف میکند. او روایت میکند که حیدربیک در بین اجساد خونآلود خانوادهاش برای زنده ماندن خود را به مردن میزند. ولتر در عکس العمل به این داستان چند بار تکرار میکند: انتخاب مرگ برای گریز از مرگ! زنده باد زندگی. چه جمله زیبایی اگر دقیقتر به آن نگاه کنیم. اگر مرگ را فقط مرگ فیزیکی ندانیم. اگر در شرایط سخت امید را از دست ندهیم و مرگ را آرزو نکنیم، بلکه راه مبارزه با آن را جستجو کنیم. اگر صبر داشته باشیم. این چرخ زندگی است که میچرخد و هر طرف آن رنگی دارد.
اناهیتا (پنجاه گفتار پورداود)
نویسنده: ابراهیم پورداود - مرتضی گرجی
علی بن حسین مسعودی که در سال ۳۴۶ هجری خورشیدی درگذشت، در مروج الذهب، در سخن از شاپور یکم از پدید آمدن مانی یادکرده، مینویسد، اسم زندقه با مانی پدید آمد و از کلمه زند که تفسیر اوستاست درآمدهاست، پیروان مانی را زندی گفتند برای اینکه بدلخواه خود اوستا را تأویل کنند.
کلمه زند به معنی تفسیر اوستاست. زنتی در خود اوستا به معنی شرح و تفسیر یا گزارش، بسیار بکار رفته و مشتق است از مصدر «زن» که به معنی دانستن و شناخت است. «زنتی» یا «آزنتی» در گزارش پهلوی اوستا، به زند گردانیده شدهاست. بسیاری از نویسندگان زنادقه را از پیروان مانی دانسته و خود مانی را زندیق خواندهاند. در تاریخ طبری و ترجمه فارسی آن تاریخ بلعمی چنین آمدهاست «مانی زندیق در زمان شاپور یکم بود و بیرون آمد و زندقه آشکار کرد.»
قرنها پیش از این نویسندگان، مورخ ارمنی، ازنیک که از معاصرین ساسانیان است، از زندیکها سخن میدارد. ازنیک کتاب خود را در میان سالهای ۴۴۵ تا ۴۴۸ میلادی تألیف کرده و از عقاید دینی فرق زرتشتی زمان خود بحث میکند و از زندیکها یعنی پیروان آیین مانی نام بردهاست، بنابراین کلمه پهلوی زندیک در روزگار خود در ساسانیان به مانویان اطلاق میشد.
در قرون اولیه اسلام زندیق به مانوی و به همه کسانی که ملحد و دهری و یا مخالف اسلام بودند، اطلاق میگردید. روزبه دادویه معروف به ابن مقفع در سال ۱۴۰ هجری خورشیدی به گناه زندقه یعنی پیروی از آیین مانی، در بصره به فرمان ابوجعفر منصور دومین خلیفه عباسی در تنور سوزانیدهشد.
انحطاط و سقوط امپراطوری روم (۳جلدی)
ادوارد گیبون
فرنگیس شادمان
تاریخ انحطاط و سقوط امپراطوری روم (به انگلیسی: The History of the Decline and Fall of the Roman Empire) یا انحطاط و سقوط امپراطوری روم کتابی تاریخی نوشتهٔادوارد گیبون تاریخنگار انگلیسی است که به امپراتوری روم از اواخر سدهٔ نخست میلادی تا سقوط امپراتوری روم شرقی میپردازد. کتاب در شش جلد منتشر شده است. جلد نخست آن در ۱۷۷۶، جلدهای دوم و سوم در ۱۷۸۱، و جلدهای چهارم، پنجم و ششم در ۱۷۸۸–۱۷۸۹ منتشر شدند. این اثر امپراتوری روم، اروپا، و کلیسای کاتولیک از سال ۹۸ تا ۱۵۹۰ میلادی پوشش میدهد و دربارهٔ انحطاط امپراطوری روم در شرق و غرب بحث میکند. به سبب عینیت اثر و استفادهٔ بسیار از منابع اولیه، روششناسی به کار گرفته شده در این اثر در آن زمان مدلی برای تاریخدانان بعدی شد و ادوارد گیبون به «نخستین تاریخنگار مدرن روم باستان» معروف شد.
بسیاری از نویسندگان دیگر در عنوان اثر خود از عبارت «انحطاط و سقوط» (Decline and Fall) این اثر اقتباس کردهاند.
انحطاط و سقوط امپراطوری روم (۳جلدی)(متن کامل شامل فصل پنجاهم)
تاریخ انحطاط و سقوط امپراتوری روم (به انگلیسی: The History of the Decline and Fall of the Roman Empire) یا انحطاط و سقوط امپراتوری روم کتابی تاریخی نوشتهٔ ادوارد گیبون تاریخنگار انگلیسی است که به امپراتوری روم از اواخر سدهٔ نخست میلادی تا سقوط امپراتوری روم شرقی میپردازد. کتاب در شش جلد منتشر شدهاست. جلد نخست آن در ۱۷۷۶، جلدهای دوم و سوم در ۱۷۸۱، و جلدهای چهارم، پنجم و ششم در ۱۷۸۸–۱۷۸۹ منتشر شدند. این اثر امپراتوری روم، اروپا، و کلیسای کاتولیک از سال ۹۸ تا ۱۵۹۰ میلادی پوشش میدهد و دربارهٔ انحطاط امپراتوری روم در شرق و غرب بحث میکند. به سبب عینیت اثر و استفادهٔ بسیار از منابع اولیه، روششناسی به کار گرفته شده در این اثر در آن زمان مدلی برای تاریخدانان بعدی شد و ادوارد گیبون به «نخستین تاریخنگار مدرن روم باستان» معروف شد.
این کتاب توسط چند مترجم به فارسی نیز برگردانده شدهاست. اولین ترجمهٔ فارسی آن توسط میرزا رضا تبریزی تحت عنوان تاریخ تنزیل و خرابی دولت روم به سفارش عباس میرزا انجام گرفت. این ترجمه کامل نبود و در ربع دوم قرن نوزدهم میلادی صورت گرفت.
انسانیت: تاریخ اخلاقی قرن بیستم
نام نویسنده : جاناتان گلاور
نام مترجم :افشین خاکباز
از نخستين باري كه از نسل كشي آلمانيها باخبر شدم با خودم ميانديشيدم كه چگونه افراد ميتوانند مرتكب چنين جناياتي شوند. اين پرسش ذهن مرا به خود مشغول كرده بود و در اكثر مطالبي كه در زمينهي فلسفه مينوشتم بروز پيدا ميكرد. دربارهي مسائل اخلاقي در ارتباط با گرفتن جان ديگران و كاربرد دانش ژنتيك چندين كتاب نوشتم. ربط اين موضوعات به پروژة ايجاد حلقههاي دفاعي مطمئنتر در برابر احياي سياستهاي نازي نيازي به تأكيد ندارد. ولي هنگامي كه دربارهي مسائل بهظاهر خنثاتر از قبيل هويت فردي مينويسيم، ناخواسته به سوي نوشتن دربارهي وحشيگريهاي اخير انسانها كشيده ميشوم. بنابراين فكر كردم بهتر است به جاي طرح اين مسائل در حاشيهي موضوعات ديگر، مستقيما دربارهي آنها سخن بگويم.
كتاب حاضر كوششي است براي بخشيدن بُعدي تجربي به اخلاقيات. من در اين كتاب از اخلاق براي طرح پرسشهايي در برابر تاريخ استفاده كردهام و سعي كردهام متقابلاً از تاريخ براي ارئه تصويري از استعدادهاي پنهان انسان استفاده كنم كه به اخلاقيات ربط پيدا ميكنند. براي انجام اين كار ناچار بودهام بسياري از مسائل و مباحث را با ديگراني در ميان بگذارم كه درك و دانش بيشتري از من در اين زمينه دارند. اميدوارم لغزشهاي من انگيزهاي شود براي آنان تا اين پروژه را به نحوي بهتر به پيش ببرند و به سرانجام برسانند.
(از پيشگفتار نويسنده)
انسانیت: تاریخ اخلاقی قرن بیستم
نام نویسنده : جاناتان گلاور
نام مترجم :افشین خاکباز
از نخستين باري كه از نسل كشي آلمانيها باخبر شدم با خودم ميانديشيدم كه چگونه افراد ميتوانند مرتكب چنين جناياتي شوند. اين پرسش ذهن مرا به خود مشغول كرده بود و در اكثر مطالبي كه در زمينهي فلسفه مينوشتم بروز پيدا ميكرد. دربارهي مسائل اخلاقي در ارتباط با گرفتن جان ديگران و كاربرد دانش ژنتيك چندين كتاب نوشتم. ربط اين موضوعات به پروژة ايجاد حلقههاي دفاعي مطمئنتر در برابر احياي سياستهاي نازي نيازي به تأكيد ندارد. ولي هنگامي كه دربارهي مسائل بهظاهر خنثاتر از قبيل هويت فردي مينويسيم، ناخواسته به سوي نوشتن دربارهي وحشيگريهاي اخير انسانها كشيده ميشوم. بنابراين فكر كردم بهتر است به جاي طرح اين مسائل در حاشيهي موضوعات ديگر، مستقيما دربارهي آنها سخن بگويم.
كتاب حاضر كوششي است براي بخشيدن بُعدي تجربي به اخلاقيات. من در اين كتاب از اخلاق براي طرح پرسشهايي در برابر تاريخ استفاده كردهام و سعي كردهام متقابلاً از تاريخ براي ارئه تصويري از استعدادهاي پنهان انسان استفاده كنم كه به اخلاقيات ربط پيدا ميكنند. براي انجام اين كار ناچار بودهام بسياري از مسائل و مباحث را با ديگراني در ميان بگذارم كه درك و دانش بيشتري از من در اين زمينه دارند. اميدوارم لغزشهاي من انگيزهاي شود براي آنان تا اين پروژه را به نحوي بهتر به پيش ببرند و به سرانجام برسانند.
(از پيشگفتار نويسنده)
انقلاب ایران
نهضت مشروطه، نقطه عطفی در تاریخ ایران به شمار می آید. بررسی دقیق و شناخت درست از ماهیت نهضت مشروطه، به روشن شدن مبانی فکری حرکت های پس از آن، کمک درخور توجّهی خواهد کرد.
از جمله ملاک های مهم در اتقان تحلیل هر پدیده و تحوّل تاریخی، استفاده از منابع و اسناد دسته اوّل است؛ امّا این نکته را باید همواره به یاد داشت که فقط دسته اوّل بودن منابع و شواهد تاریخی، برای شناخت ماهیت حقیقی پدیده کافی نیست و چه بسا برخی از مطالب تاریخی، به جهت غرض آلود بودن آن یا به سبب یکسویه بودن اطّلاعات نویسنده، خواننده را منحرف کند؛ پس هر پژوهشگر تاریخی، باید با دید دقیق و موشکافانه، مطالب و اسناد تاریخی را بررسی کند.
در مورد پدیده تاریخی نهضت مشروطیت ایران، کتاب ها و اسناد تاریخی متعدّدی وجود دارد که می توان آن ها را منابع «دسته اوّل» دانست؛ از جمله این منابع، کتاب انقلاب مشروطیت ایران، اثر ادوارد براون است.
این کتاب، از جمله آثار مشهور درباره مشروطه ایران است و از آن جهت که به صورت اثر خارجی، اطّلاعات فراوان و تحلیل به نسبت منظّم تاریخی درباره تحوّلات جاری ایران در آن زمان ارائه کرده است می تواند از آثار و منابع قابل توجّه در بررسی مشروطه باشد.
براون، بر اساس اطّلاعاتی که در اثر ارتباط با برخی از افراد و گروه ها همانند تقی زاده، علاّمه قزوینی و بابی ها به دست آورده و در بعضی موارد با استناد به تاریخ بیداری ایرانیان، اثر ناظم الاسلام کرمانی، سه سال در دربار ایران، اثر دکتر فوریه (پزشک فرانسوی ناصرالدین شاه) اقتصاد معاصر ایران و مسائل مالی آن، اثر لورینی و برخی منابع و روزنامه های خارجی، وقایع مشروطه را نقل و تحلیل کرده است.
انقلاب کبیر فرانسه
آلبر ماله و ژول ایزاک
رشید یاسمی
اين كتاب جلد سوم از مجموعه کامل تاریخ جهان است.
موضوع این کتاب همانطور که از نامش پیداست، انقلاب کبیر فرانسه می باشد.انقلاب فرانسه پس از اصلاح مذهبی لوتر، از مهمترین و موثرترین وقایع تاریخ اروپاست. زیرا چنانکه لوتر مذهب را اصلاح کرد انقلاب فرانسه نیز در اصول سیاسی و اجتماعی جهان تغییراتی پدید آورد.
تاریخ قرن هجدهم اروپا دریچه ای به تاریخ معاصر است. بسیار از کشورهایی که امروز به عنوان ملت-کشورهای مستقل شمرده می شوند، در این قرن تکامل یافتند و افول مقتدرترین کشور آن روزگار اروپا یعنی فرانسه و سر برآوردن انگلستان به عنوان ابرقدرت و تولد کشور پروس (آلمان فعلی) از جمله این اتفاقات مهم محسوب می شود. بهترین حسن این کتاب ایجاز و اختصار آن است که حوادث یک قرن را در چندصد صفحه فشرده کرده است. نگاه آلبرماله تا حد امکان بی طرفانه است و بر روایات چندگانه تاریخ مسلط است. از مهم ترین ویژگی های این کتاب، پرداختن به شخصیت پادشاهان آن روزگار است. از فردریک گیوم تا کاترین و پطر کبیر و از تالیران تا لویی شانزدهم، خواننده به خوبی با احوال و رفتار مردان و زنانی آشنا می شود که در دوران خود شگرف ترین تاثیرات را بر ملت خود و دیگران داشته اند. انقلاب کبیر فرانسه، به راستی انقلابی بنیادین در تمامی شئون زندگی مردمان فرانسه و سپس کل اروپا بود. رعایایی که تا دیروز توسط اشراف یا کلیسا خرید و فروش می شدند، به ناگاه دارای حقوق فراوان شدند و برای احقاق حق خود دست به مبارزه زده و برای همیشه تاریخ را تغییر دادند. اصلی ترین شخصیت این اثر اما، ناپلئون بناپارت است. باید اعتراف کرد که تا قبل از خواندن این اثر، آن چنان که باید از این شخصیت آگاه نبوده ام. اما بخش مهمی از این کتاب به امپراتوری چندساله ناپلئون پرداخته است. ناپلئون سیاستمداری زیرک، فرماندهی نابغه و رهبری کاریزماتیک بود که حتی بر قلوب سربازان غیرفرانسوی سپاهش نیز حکومت می کرد. صعود و سقوط این مرد بزرگ، از عبرت آموز ترین وقایع قرن هجدهم و نوزدهم است. مردی که سازنده اروپایی است که کا امروز می شناسیم. با این حال کتاب بعضی کاستی هایی دارد که آن هم ناشی از تلاش برای اختصار و ایجاز است. برای مثال ،توقع داشتم که به نقش لژهای فراماسونری در اعدام لویی شانزدهم بیشتر پرداخته شود که مورد اشاره نبوده است. همچنین بعضی توافقات و جهت گیری های پشت پرده که می توانست ماهیت جریان های آن روزگار را روشن تر نماید.