نوشته پائولو فریره

ترجمه احمد بیرشک - سیف الله داد

کتابی تأثیرگذارِ در تعلیم و تربیت انتقادی

پیشگفتار: در این که اموزش پرورش مهمترین مساله هر جامعه است جای سخن نیست . جامعه از افراد تشکیل میشود و اموزش پرورش فرد را و در نتیجه جامعه را میسازد. درخور توجه بسیار است که مردانی که فکرهای انقلابی و دگرگونساز در کار اموزش و پرورش داشتند از کشورهای به ظاهر گمنام برخاستند کشورهایی که دستخوش ستم زورمندان و مورد بهره کشی جهانخواران بودند . انهایی که در اتش نادانی و تیره بختی میسوختند تا زورمندان خودی و بیگانه از حاصل دسترنج مردم و نعمتهای طبیعی سرزمین برای انباشتن کیسه ها و قانع کردن هوسهای خود برخوردار شوند. و شاید به دلیل همین وضع بود که مصلحان تربیتی از این جامعه ها برخاستند. ویژگی کار فریره این است که همواره میکوشد از افراد ستم کشیده و زیر دست و منفعل کسانی ازاده و ازاد و فعال بسازد.وی با نظام و برنامه اموزش تحمیلی یعنی مقرر از بالا مخالف است و معتقد است که محتوای اموزش و پرورش باید بر اثر گفت و شنود راستین با مردم ُ چنان تنظیم شود که جوابگوی نیازهای انان باشد. نکته مهم دیگر که جای ان است که مورد توجه معلمان و بویژه معلمان جوان قرار بگیرد این است که معلم فقط اموزنده نیست بلکه اموزاننده نیز هست فقط به شاگردانش چیز یاد نمیدهد بلکه از انها چیزها یاد میگیرد. بر خلاف تصور بی نیاز بودن از اندیشه ها و تجربه های دیگران که در برخی از مردم پیدا یا به انا القا شده و میشود معتدیم که اشنایی با کارهای دیگران و اندیشه های نو خاصه در تعلیم و تربیت از نخستین ضرورتهای مردم ما به خصوص دست اندر کاران اموزش و پرورش است . احمد بیرشک ـ مهرماه ۱۳۵۸

اولین بار در سال 1968 به زبان پرتغالی منتشر شد، آموزش ستمدیدگان در سال 1970 به انگلیسی ترجمه و منتشر شد. روش شناسی مرحوم پائولو فریره به توانمندسازی افراد بی‌شماری فقیر و بی سواد در سراسر جهان کمک کرده است. کار فریر در ایالات متحده و اروپای غربی فوریت خاصی پیدا کرده است، جایی که ایجاد طبقه پایین دائمی در میان محرومان و اقلیت ها در شهرها و مراکز شهری به طور فزاینده ای به عنوان یک هنجار پذیرفته شده است.