۱۳ عنوان داستانی و تاریخی بنگاه ترجمه و نشر کتاب و نشر امیرکبیر
آنتونی و کلئوپاتر
آیین شهریاری در شرق
پیروزی اسکندر مقدونی بر پادشاه ایران، داریوش و استیلای طولانی مدت یونانی ها بر سرزمین های شرقی، زمینه تغییرات بزرگ سیاسی و اجتماعی را در این بخش جهان موجب شد. اندکی بعد، مقاومت شرقیان در برابر جهان گشایی جانشینان اسکندر، جدی و جدی تر شد و آن گونه که نویسنده «آیین شهریاری در شرق» می گوید، این مقاومت «تقریبا در همه جا در لباس دین، خاصه از نظر فلسفه لاهوتی شرق درباره پادشاهی» بروز کرد. ساموئیل ادی می گوید شرقیان معتقد بودند که شاهان قائم مقام خدایان بزرگی چون اهورا مزدا، یهوه و مردوک بر روی زمین هستند و حتی چنان که در مصر معتقد بودند، خود خدا هستند. نویسنده با بررسی فرهنگ شرق به ویژه در ایران، آناتولی و مصر، به این باور رسیده است که اعتقاد به تقدس حاکمیت ریشه در باورهایی دارد که می توان آن را دینی نامید. و به این ترتیب توضیح می دهد چگونه برخوردهای غربی ها و شرقی ها همواره رنگ و بوی جنگ اعتقادی داشته و به نوعی جنگ مذهبی بوده است. از مهمترین یافته های نویسنده این است که نشان می دهد در شرق، به ویژه ایران، همواره مفهوم حکومت و پادشاهی ملازم مفاهیم مذهبی بوده است. به باور نویسنده: «تجزیه و تحلیل عناوین و القاب شاهی در کتیبه های فارسی باستان، ماهیت مقام پادشاه و شرایط داشتن آن را نشان می دهد… آن ها برای آن شاه اند که اهورامزدا آنان را به این سمت برگزیده است؛ توجیه مطلب از نظر دینی چنین است، حال فرق نمی کند واقعیت دنیوی آن چگونه باشد؛ با صلح و آرامش سلطنت را از پدر به ارث برده، و یا به قهر و غلبه تخت شاهی را تصاحب کرده باشد.» جالب اینجاست که بر اساس یافته های نویسنده، مردم نیز پذیرای چنین توجیهی برای مقام پادشاه بوده اند و کسی را به این سمت به رسمیت می شناختند که بر اساس باورهای دینی شان برگزیده شده و بر تخت نشسته باشد: «بهترین گواه برای این که شاه ایران موجودی سرشار از نیروهای ایزدی تصور می شد، پرستش یا ستایشی است که پس از مرگ وی به عمل می آمده است.» یا «در قاموس ایرانیان، حفظ کشور همان حفظ برتری خدای ملی پارسیان، حفظ راستی، حفظ هستی طبیعی برتر، حفظ دین ایرانی و البته حفظ بزرگان پارسی بود.» کتاب ادی از این جهت برای ما اهمیت پیدا می کند که به برخی سؤالات تاریخی مان پاسخی شایسته می دهد؛ این که چرا و چگونه حتی بی کفایت ترین حاکمان ایران می توانستند با تحریک عواطف و احساسات مردم بر آنان حکومت کنند و اتفاقاً آن جا شکست می خورند که نمی توانند از حربه مذهب به درستی استفاده کنند. مانند شاه سلطان حسین صفوی که چون شایع بود شراب خوار است، نتوانست با حکم جهاد مردم را به جنگ با محمود افغان ترغیب کند. این که چرا هیچ وقت در این سرزمین مردم عادی یا رعایا نمی توانستند از حاکم سؤال یا او را مؤاخذه کنند، چنین پاسخی دارد که شاه مشروعیت خود را از خدا یا خداوندگاران گرفته است و بنا بر منبع مشروعیت اش، دلیلی ندارد که به رعایای خود جواب پس دهد و…
ادیسه
نویسنده: هومر مترجم: سعید نفیسی
ایلیاد، ادیسه و انه اید از آثار حماسی بزرگ یونان و روم هستند که در فرهنگ و ادبیات اروپایی همان اهمیت و ارجی را دارند که شاهنامه ی فردوسی برای ایرانیان دارد. با انتشار ترجمه ی این سه گانه ی پهلوانی بزرگ به وسیله ی همین مترجم و ناشر ، جامعه زیبای زبان شیوای پارسی بر بالای این سه نامی باستانی پوشیده آمده است.
ادیسه یکی از دو کتاب کهن اشعار حماسی یونان اثر هومر میباشد. کتاب مانند سلف خود ایلیاد، به صورت مجموعه ای از سرودها گردآوری شده اما شیوه نقل آن با ایلیاد تفاوت دارد. ادیسه سرگذشت بازگشت یکی از سران جنگ تروا (ادیسیوس یا الیس) فرمانروای ایتیکا میباشد. در این سفر که بیش از بیست سال به درازا میانجامد ماجراهای مختلف و خطیری برای وی و همراهانش پیش آمده.
..... آنگاه آتنه که چشمان فروزان دارد به اولیس گفت : ای پسر بزرگ زاده ی لایرت ، ای اولیس که چاره جویی فراوان داری ، خود را نگاه دار ، این زدو خورد را که جنگ جویان در آن باهم برابرند پایان ده ، از آن بترس که خشم زیوس پسر کرونوس را که بانگ او به جاهای دور می رسد بر سر خود فرود آوری ....
ادیسه (شومیز)
نویسنده: هومر
مترجم: سعید نفیسی
ایلیاد، ادیسه و انه اید از آثار حماسی بزرگ یونان و روم هستند که در فرهنگ و ادبیات اروپایی همان اهمیت و ارجی را دارند که شاهنامه ی فردوسی برای ایرانیان دارد. با انتشار ترجمه ی این سه گانه ی پهلوانی بزرگ به وسیله ی همین مترجم و ناشر ، جامعه زیبای زبان شیوای پارسی بر بالای این سه نامی باستانی پوشیده آمده است.
اسناد و مکاتبات تاریخی ایران
گردآورنده: دکتر عبدالحسین نوائی
اسناد و مكاتبات تاريخى از تيمور تا شاه اسماعيل، نوشته عبدالحسين نوائى است كه به زبان فارسی درباره دولتهاى ایران نوشته است. در واقع مجموعهاى است، از مكاتبات رسمى و اسناد سياسى و اجتماعى ایران از هنگامى كه نام تيمور گوركانى در اسناد رسمى آمده تا وقتى كه نام قزلباش و مؤسس سلسه صفويه شاه اسماعيل در مكاتبات دولتى وارد شده است. روشى كه در ترتيب این مجموعه به كار رفته، مبتنى بر نظم منطقى از لحاظ قدمت تاريخى مكاتيب بوده است؛ ولى البته در همه جا نتوانسته این نظم را حفظ كند. زيرا في المثل مقدارى از مكاتبات سلطان حسین بايقرا با اوزون حسن در جزو مكاتبات تيمورى آمده و مقدارى از مكاتبات اوزون حسن با سلطان حسین در قسمت اخير کتاب؛ يعنى مكاتبات سلاطين تركمان.
اشعار منتخب
البلدان
انحطاط و سقوط امپراطوری روم (۳جلدی)(متن کامل شامل فصل پنجاهم)
تاریخ انحطاط و سقوط امپراتوری روم (به انگلیسی: The History of the Decline and Fall of the Roman Empire) یا انحطاط و سقوط امپراتوری روم کتابی تاریخی نوشتهٔ ادوارد گیبون تاریخنگار انگلیسی است که به امپراتوری روم از اواخر سدهٔ نخست میلادی تا سقوط امپراتوری روم شرقی میپردازد. کتاب در شش جلد منتشر شدهاست. جلد نخست آن در ۱۷۷۶، جلدهای دوم و سوم در ۱۷۸۱، و جلدهای چهارم، پنجم و ششم در ۱۷۸۸–۱۷۸۹ منتشر شدند. این اثر امپراتوری روم، اروپا، و کلیسای کاتولیک از سال ۹۸ تا ۱۵۹۰ میلادی پوشش میدهد و دربارهٔ انحطاط امپراتوری روم در شرق و غرب بحث میکند. به سبب عینیت اثر و استفادهٔ بسیار از منابع اولیه، روششناسی به کار گرفته شده در این اثر در آن زمان مدلی برای تاریخدانان بعدی شد و ادوارد گیبون به «نخستین تاریخنگار مدرن روم باستان» معروف شد.
این کتاب توسط چند مترجم به فارسی نیز برگردانده شدهاست. اولین ترجمهٔ فارسی آن توسط میرزا رضا تبریزی تحت عنوان تاریخ تنزیل و خرابی دولت روم به سفارش عباس میرزا انجام گرفت. این ترجمه کامل نبود و در ربع دوم قرن نوزدهم میلادی صورت گرفت.
ایران و قضیه ایران (۲جلدی)
جرج. ن. کرزن
ترجمه: غ. وحید مازندرانی
«ایران و قضیه ایران»، آنگونه که «جرج ناتانیل کرزن» بیان میدارد حاصل مسافرتی است که وی در سال 1889 میلادی (مطابق با 1267 ه.ش و 1306 ه.ق) به ایران داشته و در طول اقامت خود در کشور ما، به گشت و گذار در اقصی نقاط آن پرداخته است.بعلاوه کرزن در بخش پایانی سفرش سیر و سیاحتی نیز در خلیجفارس داشته و دور تا دور آن را از نظر گذرانیده است. هدف از نگارش این اثر، سیاسی بوده و بیشتر به رقابتهای روسیه و انگلیس در ایران پرداخته و شیوه تحریر آن، بسیار ممتاز و از لحاظ نثر انگلیسی، اثری ارجمند و عالی است. چرچیل در کتاب «نویسندگان زبردست»، مؤلف را از جهت انسجام کلام و کلمات وزین که در این کتاب به کار برده است، نیک ستوده و تامس هاردی شاعر و نویسند انگلیسی به او چنین نوشته است: «شاه کار و تتبعات تو، مایه انفعال دیگر دانشمندان ما شده است». هنگام بحث راجع به هریک از محلات یا موضوعات، فهرست کاملی که حاصل مطالعات مؤلف از تالیفات مربوط در زبانهای اروپائی بوده، ضمیمه شده و جدولها، شجره انساب و فهرستهایی نیز که سابقا انتشار نیافته، در متن آورده شده است. در پایان بخش هائی که مربوط به ولایاتی خاص یا قسمتی از کشور است، فهرستی از جادههای عمده که در نواحی مجاور هست و نویسندگان سابق، از آنها عبور و یا فقط نامشان را ذکر کردهاند، ترتیب داده شده است. در باره املای صحیح نامها، کوشیده شده است، بین شیوه متداول و اسلوب دقیق علمی، طریقهای انتخاب شود که آسان و بری از سبک علمی خشک باشد. در این اثر بی بدیل، اطلاعات گوناگونی به جهان گردان اروپایی در مورد اوضاع ایران و چگونگی سفر به این سرزمین داده شده است. در فصلهای سی گانه، نکته و مطالبی راجع به وضع و حال ایران، خاصه در قرن گذشته نیست که نویسنده دقیق، از بررسی و تحقیق در باره آن صرف نظر کرده باشد؛ و از این جهت، مدعی است که در زمینه ایران شناسی، شاه کاری پدید آورده است.
ایلیاد
نویسنده: هومر مترجم: سعید نفیسی
منظومه ایلیاد نامدارترین حماسه دنیای قدیم و از شاهکارهای مسلم ادبیات جهان است. این منظومه که هومر شاعر نابینای یونان کهن آن رادر بیست و چهار سرود به نظم آورده،داستان شورانگیز جنگی است که میان مردم یونان و مردم تروا درگرفته است؛ پاریس فرزند پادشاه تروا، هلن شاهزاده زیبای یونانی را از چنگ شوهر وی بدر برد وخشم یونانیان را برانگیخت...
داستان اثر مربوط است به ربوده شدن هلن زن زیباروی منلاس یکی از چند فرمانروای یونان توسط پاریس پسر پریام شاه ایلیون (تروا). خواستگاران هلن با هم پیمان بسته بودند که چنانچه گزندی به هلن رسید شوی او را در مکافات مجرم یاری دهند. از این رو سپاهی بزرگ به فرماندهی آگاممنون و با حضور پهلوانانی چون آشیل، اولیس، پاتروکل، آیاس(آژاکس) و... به سوی شهر تروا روانه گردید تا هلن را از پاریس بازپس گیرند. سپاهیان یونان ده سال تروا را محاصره کردند ولیکن با رشادتهای پهلوانان تروا، به ویژه هکتور بزرگترین پسر شاه و برادر پاریس و پشتیبانی خدایانی چون زئوس و آفرودیت و آپولون طرفی نبستند.
در این سالها آشیل، بزرگترین پشتوانه یونانیان به دلیل اختلاف با آگاممنون جبهه را رها کرده و در گوشه ای به همراه یاران اختصاصی اش نبرد را نظاره میکرد. تا اینکه پاتروکل پسر عموی آشیل، با لباس و جنگ ابزار آسمانی او به نبرد رفت. ولی با فریب و نیرنگ زئوس و دشمنی آپولون و دیگر از خدایان هوادار تروا، شکست خورده و به دست هکتور به کشتن رفت. آشیل از این رویداد خشمگین شده و اختلافاتش با آگاممنون را کنار گذاشته و پس از تشییع جنازه پاتروکل، به نبرد تن تن با هکتور پرداخت و او را شکست داد. سپس به جنازه اش بی احترامی روا داشته و آنرا با خود به اردوگاه یونانیان آورد.
پریام شاه تروا به یاری خدایان شبانه خود را به اردوگاه آشیل رسانده و با زاری از او تمنا کرد که جنازه پسرش را به او برگردانند تا بتواند مراسمی در خور بزرگی این پهلوان حماسه ساز ترتیب دهد. پس از گفتگوی دراز، آشیل پذیرفت و داستان ایلیاد اثر هومر با توصیف سوزاندن هکتور در تروا و به سوگ نشستن مردمان شهر برای او به پایان میرسد.
در این کتاب و همچنین کتاب دیگر هومر، اودیسه اشاره ای به پایان نبرد تروا و سرنوشت تراژیک آشیل نرفته است. داستانهایی چون اسب تروا در آثار نویسندگان بعدی رمی همچون ویرژیل و اووید آمده و افسانه رویین تن بودن آشیل و ماجرای پاشنه آشیل که به مرگش انجامید را شاعر سده یکم میلادی استاتیوس در کتاب خود آشیلید پرداخته است.
باراباس
پاسخ به ایوب
نویسنده: کارل گوستاو یونگ
مترجم: فواد روحانی
پاسخ به ایوب که یکی از بحث برانگیزترین آثار یونگ در نظر گرفته می شود، همچنین به عنوان گسترده ترین تفسیر یونگ بر یک متن کتاب مقدس است. او در اینجا با داستان مردی روبرو می شود که خدا را به چالش کشید، مردی که جهنم را روی زمین تجربه کرد و هنوز ایمان خود را رد نکرد. سفر ایوب به موازات تجربه خود یونگ است - همانطور که در کتاب قرمز: Liber Novus گزارش شده است - از فرود آمدن به اعماق ناخودآگاه خود، رویارویی و آشتی دادن با جنبه های طرد شده روحش.
یونگ هرگز جدای از روانشناسی عمومی، «روانشناسی دین» را دنبال نکرده است. اهمیت منحصر به فرد کار او بیشتر در کشف و درمان عوامل مذهبی یا بالقوه مذهبی در تحقیقات او در مورد ناخودآگاه به عنوان یک کل و در عملکرد درمانی عمومی او نهفته است. یونگ در پاسخ به ایوب که برای اولین بار در سال 1952 در زوریخ منتشر شد، از زبان آشنای گفتمان الهیات استفاده می کند. عباراتی چون «خدا»، «حکمت» و «شر» سنگ محک استدلال اوست. و با این حال، پاسخ به ایوب، شاید بحث برانگیزترین اثر یونگ، آنقدر که بررسی نقش نمادین مفاهیم الهیاتی در زندگی روانی یک فرد است، مقاله ای در الهیات نیست.
پدران و پسران
رمان بسیار تحسینشدهی تورگنیف به نام پدران و پسران در تلاش بود تا شکاف فزاینده بین لیبرالهای دهههای ۱۸۳۰–۴۰ و نسل جوان نیهیلیستهایی که در زمان نگارش این اثر در حال ظهور بودند را به تصویر بکشد.
لیبرالها، که توسط نیکولای کیرسانوف اشرافزاده و برادرش پاول نمایندگی میشوند، احساسات رمانتیک دارند و به اصول اشرافی ارزش میگذارند که جوانان نیهیلیست به آنها با تمسخر مینگرند. نیهیلیستهای جوان تمام اقتدارها را رد میکنند، که این موضوع بهویژه نیکولای و برادر مبارزترش را آزرده و سردرگم میسازد. کتاب در زمان انتشارش در روسیه جنجال زیادی به پا کرد و چون تورگنیف هر دو طرف را با همه عیوبشان به تصویر کشیده بود، از سوی هم نسل جوان و هم نسل مسن مورد انتقاد قرار گرفت. شاید بزرگترین تأیید بر شخصیتپردازی تورگنیف این بود که هم نیهیلیستها و هم لیبرالها عموماً بر این باور بودند که او بهدرستی تضادهای آنان را منعکس کرده است. در نهایت، تورگنیف هنرمند بود، نه یک نویسندهٔ جزوهنویس، و اگرچه این مسئله برای او انتقاداتی به همراه داشت، همان چیزی است که این کتاب را به یک اثر کلاسیک ماندگار تبدیل کرده است.