تراژدی مردم: انقلاب روسیه ۱۹۲۴-۱۸۹۱ (دو جلدی)
اورلاندو فایجس
احد علیقلیان
«شمار اندکی از مورخان از جسارت پرداختن به موضوعات سترگ برخوردارند، و شمار کمتری در چنین کار خطیری کامیاب می‌شوند. تراژدی مردم بیش از هر کتاب دیگری به درک ما از انقلاب روسیه کمک می‌کند.» اریک هابزباوم، لاندن ریویو آو بوکز برنده جایزه ادبی دابلیو. اچ، اسمیت، برنده جایزه تاریخ امروز لانگمن برنده کتاب سال NCR 1997، جایزه تاریخ ولفسن و کتاب برگزیده دانشگاهی سال 1997
«این کتاب صرفاً تاریخ نیست؛ بلکه خود بخشی از تاریخ است... اورلاندو فایجَس تجربه انقلاب را بدان‌گونه که میلیون‌ها نفر از مردم عادی روسیه از سر گذراندند نشان می‌دهد.» نیل آچرسن، ایندیپندنت آن ساندی
اورلاندو فایجَس یکی از درخشان‌ترین کتاب‌های تاریخی را پدید آورده است. تراژدی مردم با پژوهشی دقیق، ساختاری منسجم و استدلالی منطقی دیدگاهی بسیار فراگیر در مورد یکی از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین رویدادهای تاریخ مدرن را عرضه می‌کند. شناخت فایجَس از تاریخ روسیه حیرت‌انگیز است و از این شناخت برای پرداختن به پرسش‌های مهم‌تر درباره خود ماهیت تاریخ بهره برده است.» اندرو سالومون، آبزرور
«پژوهشی ژرف، سبکی درخشان، سرشار از ظرافت طبع، فرزانگی و حس انسان‌دوستی. این بهترین تاریخ انقلاب روسیه است که خوانده‌ام.» فرانک مکلین، گلاسکو ریویو
روایتی شورانگیز و پر از حکایت و تحقیقی جامع و منصفانه که در مورد شخصیت‌های تاریخی که با بلاهت یا بی‌رحمی رفتار کرده‌اند هیچ ملاحظه نمی‌کند... هدف اصلی فایجَس کنارزدن نقاب و نشان‌دادن چهره واقعی این شخصیت‌هاست و به‌خوبی از پس این کار برآمده است.» ضمیمه ادبی تایمز
«این کتاب میان اندیشه‌های بزرگ و تاریخ‌های شخصی پرتحرک موازنه برقرار می‌کند و بی‌گمان تکان‌دهنده‌ترین روایت انقلاب روسیه پس از دکتر ژیواگو است.» لوکاستا میلر، کتاب سال، ایندیپندنت
«شخصیت‌های تولستوی (در جنگ و صلح) به‌طرز مبهمی می‌دانند که بخشی از چیزی بسیار بزرگ و مهم هستند اما به‌راستی از درک رویدادهایی که پیرامون‌شان رخ می‌دهد عاجزند و نمی‌دانند که سررشته امور در دستان چه کسی است. اورلاندو فایجَس، در ژانری متفاوت... با استفاده از شخصیت‌های واقعی به‌جای شخصیت‌های داستانی توانسته است بسیاری از همان عواطف را در این تاریخ اجتماعی جدید درخشان از انقلاب روسیه به خواننده منتقل کند».
ترجمه تاریخ یمینی
نویسنده: ابوالشرف ناصح بن ظفر جرفادقانی - جعفر شعار
به انضمام خاتمه یمینی یا حوادث ایام در سال 603 هجری قمری
ترجمه تاریخ یمینی، ترجمه فارسی کتاب تاریخ یمینی است که توسط ابوالشرف ناصح بن ظفر جرفادقانی (گلپایگانی) در اوایل سده هفتم هجری صورت گرفته است. نثر این ترجمه، مصنوع و متکلف و پر از واژگان و اشعار عربی است. تاریخ یمینی یا تاریخ عتبی کتابی تاریخی به عربی درباره ابومنصور ناصرالدین سبکتگین و محمود غزنوی و اوضاع ایران تا اوایل سده ۵ق، نوشته ابونصر محمدبن عبدالجبار عتبی است.در سده ۷ق، ابوالشرف ناصح جرفادقانی شرحی بر کتاب نوشت و همزمان نیز کتاب به فارسی هم ترجمه شد که به ترجمه تاریخ یمینی نامدار است.
کتاب یمینی شامل وقایع تاریخی از اواخر سامانیان تا زمان سلطان محمود است و در این میان عتبی مصنف کتاب، غزوات محمود غزنوی را در هند از قبیل غزوه بهاطیه، مولتان، بهیم نگرا، نارین، غور، ناردین، تانیشر و جز آن بشرح آورده و توان گفت که در این زمینه داد سخن را داده، و گویی قدم بقدم به دنبال سلطان رفته است. همچنین مصنف ذکر تاریخ سلسله‌های دیگر این عهد را نیز فروگذار نکرده، و جز سلسله سامانیان، در باره امرای سیستان، خلف بن احمد و جانشینانش، آل زیار، سیمجوریان، خانیان، آل فریغون، غوریان، پادشاهان غرجستان، دیلمیان، خوارزمشاهیان و افغانیان نیز شرحی آورده، و از این رو کتاب حاضر یکی از مآخذ مهم و شایان توجه بشمار است.
جنبه ادبی کتاب نیز، بس مهم است. داستانهای دلکش و نغز، پندهای مؤثر و عبارات بدیع و ابیات شیوا و دلپذیر سراسر کتاب را فرا گرفته است. داستان گرفتاری «شار» پادشاه غرجستان به دست سلطان محمود که خود خالی از لطف نیست نمونه‌ای از نثر فصیح و شیوا و پخته است. چنان که سخن مرحوم ملک الشعرای بهار روشن تر می‌شود، آنجا که می‌گوید: «من بعد از نثر ابو المعالی و کلیله نثری از نثر جرفادقانی استوارتر و دلپذیرتر نیافته‌ام، نه از وطواط و بهاء الدین چنین سخن شنیده، و نه از قاضی حمید الدین و نور الدین منشی چنین عبارات بدیع و بلند دیده‌ام، و آنجا که دست و قلم را آزاد ساخته و قصدش پرداختن معنی صرف است در کمال فصاحت و سلاست از عهده ادای مقصود بر آمده، و در آنجا که قلم را نگاه داشته است نیز به خوبی حق صنعت را ادا کرده است.»، مؤید همین مطلب است.
ترکستان نامه (۲جلدی)
تروریسم مقدس اسرائیل
اين كتاب در دوازده فصل به نگارش درآمده است كه به شرح زير مي باشد:
موشه شارت و ياداشتهاي خصوصي او، بن گورين به سده (= سيدي) بكر مي رود، عقب نشيني تاكتيكي، تلافي جويي به قصد جنگ، يك فرصت تاريخي براي اشغال سوريه جنوبي، مي خواهيم يك دولت ماروني در لبنان روي كار بياوريم، تروريسم مقدس، قضيه لاون: تروريسم براي باج خواهي از غرب، ناصر: همزيستي با اسرائيل ممكن است، پاسخ بن گورين: عمليات غزه، تاراندن آوارگان فلسطيني، وسرانجام بر اندازي رژيم ناصر .
خلاصه كتاب:نویسنده در این كتاب بر آن است تا ماهیت تروریسم صهیونیستی و عملیات آن در فلسطین اشغالی را به تصویر كشد. در ابتدا تعریفی از تروریسم عرضه شده سپس زمینه‌های فكری و اعتقادی تروریسم صهیونیستی و پیشینه تاریخی آن بررسی شده است. آن گاه به روش‌های تروریسم صهیونیستی و انواع آن اشاره گردیده است. در پایان گروه‌های سازمان‌های فاشیستی و تروریستی صهیونیستی در فلسطین ـ قبل و بعد از تشكیل اسرائیل ـ مرور شده است.
تزوکات تیموری
تشکیلات فراماسونری در ایران
نوشته: حسین میر
فراموشخانه عنوان معادلی است که به‌خصوص در دوران قاجار در ایران به فراماسونری داده می‌شود. نخستین ایرانی صاحب مقامی که به عضویت فراماسونری وابسته به انگلستان درآمد، میرزا عسگرخان ارومی افشار سفیر فوق‌العاده فتحعلی‌شاه قاجار در دربار ناپلئون بناپارت بود. او در ۲۴ نوامبر ۱۸۰۸ در لژ «Philosophic Scottish Rite» که مادر همه لژهای اسکاتلند در کشور فرانسه بود، پذیرفته شد. دومین فراماسون ایرانی میرزا ابوالحسن‌خان ایلچی است که ۳۵ سال وزیر خارجه ایران در زمان فتحعلی‌شاه بود. میرزا ابوالحسن‌خان در ۱۵ ژوئن ۱۸۱۰ در انگلستان به عضویت فراماسونری درآمد.
میرزا ملکم‌خان ناظم‌الدوله، نخستین انجمن نوین سیاسی اجتماعی ایران را در سال ۱۲۳۸ خورشیدی برابر با ۱۸۵۹ میلادی بنیان نهاد و آن را فراموشخانه نامید. ریاست افتخاری انجمن که خود با اجازهٔ ناصرالدین‌شاه تأسیس شده بود، با شاه بود و اعضای آن از قشرهای متفاوتی بودند؛ مثلاً هم دانش‌آموختگان دارالفنون از طبقهٔ متوسط شهری بودند و هم کسانی چون شاهزاده جلال‌الدین میرزا قاجار. مرام این انجمن ریشه در آموخته‌های ملکم از آموزه‌های سیاسی-اجتماعی اروپای قرن نوزدهم خصوصاً انقلاب فرانسه داشت: آموزه‌هایی چون لیبرالیسم و اومانیسم. علی رغم تمهیدات ملکم موج مخالفت خیلی سریع برخاست. گرچه تشکیلات و سازماندهی داخلی فراموشخانه برگرفته از آنِ لژهای فراماسونری در اروپا بود، فراموشخانهٔ ملکم هیچ ارتباطی با محافل فراماسونریِ اروپا نمی‌داشت.
در دوره محمدرضا پهلوی برخلاف دوران رضاشاه با گسترش روابط سیاسی با غرب به خصوص انگلستان لژهای فراماسونری فراوانی در ایران تاسیس شد. این جمع ها بعد از انقلاب اسلامی ایران تعطیل و اعضای آن تحت تعقیب قرار گرفتند و بسیاری از آنان از ایران به مقاصد مختلف مهاجرت کردند.
تصویرهایی از ایران
گرترود بل
ترجمه: بزرگمهر ریاحی
گرترود بل، با نام کامل (به انگلیسی: Gertrude Margaret Lowthian Bell)، معروف به «مادر عراق»، زاده ۱۴ ژوئیه ۱۸۶۸، در کانتی دورهام انگلستان، درگذشته ۱۲ ژوئیه ۱۹۲۶ در بغداد، مشاور سیاسی، کوه‌نورد، جهانگرد، کاوشگر در رشته‌های تاریخ و باستان‌شناسی بود ولی در عین حال از زبده‌ترین و کارآمدترین مأموران «سازمان اطلاعات و امنیت خارجی بریتانیا» (SIS) در زمان خود، به ویژه در دوران جنگ جهانی اول محسوب می‌شد. بل در سال ۱۹۱۷ بخاطر خدمات بزرگی که در راه میهن خود انجام داده بود نشان امپراتوری بریتانیا را که یک رتبه شوالیه‌گری است دریافت کرد.
در سال 1894 م. سفرنامه او با نام «سفرنامه، تصویرهایی از ایران، شرح مسافرت» بدون ذکر نام نویسنده منتشر شد. در سال 1897 م. وی اشعاری از دیوان حافظ را چاپ کرد که سواد ادبیات فارسی و استعداد وی در شاعری را نشان می‌دهد. پس از انتشار این کتاب علاقه اصلی او متوجه دنیای عرب شد. از زمان نخستین دیدارش از بیت‌المقدس در سال 1899 م. تا هنگام درگذشتش که به سال 1926 م. در بغداد فرا رسید، بخش اعظم زندگیش در میان عرب‌ها گذشت. در سال 1957م. وی اولین اثر کثیرالانتشار خود به نام «بیابان و کشتزار» را منتشر کرد و با این اثر به‌عنوان یک محقق و سیاح مشهور شد.
کتاب‌های گرترود بل بیشتر دربار شرق و کشورهای خاورمیانه است که از این میان دو کتاب او به صورت ویژه به ایران اختصاص دارد. او در سال 1892 م. برابر با 1271 ش. در زمان پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار به ایران آمد. این سفرنامه با مقدمه ایرانشناسان مشهور انگلیسی «سر دنیس راس» و «آرتور جان آربری» آغاز شده است. وی معتقد بود که «در فضای ایران جادوی خاصی وجود دارد که به دیدارکنندگان خود، شعر و افسانه الهام می‌کند، ایرانیان هم خود جاذبه زیرکانه‌ای دارند، زیرا چه شاهزاده و چه قاطرچی، شاعر و فیلسوف طبیعی‌اند.»
تعلیقات و حواشی بر تجارب السلف
تصحیح: عباس اقبال آشتیانی
تفتیش عقاید
دبورا بکراش
مهدی حقیقت خواه
«تفتیش عقاید» موجودیتی یک‌سویه نداشت. صرفا نوعی بازجویی، نوعی دادگاه، یا اتاق شکنجه نبود، هر چند غالبا تمام این عناصر را در خود داشت. تفتیش عقاید، به بیان دقیق‌تر، عبارت بود از هیئت‌های داوری بسیار مجهز که کلیسای کاتولیک می‌کوشید از طریق آنها به یکپارچگی اندیشه و عمل دینی دست یابد و آن را حفظ کند. برای این منظور، کلیسا به کارگزاران خود، که مأموران تفتیش عقاید نامیده می‌شدند، اختیار داد که کسانی را که ممکن بود اعتقادات یا اعمالشان مغایر آموزه‌های کلیسا باشد بیابند.مردان و زنانی که با چنین اتهامی روبرو می‌شدند زیر فشار قرار می‌گرفتند تا مجبور به اعتراف شوند. گاهی این فشار جنبه روانی داشت، اما در بسیاری موارد شکنجه شدید جسمانی بود. برخی از این فشارها جان به در می‌بردند و آزاد می‌شدند و برخی زندانی می‌شدند یا برای اعدام به مقامات کشوری تحویل داده می‌شدند.
تلاش آزادی؛ محیط سیاسی و زندگانی مشیرالدوله پیرنیا
دکتر در تاریخ، معلم دانشکده ادبیات و هنرکده هنرهای دراماتیک
در این کتاب, مولف کوشیده است در خلال شرح زندگی 'حسن پیرنیا مشیرالدوله' ـ یکی از دولتمردان عصر مشروطیت ـ در حقیقت پنجاه سال تلاش ملت ایران برای دریافت آزادی و مشروطیت را بازگو نماید. ...'این شرح احوال بهانه‌ای بود برای بررسی سی چهل سال از تاریخ معاصر ایران.... اما حسن پیرنیا, مشیرالدوله بعدی و برادرش حسین موتمن الملک, بچه‌هایی هستند که با پدر اختلاف سلیقه دارند, قائل به آزادی هستند, زبان خارجه می‌دانند, دنیا را دیده‌اند, با قانون سر و کار دارند... و بالاخره تا آن جا پیش می‌روند که لفظ کنتی توسیون را در مورد قانون اساسی به کار می‌برند و فرمان مشروطه را برای متحصنین و درحضور جمع به صدای بلند می‌خوانند و در واقع فرمان مشروطه از دهان بچه‌های صدر اعظم استبداد [نصرالله خان مشیرالدوله] خارج می‌شود و در جامعه پراکنده می‌شود'... این کتاب با تصاویر رجال سیاسی دوره مشروطه همراه است.
تمدن ساسانی (۲جلدی)
علی سامی
علي سامي در سال 1238 خورشيدي در شيراز در خانوده‌اي مذهبي ديده به جهان گشود و به دليل هوش سرشار و فطرت علم‌طلبي ذوق و علاقه بي‌شمار به تاريخ و فرهنگ اين سرزمين در سال 1310 در ابتدا به كسوت آموزگاري تاريخ مدارس شيراز درآمد و در سال 1313 به سرپرستي دانش‌سراي مقدماتي فارس منصوب شد. علاقه وي به آموزش و پژوهش موجب شد كه از سال 1318 تا 1340 عملا بر كاوش‌هاي باستان‌شناسي تخت جمشيد، پاسارگاد و اتلال باستاني مرودشت نظارت داشته باشد.
متعاقب آن سرپرستي تحقيقات علمي تخت جمشيد و باستان‌شناسي فارس را بر عهده گرفت و در طول اين مدت ضمن همكاري با هيأت‌هاي حفاري متعدد، با پژوهشگران خارجي بي‌شماري به شناسايي و كاوش آثار باستاني پرداخت كه حاصل اين تلاش‌هاي مستمر، چاپ كتاب‌ها و مقالات متعددي در حوزه تاريخ و باستان‌شناسي ايران زمين است.