تاریخ طبرستان کتابی تاریخی اثر ابن اسفندیار است که در حدود ۶۱۳ قمری تألیف شده است. موضوع آن در مورد تاریخ طبرستان از ایام قدیم و بنیاد عمارت شهرها و خصایص و عجایب آن دیار، و ذکر ملوک و اکابر و علما و اهل نجوم و حکما و شعرای محلی است. این کتاب از چهار بخش تشکیل شده است و در موضوع خود معتبر است و مطالبی دربردارد که در جای دیگر نمی‌توان یافت. نثر آن جز در مقدمه از نمونه‌های دلپذیر انشاء فارسی است. نامه تنسر در این کتاب مندرج است. تمام نسخه‌های موجود آن در برگیرندهٔ وقایع تا سال ۷۶۰ قمری است و تقریباً حوادث ۱۵۰ سالهٔ بعد از تألیف توسط اولیاءالله آملی بدان افزوده شده است. نسخهٔ کامل این کتاب به اهتمام عباس اقبال در سال ۱۳۲۰ در دو جلد منتشر شد.

خاندان نوبختی یکی از خاندان های مشهور ایرانی هستند که از نیمه سده دوم تا اوائل سده پنجم هجری می زیسته اند و برخی از آنان منجم، ادیب، متکلم و دبیر بوده اند. اغلب آنها به استثنای یکی دو نفر شیعه بوده اند. نیای این خاندان نوبخت منجم منصور، خلیفه عباسی بوده است. حسین بن روح از خاندان ایرانی نژاد، به نام «آل نوبخت» سرچشمه گرفته است. نوبخت جد اعلای این خاندان به شمار می آید که در عهد منصور خلیفه دوم عباسی (158 ـ 136 ق.) از دین زردتشت پیروی می کرد. سپس با قبول اسلام به دربار خلفای عباسی راه یافت و در راه نشر علوم و تمدن اسلامی خدمات چشمگیری از خود نشان داد. او در علم نجوم سرآمد ستاره شناسان عصر خود بود. فرزندان و نوادگان نوبخت در عصرهای مختلف به ترتیب از مترجمان چیره دستِ زبان فارسی به عربی و از ستاره شناسان، راویان، متکلمان، فیلسوفان، فقیهان و شعرای سرشناس بوده اند و حتی برخی از آنان به مسؤولیتهای مهم حکومتی نیز دست یافته اند.