از مدرنیسم تا پست مدرنیسم
لارنس کِهون
ترجمه: عبدالکریم رشیدیان
کتاب از مدرنیسم تا پستمدرنیسم مجموعهای جامع از متون کلاسیک و معاصر مربوط به مدرنیسم و پستمدرنیسم است. این مجموعه با تکیه بر این فرض که دانشپژوهان و دانشجویان نمیتوانند بدون شناختی قبلی از بسط و تکامل مدرنیته به ارزیابی پستمدرنیسم بپردازند مباحث کنونی را در متن نقادی مدرنیته از قرن هفدهم به اینسو قرار داده است. این کتاب که به ترتیب زمانی و موضوعی تنظیم شده است متنی است ایدهآل برای دانشجویان و عموم خوانندگان، زیرا گستردگی و عمق پوشش این اثر آن را به منبعی غیرقابل چشمپوشی برای پژوهش در رشتههای مختلف فلسفی، ادبی، فرهنگی، نظریهی اجتماعی و دینی تبدیل میکند. افزودههای ویراست جدید دربرگیرندهی بیست متن برگزیدهی جدید است از چهارده نویسندهی غالباً متأخری که بیانکننده یا منتقد پستمدرنیسم بودهاند. ویراستار کتاب، آقای کِهون، استاد فلسفه در دانشگاه بوستون و نویسندهی کتابهای معضل مدرنیته (۱۹۸۸) و غایات فلسفه (۱۹۹۵) است.
ترس و لرز
نام نویسنده : سورن کیرکگور
نام مترجم : عبدالکریم رشیدیان
سورن کییرکگور (به دانمارکی: Søren Kierkegaard) (۱۸۱۳ - ۱۸۵۵)، فیلسوف مسیحی دانمارکی، کسی که با وجود، انتخاب، و تعهد یا سرسپردگی فرد سروکار داشت و اساساً برالهیات جدید و فلسفه، به خصوص فلسفهٔ وجودی (اگزیستانسیالیسم) تأثیر گذاشت. به او لقب پدر اگزیستانسیالیسم را دادهاند.
در کتاب ترس و لرز (۱۸۴۶: ترجمه ۱۹۴۱) کییرکگور بر این فرمان خداوند که ابراهیم پسرش اسحاق را قربانی میکند تمرکز میکند؛ عملی که اعتقادات اخلاقی ابراهیم را نقض میکند. ابراهیم ایماناش را به شکلی ثابت قدم با عازم شدن برای اطاعت از فرمان خداوند اثبات میکند؛ با وجود اینکه او نمیتواند از آن سر دربیاورد.
این «تعلیق حکم اخلاقی»، چنانچه کییرکگور اعلام میکند، به ابراهیم اجازه میدهد تا به یک سرسپردگی صحیح نسبت به خداوند نائل شود. برای اجتناب از نومیدی نهایی، فرد باید یک چیزی مانند «جَست (جهش) ایمانی» را به یک زندگی دینی انجام دهد، آنچه که ذاتاً متناقض، مبهم، و پر از خطر است. کسی که به سوی آن بهوسیلهٔ حس دلهره فراخوانده شدهاست (مفهوم دلهره، ۱۸۴۴: ترجمه ۱۹۴۴)، آنچه که نهایتاً نوعی ترس از نیستی است.
از نظر کییرکگور، ایمان یک نوع شناسایی نیست، حرکت با شور و شوق اراده است به طرف سعادت ابدی که همواره انسان خواستار آن است. این شور و شوق بر هر تردید و دودلی ناشی از خارج فایق میآید و در امری خلاف عرف و اجماع یا غیرمنطقی و محال قرار میگیرد. زیرا وحی و الهام فقط برتر از عقل نیست، خلاف عقل است. به اعتقاد کییرکگور، عقل را از دست دادن برای یافتن خدا، محض اعتقاد است. رنج و محنت برای حیات مسیحی اساسی است، ایمان خود نوعی زجر است و «به صلیب آویختگی عقل». مسیحیت یک دکترین فلسفی نیست که باید آن را در پرتو نظرپردازیهای عقلی فهمید؛ زیرا مسیح فیلسوف نبودهاست و حواریون او هم یک جامعه کوچک دانشمندان را تشکیل نداده بودند.
کییرکگور معتقد است نخستین کسی که دفاع از دین مسیحیت را باب کرد، در واقع یهودای دیگری است. به تعبیر دیگر، اولین متکلم دومین یهودا است. «او نیز با بوسهای خیانت میکند، اما این بوسه حماقت است. من کسی را که از دین مسیح دفاع میکند، بیایمان میدانم.» در اندیشه کییرکگور خدا شیئی نیست لذا خداوند با ایجاد احساس دور افتادگی انسان از خدا و گناه آلودگی خود را مینمایاند.
فرهنگ پسامدرن
فرهنگ پسامدرن در مدخلهای گوناگون خود مهمترین چهرهها، نظریهها، مفاهیم و اصطلاحات پسامدرن را معرفی میکند و دامنهی این معرفی را به حوزههای متنوع فرهنگ و اندیشه همچون فلسفه، ادبیات و هنرها، دانشهای طبیعی و اجتماعی، دانشهای محض، الاهیات، اخلاق، سیاست، روششناسی، ایدئولوژی، اندیشهی اقتصادی و جنبشهای نوظهور اجتماعی و فکری معاصر گسترش میدهد. ازهمینرو، مدخلهای این فرهنگ که در عین فشردگی پروای دقت و عمق نیز داشته اند میتوانند برای دانشجویان و پژوهشگران رشتههای گوناگون سودمند باشند و بهعنوان آغازگاهی برای مطالعات جهتدارتر و ژرفتر به آنان خدمت کنند.
نقد قوه حکم
ایمانوئل کانت
ترجمه: عبدالکریم رشیدیان
کانت در نقد داوری تحلیلی نافذ از تجربه ما از امر زیبا و عالی ارائه می دهد. او در مورد عینیت ذوق، بیعلاقگی زیباییشناختی، رابطه هنر و طبیعت، نقش تخیل، نبوغ و اصالت، حدود بازنمایی، و ارتباط بین اخلاق و زیباییشناسی بحث میکند. او همچنین اعتبار قضاوت های ما را در مورد درجه ای که طبیعت دارای هدف است، با توجه به عالی ترین منافع عقل و اشراق بررسی می کند. این اثر عمیقاً بر هنرمندان، نویسندگان و فیلسوفان دوره کلاسیک و رمانتیک از جمله هگل، شلینگ، شوپنهاور و نیچه تأثیر گذاشت. علاوه بر این، این اثر در زمینه هایی مانند پدیدارشناسی، هرمنوتیک، مکتب فرانکفورت، زیبایی شناسی تحلیلی و نظریه انتقادی معاصر به عنوان اثری برجسته باقی مانده است. امروزه این اثر به عنوان یک اثر اساسی در فلسفه باقی مانده است و برای همه کسانی که علاقه مند به زیبایی شناسی هستند، نیاز به خواندن دارد.
نوشتار و تفاوت
ژاک دریدا
مترجم:
عبدالکریم رشیدیان
نوشتار و تفاوت مجموعهای از نخستین مقالات دریدا است که در سال ۱۹۶۷ منتشر شد و در میان آثار او جایگاهی ممتاز دارد. دریدا در هریک از این مقالات، که نوعی سکوی پرتاب شمرده میشوند، بعضی درونمایههای بنیادی و روشهای کلیدی اندیشمندان بزرگ عصر خویش (روسه، فوکو، ژابس، هوسرل، هایدگر، لویناس، ارتو، فروید، باتای، لوی استروس و ...) را مورد سنجش قرار میدهد. از خلال این سنجش، خطوط و عناصر شکلدهندهی فضای اندیشهی دریدایی اندکاندک چهره مینمایند تا در آثار بعدی او سیمای مشخصتری پیدا کنند. تنوع، غنا و اهمیت مسائل مطرحشده، شیوهی پرسشگری و نقد دریدا در این جستارها تولد اندیشمندی را بشارت میداد که برای ماندن آمده بود و تأثیر انکارناپذیرش بر اقلیم فلسفی زمانهاش گواه آن بوده است.
هستی و زمان
نام مترجم : عبدالکریم رشیدیان
پرسشی که هایدگر در هستی و زمان مطرح میکند «پرسش هستی» است، یعنی همان پرسشی که از سرآغاز فلسفه اندیشههای فیلسوفان را به تلاطم افکنده است. ازاینرو این کتاب از حیث موضوعاش تازگی ندارد. اما وجه «مدرن» آن شیوهٔ بررسی هایدگر از این مسئله و تعیین هستی انسان (دازاین) بهمثابه دروازهٔ ورود به شناخت هستی است که پس از سرآغازهای اصیل و خیرهکنندهٔ آن در فلسفهٔ یونانی ماقبل سقراطی دیری است که حتی پرسش از آن به فراموشی سپرده شده است. تحلیل اگزیستانس دازاین از طریق ساختهای «ممکنی» که «اگزیستانسیال» نامیده میشوند «اونتولوژی بنیادی» نام میگیرد که شرط امکان ذاتی همهٔ اونتولوژیها را تشکیل میدهد. زیرا دازاین هستندهای است که هر پرسش فلسفی از آن سرچشمه میگیرد و به آن بازمیگردد. ازهمینرو بسیاری از مسائل فلسفه همچون پروا، خودبودگی و دیگربودگی، جهان، مکانمندی و زمانمندی، مرگ و غیره صورتبندیهای متفاوتی کسب میکنند. این اثر فضای فلسفی قرن بیستم را تحتتأثیر قرار داده و الهامبخش بسیاری از برجستهترین متفکران پساساختارگرا همچون میشل فوکو و ژاک دریدا بوده است.