دموکراسی کربنی (نفت و قدرت سیاسی در جهان امروز)
تیموتی میچل
شهریار خواجیان
حساسیتهای موجود بر سر مسئلهی انرژی بهخصوص نفت و گاز در کشورهای منطقهی خاورمیانه از کسی پوشیده نیست. کتاب حاضر به خواننده کمک میکند در رابطه با سیاستهای زیستمحیطی، مبارزه برای دموکراسی و جایگاه خاورمیانه در دنیای امروز، بهدرکی درست دست پیدا کند. میچل سعی دارد با توضیح دموکراسی کربنی بهعنوان گونهی مشخصی از سیاست دموکراتیک، محدودیتها، چالشها و تاثیرات ایجاد سوخت فسیلی را بر جوامع معرفی کند. این کتاب در هشت فصل نگاشته شده است. «ماشین دموکراسی»، «جایزهی سرزمین پریان»، «رضایت حکومت شنوندگان»، «سازوکارهای حسننیت»، «اقتصاد سوخت»، «خرابکاری»، «بحرانی که هرگز روی نداد» و «مک جهاد» عناوین این هشت فصل هستند. در بخشی از پیشگفتار میخوانیم: «یک ایده چیزی است که در جاهای مختلف تا اندازهای یکسان باشد ــ یعنی میتواند از بستری به بستر دیگر تکرار شود، خود را از تاریخ، شرایط و ترتیبات مادی محلی رها سازد و به یک انتزاع تبدیل کند، چیزیکه بهآسانی از جایی به جای دیگر در چمدان خود حمل کند، یا آن را بهصورت پاورپوینت از روسیه تا کامبوج، و از نیجریه تا عراق ارائه کند و کارکرد آن را به مردم نشان دهد.» انتشارات «ققنوس» کتاب حاضر را منتشر کرده است.
در قسمتی از این کتاب می خوانیم:
«...آن گاه که کار مخاطره آمیز آن ها موجب تعارض محلی یا دردسر مالی می شد، سرمایه گذاران آن ها را به عنوان «امپریالیسم» تصویر و از نفوذ آن ها در دستگاه های دولتی استفاده می کردند تا منابع عمومی را صرف حمایت نظامی از این منافع به قرار عمومی کنند.
برای محرکان جنگ آفریقای جنوبی، الحاق جمهوری های بوئر و تاسیس اتحادیه آفریقای جنوبی نمونه اولیه شکل جدیدی از امپراتوری مبتنی بر اصل خودگردانی بود. آلفرد میلنر، کمیسر عالی آفریقای جنوبی، و کارگزاران جوانی که به کار گرفت امیدوار بودند که مستعمرات بریتانیا را به سرزمین های خودگردان مشترک المنافع تبدیل کنند. خودگردانی ای که با برنامه هایی برای بهبود نظام بهداشتی و صنعتی تقویت می شد، امپراتوری را تحکیم و هزینه حفظ مستعمرات را بیشتر در میان خود آن ها سرشکن می کرد. فقط مهاجرنشینان سفیدپوست حق داشتند که در انتخاب و ادراه تشکیلات این سرزمین های تحت الحمایه شرکت کنند.»