نویسنده :   جرجی زیدان

مترجم :   محمدعلی شیرازی

جُرجی زیدان (۱۴ دسامبر ۱۸۶۱، بیروت - ۲۲ ژوئیهٔ ۱۹۱۴، قاهره) تاریخ‌نگار،داستان‌نویس، و روزنامه‌نگار عرب‌زبان لبنانی است که برای نوشتن ۲۳ رمان تاریخی و تأسیس نشریهٔ الهلال معروف است. طی نهضت بیداری عرب‌ها و شکل‌گیری جنبشالنهضة، قصد او از نوشتن رمان‌های تاریخی، آشنا نمودن مردمان عرب با فرهنگ و تاریخ خود بوده‌است.

بیشتر شهرت زیدان به سبب داستان‌های تاریخی اوست و زیدان را پیشگام این نوع ادبی می‌دانند. زیدان ۲۲ داستان تاریخی دارد که اولی المملوک‌الشارِد (چاپ ۱۸۹۱) و آخری شجرة الدّر (چاپ ۱۹۱۴) است. از این میان، هفده داستان به تاریخ عرب و اسلام تا عصر صلاح‌الدین ایوبی بر می‌گردد، چهار داستان متعلق به تاریخ جدید مصر و یکی هم متعلق به تحولات عثمانی است. زیدان تحت تأثیر و نفوذ داستان‌نویسان اروپایی، به خصوص والتر اسکات و الکساندر دوما، بوده و گرچه نتوانسته به سطح هنری آنها برسد، در این زمینه در ادبیات عرب موفق بوده‌است. در این داستان‌ها زیدان قصد دارد وقایع گذشته را در روند دگرگونی حیات سیاسی عرب روایت کند؛ ازاین‌رو، جنبه تعلیمی و سرگرمی داستان‌ها بر جنبه هنری آنها برتری دارد. داستان‌های وی طرح ساده‌ای دارند. محور اصلی این داستانها، عشق مجازی به زیبایی مسحورکننده زنی است که غالباً واقعیت مستند تاریخی ندارد. وی واقعیت‌های تاریخی را با این عشق مجازی می‌آمیزد و با نثری ساده و ایجاد کشمکش و تعلیق و هیجان، خواننده را تا پایان با خود همراه می‌کند. داستان‌های وی بارها تجدید چاپ و به فارسی، ترکی، هندی، روسی، آلمانی و برخی زبان‌های دیگر ترجمه شده‌است. ناقدان شیوه داستان‌نویسی زیدان را ستایش می‌کنند، اما داستان‌هایش اعتبار تاریخی ندارند. به‌نظر می‌رسد که زیدان تعمداً، برای تحقیر عرب‌ها، تاریخ آنها را تحریف کرده‌است.

در این کتاب به زندگي امام علي عليه السلام و دوران حكومت ايشان و نيز سياست و بدعت هاي دشمنان ايشان و دوران فرزندان ايشان ميپردازد هيچ كدام از خلفا مقدم بر علي (ع) مانند او خلافت خود را شروع نكرده اند زيرا هيچ كس از اصحاب پيغمبر ( ص ) جز آنچه از سعد بن عباده سر زد با خلافت ابي بكر مخالفت نكرد، باز هيچ كدام از آنها مخالف با عمر عثمان نبود، ولي علي (ع)، جماعتي از ياران پيغمبر را كه در هنگام وفات ازآنها راضي بود و بيشتر آنها نويد بهشت داد ، ملاحظه مي كند با بيعت او مخالفت مي كنند ؛ بعضي از آنها قصد كناره گيري از فتنه و بلوا دارند ، و عده اي مي خواهند در صدد جنگ با او برآيند ابتدا در برابر حاكميت حضرت علي (ع )، مثلث طلحه ، زبير و عايشه خود را نشان داد . طلحه و زبير ياران سابق و عايشه همسر پيامبر ( ص ) بودند . آنها به شرايط موجود رضايت نداشتند. اما در سرزمينهاي دور از مدينه ، در شام ، معاويه و شاميان در تدارك جنگي بزرگ عليه امام بودند . نه معاويه به حاكميت حضرت علي ( ع ) و نه مردم شام به برتري مردم عراق رضايت مي دادند . جامعه جوان و آرماني اسلام كه نزاع قدرت ، فتوحات ، انباشت ثروت وجنگهاي داخلي را تجربه كرده بود كم كم آماده انشعاب هاي جدي فكري و ديني نيز مي شد. برايند اين تجربه ها، ظهور خوارج بود كه از اساس جامعه را به چالش كشاند . اين مخالفان سه جنگ؛ جمل ، صفين و نهروان را به حكومت اسلامي تحميل كردند.

نانا فرزند مردی الکی به نام کوپو و زنی رختشوی به نام ژروز است که شخصیت اصلی کتاب آسوموار است. نانا نمایندهٔ زنان فاحشه‌ای است که در دوران امپراتوری دوم فرانسه مقام درخشان و آمیخته به رسوایی داشتند.

محمدعلی شیرازی ترجمهٔ ناقصی از این رمان را به روش آزاد به فارسی ارائه کرده‌است که وفادار به متن اصلی نیست.