الفتوح کتابی است که توسط ابن اعثم کوفی، از نویسندگان قرن دوم و سوم هجری قمری به نگارش درآمده‌است. این اثر از منابع مهم در باب تاریخ صدر اسلام می‌باشد و از اندوخته‌های محدثان و مورخانی همچون مداینی، واقدی، ابومخنف، ابن کلبی و دیگر افراد در نگارش مطالب آن استفاده شده‌است. اهمیت این کتاب را در اطلاعات ارزشمند آن، پیرامون وقایع عراق، فتح خراسان، ارمنستان و آذربایجان در کنار نبرد اعراب با خزرها و روابطشان با بیزانس می‌دانند. لازم است ذکر شود که این کتاب را به نام‌های تاریخ فتوح و فتوحات الشام نیز می‌شناسند

نام نویسنده : سوفوکل

نام مترجم : محمد سعیدی

سوفوکل(Sophocles) (زاده ۹۶–۴۹۷ - درگذشته زمستان ۰۵–۴۰۶ ق. م) یا سوفوکلس، یکی از سه تراژدی نویس یونان باستان است که نمایشنامه‌هایش باقی‌مانده‌اند.

اولین نمایشنامه‌های او دیرتر از آیسخولوس و زودتر از اوریپید نوشته شده‌اند. با توجه به سودا (دائرةالمعارف قرن ۱۰) سوفوکل ۱۲۳ نمایشنامه در طول دوران زندگی خود نوشته که فقط ۷ عدد بطور کامل باقی‌مانده است: آژاکس، آنتیگونه، زنان تراخیس، ادیپ شهریار، فیلوکتتیس و ادیپ در کلنوس. سوفوکل تقریباً ۵۰ سال پر افتخارترین نمایشنامه نویس در رقابت‌های نمایشی دولت-شهر آتن بوده که در جشنواره‌های مذهبی لنایا و دیونیزا بر پا می‌شده است. او در ۳۰ رقابت شرکت کرد و حدود ۲۴ بار برنده شد، و هیچ‌گاه مقامی پایین‌تر از مقام دوم کسب نکرد. آیسخولوس ۱۴ بر برنده شد و گاهی از سوفوکل شکست می‌خورد، در حالیکه اوریپید فقط ۴ بار برنده شد.

مشهورترین تراژدی‌های سوفوکل در مورد شخصیت‌های ادیپ و آنتیگونه می‌باشند: این نمایشنامه‌ها بطور کلی بنام نمایشنامه‌های تبای شناخته شده‌اند. البته در واقع هر نمایشنامه بخشی از یک تریلوژی مجزاست که سایر اجزای آن هم اکنون از دست رفته‌اند. سوفوکل نمایشنامه نویسی را با ایجاد نقش سوم و در نتیجه کاهش نقش همسرایان تحت تأثیر قرار داد. او همچنین شخصیت‌های داستان خود را نسبت به نمایشنامه‌های قبلی مثل نمایشنامه‌های آیسخولوس، در سطحی وسیع تر توسعه داد.

کتاب امپراطوری صحرا نوردان از مهمترین و ارزنده ترین کتابهای تاریخی است که تماس بسیاری با تاریخ ایران دارد. مولف دراین کتاب نفیس مانند نقاشی چیره دست پرده ای رسم نموده که وقایع چین و مغولستان و تبت و هند و ترکستان و ماوراء النهر و بالاخره خاورمیانه و خاصه ایران از ادوار ابتدای تاریخ انسانی تا اوایل قرن بیستم در آن نمایان است. در اینجا سه چهره مهیب و خونریز ومخرب عالم یعنی آتیلا چنگیزخان و تیمور که روم و ایران و چین را بخاک و خون کشیدند با قلم سحار نویسنده تصویر گردیده اند این اثر گرانقدر تاریخی بارها به چاپ رسیده است و بی اغراق می توان گفت که از لحاظ دقت و غنی بودن منابع معتبر در نوع خود کم نظیر است و می تواند مورد استفاده همه و بویژه محققان و علاقمندان به تاریخ قرار گیرد . کتاب امپراطوری صحرانوردان به تاریخ اقوام نیمه‌بربر آسیای‌میانه می‌پردازد. این اقوام که گاه چون سکاها و اسکیت‌ها از نژاد قدیم آریایی، گاه چون چون چنگیز و تیمور از نژاد مغول و تاتار و گاه چون سلجوقیان از نژاد ترک هستند، همواره در طول تاریخ معضل بزرگ آسیا و اروپای‌شرقی بوده‌اند. توکیوها، اویغورها، هون‌ها، کی‌تان‌ها، قراختیائیان و نهایتا شاخه‌های گوناگون مغول و ازبک و تُرک، اقوام مورد پژوهش در این کتاب ارزشمند می‌باشند. تصادم این اقوام با تمدن‌های پیشرفته‌ای چون ایران و چین و هند و روم، و صدمات آن‌ها به این تمدن‌ها نیز از دیگر مبحث مطروحه در کتاب است.

رومن گیرشمن

مترجم: محمد معین

محمد معین درباره چگونگی پرداختن به ترجمه کتاب ایران از آغاز تا اسلام می‌گوید: "... نگارنده سالیان دراز است که با دکتر گیرشمن آشنایی و دوستی دارد و همواره در ملاقات‌هایی که دست داده، از اطلاعات وسیع ایشان درزمینهٔ باستان‌شناسی و تاریخ استفاده کرده و این خود دلیلی دیگر بر ترجیح کتاب حاضر بر کتب دیگر ]جهت ترجمه[ بوده است. "

گیرشمن در دیباچه کتاب ایران از آغاز تا اسلام می‌نویسد:

" از اینکه کتاب حاضر به زبان فارسی ترجمه می‌شود، نمی‌توانم خشنودی خود را پنهان دارم، ولی آنگاه‌که شنیدم دوست بسیار فاضلم، دکتر معین استاد دانشگاه، ترجمه کتابی را که معرف ثمره ربع قرن تحقیقات من در سرزمین ایران می‌باشد، به عهده گرفته است، به‌هیچ‌وجه شایبه خودپسندی، این خوشنودی را مشوب نکرد.

هیچ فرد ایرانی، چه فارغ‌التحصیل دانشگاه و چه دهقان ساده –که اشعار فردوسی جاویدان را شنیده– نیست که از تاریخ افتخارآمیز خود بی‌خبر باشد. به‌هرحال، من بدانان نمی‌اندیشم. مسرت من آنگاه کامل و منظور من آن زمان برآورده خواهد شد که این کتاب در دست طبقه جوان ایرانی، که مایه امیدواری هستند و چشم آینده مملکت بدانان روشن است، بیفتد. امید است جوانان درباره گذشته میهن خود بیندیشند و قلب آنان از غرور خدمات نیاکان خود ببالد، ولی درعین‌حال بخواهند که ایران در میان اقوام جهان همان وظیفه‌ای را که پیشتر ایفا می‌کرده است، انجام دهد. "