نویسنده: ایوان وازوف

مترجم: محمد قاضی

در یک شب خنک ماه مه ، چوربجی ، مارکو با سر برهنه و با پیراهنی که حاشیه آن از پوست خز بود ، درحالی که افراد خانوده اش در دور و برش بودند ، در هوای آزاد حیاط ، به خورد شام مشغول بود . میز آقا ، طبق معمول ، در زیر داربست مو ، بین حوض فواره ای که روز و شب آب سرد و زلالی چهچه کنان همچون نغمه پرستو از آن می ریخت و شمشادهای بلند و انبوه و همیشه سبزی که سایه شان روی دیوار افتاده بود ، قرار داشت ....

زیر یوغ بی گمان در شمار یکی از آثار جاویدان ادبیات بلغاری است و میتوان آن را در زمره کتابهای نادری دانست که به محض انتشار خوانندگان با شور و شوق فراوان از آن استقبال خواهند کرد از آن کتابهای پر کشش که تا مدتها بعد لطف و جذبه خدشه ناپذیر خود را نگاه می دارند مردمان را منقلب می کنند و بازتابی عمیق در دل نسلهای آینده خواهند داشت . توفیق مداوم رمان ایوان وازوف مدیون مهارت نویسنده در ترسیم و تجسم واقعی و هیجان انگیز زندگی ملت بلغار در یکی از بحرانی ترین لحظه های تاریخ آن یعنی در آستانه رهایی کشور بلغارستان از زیر یوغ ترکان عثمانی و نیز مرهون غنای چهره خانه ای از قهرمانان است که با دم میهن پرستانه ساطع از این کتاب در جنب و جوشند و بدیهی است که غنای انکار ناپذیر زبان و نیش تند طنز نویسنده و سرانجام هنر معجزه گر او نیز در این توفیق سهمی به سزا دارند .