دایره المعارف شیطان
نویسنده: آمبروز بیرس
مترجم: مهشید میرمعزی
ویراستار: سید ابراهیم نبوی
آمبروز بیرس از سال ۱۹۰۶ نگارش این کتاب را در آغاز به گونهٔ ستوننویسی در روزنامه آغاز کرد. گویا در آغاز میخواست نام آنرا واژهنامهٔ آدم بدبین بنهد ولی چون دید که کسانی از نوشتهٔ او پیروی کردهاند ابتکاری به کار برد و نام کتابش را فرهنگ یا دائرةالمعارف شیطان نهاد. در این کتاب او معنای واژگان را به گونهٔ طنزی تلخ مینمایاند.
کتاب او در ایران به زبان فارسی یک بار از سوی انتشارات فرهنگ معاصر و با ترجمهٔ رضی هیرمندی به نام فرهنگ شیطان و یک بار هم با نام دائرةالمعارف شیطان و با ترجمهٔ مهشید میرمعزی و از سوی انتشارات مروارید به چاپرسیدهاست. نمونهای از معنای واژگانی فرهنگ شیطان بیرس در پی میآید:
-
- ادراک: خیلی دیر به حماقت خود پیبردن
- بنای یادبود: بنایی که به منظور یادآوری چیزی برپا میشود که یا نیازی به یادبود ندارد یا به یادماندنی نیست.
- بیدفاع: ناتوان از حمله
- بیدین: در نیویورک به کسی میگویند که به دین مسیح معتقد نیست و در قسطنطنیه به کسی که به دین مسیح معتقد است.
- پارتیبازی: برای خیر و صلاح حزب به مادر بزرگ خودمان پست و مقام بخشیدن
- تبریک: حسادت مودبانه
- تبعیدی: آنکه با اقامت در خارج به وطن خود خدمت میکند و سفیر هم نیست.
- تولد: اولین و هولناکترین بدبیاری
- جهنم : محل سکونت نویسندگان دائرةالمعارف
- دیکتاتور: رئیس یک جامعه که وبای استبداد را به طاعون هرج و مرج ترجیح میدهد.
- گدا: کسی که به یاری دوستان اعتماد کردهاست.
- متعصب: کسی که با شدت و شور به عقیدهای دل بسته است که شما آن را نمیپسندید.
- مشورت: درخواستن از دیگری که روشی را که شما اتخاذ کردهاید تایید کند.
- معذرت: گذاشتن بنای توهین بعدی
- مقبره: آخرین و مضحکترین جنون اغنیا