امیل
اينكه افكار روسو پيچيده و گاه توام با ايهام است شك نيست. اما آنچه اين فيلسوف را برجسته ميكند، علاوه بر نظراتش در قلمرو علم تربيت، عقايدش در خصوص مساوات و عدالت اجتماعي است. در كتاب قرارداد اجتماعي پايههاي حكومت دموكراسي را طرحريزي ميكند و زمينهساز انقلاب فرانسه ميشود، و در همين كتاب است كه گفته است برتري همواره از آن ملت است نه حكومت. كتاب اعترافات همراه با ديگر مكتوباتش شالوده مكتب رمانتيسم قرن هجده را شكل داده و بر رمانتيكها ي آن عصر و نيز بعدها بر هنرمندان قرن نوزده تاثيري سودمند داشته است. اثر مشهور روسو در امر تعليم و تربيت، كتاب اميل است كه گفتهاند نسل دوره اول انقلاب فرانسه را پرورش داده است و دستمايهاي شده است يراي اصلاحات اخلاقي تربيتي نسلهاي بعد كه ماييم و نسل ما.
هلوئیز جدید یا نامه های دو عاشق
در 9 آوريل 1756 روسو به قصد اقامت در خانقاه پاريس را ترك نقشههاي دامنهداري به خاطرش سير نمود و در عين حال آسايش لذيذ زندگاني صحرايياش تاليف موسسات سياسي خود را تجديد نمود و به تنظيم نسخههاي خليفه سنپير پرداخت. ولي در ماه ژوئن پاي درختان طراوتبخش بيشهها و نغمه بلبل و زمزمه خوشآهنگ آب جاري جويبار رشته خيالات ديگري مخيله او را فرا گرفت آن قسمت حياتي كه تاكنون از آن بيبهره و بايستي به حكم ضرورت بعدا به تعقيب آن مبادرت ورزد به شكل افسانهاي داستاني به خاطرش سير نمود...