تاریخ و هنر فرش بافی در ایران (بر اساس دایره المعارف ایرانیکا)
کتابی را که پیش رو دارید به تقریب تمامی اطلاعاتی را که در فرش ایران مطرح است به صورت فشرده و موجز در دوره های تاریخ ایران پیش میکشد و مطالبی ارائه میگردد که گاهی برای نخستین بار است در ایران منتشر میشود. پژوهش جدی در تاریخ و هنر فرش بافی ایران بیش از یک قرن است که در جهان غرب شروع شده و با کاوشها و پژوهشهایی که میشود مرتب بر دامنه اطلاعات آن افزوده میشود و مولفان فصلهای کتاب ماحصل این اطلاعات را توأم با مراجعه به بسیاری از کتابهای نویسندگان سدههای گذشته ایران و جهانگردانی که به ایران آمدهاند گردآوری و منعکس نمودهاند. لازم به یادآوری است نوشتهها در دهه 1980 انجام شده و در چند سال اخیر نظریه جدیدی درباره محل بافت فرش پازیریک ارائه گردیده و طبق این نظریه، بافته به جنوب شرقی قفقاز و ارمنستان (ایران باستان) نسبت داده شده است و از طرفی همین یکی، دو سال اخیر در شهر سوخته سیستان و بلوچستان در کاوش ها به انواع بافتهها (از جمله فرش) برخوردهاند که قدمت فرش بافی در ایران را به هزارهها قبل از فرش پازیریک میرساند.
داستانهای ایران باستان
نگارش : احسان یارشاطر
داستان هایی که در این کتاب گرد آمده داستان های کهنسال ایران باستان است که از روزگار قدیم به یادگار مانده . اصل این داستان ها به زبان هایی است که امروز دیگر رایج نیستند و مدت ها است مردم ایران آن ها را ترک گفته اند . پس از هجوم تازیان ، که کیش اسلام در ایران جایگزین آیین زردشتی گردید ، بسیاری از آثار ایران باستان به تدریج از خاطرها فراموش شد و کم کم از دسترس ایرانیان بیرون رفت . فردوسی و برخی گویندگان دیگر ، پاره ای از این داستان ها را از آسیب زمان نگاه داشتند و یاد دلاوران و شاهان ایران کهن را در آثار گرانمایه خویش پایدار ساختند . به خصوص شاهنامه که شور ایران دوستی و شوق دلیری در شعر بلندش نهفته است ، سالیان دراز ما را در حفظ داستان های کهن و یاد پدران و نیاکان خویش یاری کرده است . اما داستان های ایران باستان محدود به داستان های شاهنامه ، یا آنچه در کتاب های تاریخ فارسی و عربی آورده اند ،نیست . در آثار کهن ایران ،افسانه ها و داستان های دلکش بسیار هست که تاکنون ، ما به سبب غفلت از فرهنگ ایران باستان از آن ها بی خبر مانده ایم . در سال های اخیر آثار قدیم ایران بیش از پیش روشن گردیده و در مطالعه و پژوهش این آثار گام های بلند برداشته شده . دریغ است که جوانان و دانش جویان از داستان های دیرینی که در مرز و بوم ما زاده و بالیده است غافل بمانند . منابع داستان ها : آنچه در این کتاب گرد آمده عموما از زبان های باستانی ایران مانند اوستایی و فارسی باستان و پهلوی و سغدی و پارتی گرفته شده و در آثار مختلف پراکنده است . قسمتی از این داستان ها از اوستا ، که کتاب مقدس زردشتیان و کهن ترین کتاب ایران است ، ترجمه شده . «داستانهای ایران باستان»، کتابی است پُر. پُر از ایران. پُر از داستان. پُر از داستانهای خیلی دور ایرانی که در میان اهل ادب، بسیار شهرت دارند و عناصر طبیعی، استورهای و تاریخی ایران را در بر می گیرد.