فرانکنشتاین
مری شلی
علی سلامی
مري شلي اين رمان را به پيشنهاد «لرد بايرون» نويسنده و شاعر رمانتيك همدورهاش نوشت. مري شلي اين داستان را در سال 1818 با عنون «فرانكنشتاين جوان» يا «پرومته عصر مدرن» منتشر ساخت.
پرومته، خدايي از خدايان يونان بود كه در برابر استبداد و خودكامگي و بيعدالتي زئوس، خداي خدايان، ايستاد و مانع از ميان رفتن بشريت شد. زئوس تصميم گرفته بود انسان را از ميان بردارد و نسلي پستتر و فرمانپذيرتر خلق كند، اما پرومته به حمايت از انسان برخاست.خداي خدايان از اين نافرماني برآشفت و فرمان مجازاتي هولناك براي پرومته صادر كرد، اما پرومته در برابر خودكامگي و بيعدالتي زئوس ايستاد و به نجات انسان همت گذاشت.
هيولاي دست ساز فرانكنشتاين نامي ندارد، چون هيولا خود از چند تكه متفاوت ساخته شده و نمادي از نفرت و خشونت انسان مدرن است.
فرانكنشتاين در حقيقت مخلوقي بي بنيان است كه به راحتي در برابر خالق خود نافرماني كرده و طغيان ميكند و چنان ظاهري كريه و زشت دارد كه هر بينندهاي را تا مدتها در كابوس فرو ميبرد. انسان مدرن نيز بيباكانه در قرن نوزدهم و بيستم اختراع و خلق ميكرد كه البته هنوز اين روند و با سرعتي اعجاب انگيز ادامه دارد. اما «شلي» با نقد سيستم توليدمداري انسان و دور شدن او از هويت اوليه و ابتدايياش كه همانا انسانيت است، هيولاي فرانكنشتاين را محصول شرايطي ميداند كه اختراع نفرت انگيز او موجب شده است.