ادوارد وسترمارک

ترجمه: علی بلوکباشی

ادوارد الکساندر وسترمارک (به سوئدی: Edvard Westermarck) ‏(۲۰ نوامبر ۱۸۶۲–۳ سپتامبر ۱۹۳۹) مردم‌شناس سوئدی‌زبان فنلاندی بود که بیشتر به دلیل معرفی اثر وسترمارک شناخته شده‌است. مهمترین مطالعات وی بر رویبرون‌همسری و تابوی زنای با محارم بود. وسترمارک در مورد گوناگونی سامانه‌های اخلاقی می‌نوشت، به نوعی نسبی‌گرایی باور داشت و یک نویسندهٔ معتبر در زمینه تاریخ اخلاق و رسوم ازدواج به‌شمار می‌رود. نامدارترین اثر خود تاریخ ازدواج انسان را در ۱۸۹۱ منتشر کرد. او چند کتاب نیز در زمینه رسوم مراکشی‌ها نوشت. وسترمارک استاد دانشگاه لندن از ۱۹۰۷ تا ۱۹۳۰ بود.

وسترمارک مدت 9 سال در سرزمین مراکش به پژوهش‌های میدانی پرداخت و در این اثر فرهنگ، رفتارها، عقاید، باورها و مناسک دینی مردم مراکش را پس از ورود و گسترش اسلام در سرزمین‌های افریقایی و گرایش مردم افریقا به اسلام با استناد به سندهای معتبر کتبی و پژوهش‌های شفاهی را بررسی کرده است. در این بررسی مولف آمیختگی‌های فرهنگ این مردم را در برخی عرصه‌های رفتاری، اعتقادی و مناسکی با پاره‌ای از عناصر بازمانده فرهنگی شرک‌آمیز اقوام و قبایل روزگاران پیشین به دست آورده است.

*اثر وسترمارک (انگلیسی: Westermarck effect) فرضیه‌ای روانشناختی است که براساس آن افرادی که در سال‌های آغازین زندگی در کنار هم به‌سرمی‌برند کشش جنسی‌شان نسبت به‌یکدیگر بی‌اثر و خنثی می‌شود. این پدیده را نخستین بار ادوارد وسترمارکمردم‌شناس فنلاندی، در کتاب مشهورش تاریخ ازدواج انسان به‌عنوان یکی از دلایل تابو شدن زنا با محارم مطرح کرد.