نام نویسنده : عبدالحسین زرین کوب

زرین کوب در کتاب «ارزش میراث صوفیه» درباره اینکه صوفیه چگونه از زهد آغاز شد و به محبت گرایید و سرانجام آن چیزی شد که امروز می شناسیم، توضیح داده است.

از اوایل خلافت امویان، که خلافت در دمشق به نوعی سلطنت تبدیل شد نارضایی کسانی که بر دستگاه خلیفه به چشم اعتراض می نگریستند، رفته رفته افزونی یافت.درین میان عده یی زهاد هم بودند که بیشتر اوقاتشان در عزلت و عبادت می گذشت و کناره گیری آنها از دستگاه خلافت گویی نوعی اعتراض بود بر رفتار خلیفه وقت و سایر کسانی که به فساد و گناه گراییده بودند.

كتاب فوق حاوي يك تحقيق علمي در مورد قلمرو عرفان ، زهد و محبت ، شيخ و خانقاه ، حكمت صوفيه و ارزيابي نقاط مثبت و منفي در آراء و عملكرد صوفيان مي باشد . همچنين درباره تاريخ ، عقايد صوفيه و آداب و رسوم بزرگان اين قوم سخن به ميان آمده است .

...ملامتیه طایفه‌یی بوده‌اند از صوفیه که در قرن سوم هجری و بعد از آن،در خراسان‌ شهرت داشته‌اند و سبب اختلاف مشرب آنها با غالب صوفیهء عصر خویش عنوان ملامتی یک‌ چند در مقابل صوفی بکار می‌رفته است.ملاتیه معتقد بوده‌اند که عبودیت و پرستند کی را باید به خدا اختصاص داد.ازین‌رو در این مقام باید که سالک نه عمل خود را پیش‌ چشم آورد نه عمل و نظر مخلوق را ملاحظه کند.باید در اعمال خویش اخلاص بورزد و از هرگونه ریا دوری بگزیند و بدگمانی در حق نفس را اولین قدم حسن ظن بحق-که‌ اصل معرفت است-بداند.

ازین جهت ملامتیه در اخلاق و معاملات عمدا سعی کرده‌اند که برخلاف زاهدان و پشمینه‌پوشان عصر از حیث لباس و رفتار و احوال ظاهری با سایر مردم تفاوت نداشته باشند تا بورطهء ریا و خودنمایی نیفتد و پشت بقبله نماز نخوانند. مخصوصا سعی داشته‌اند که هرگز«در اظهار خیر و اخفاء شر نکوشند»و عبادات را بمنزلهء اسرار بین«عبد»و«حق»تلقی نمایند و خویشتن را از اظهار آن ملامت کنند.

آنچه در طی این یادداشتها آمده است جستجویی است در تاریخ تصوف، با کوششی برای ارزیابی میراث صوفیه. قسمتی از این یادداشتها چند سال پیش به هیچ نظمی خاص و به صورت مقالاتی دنباله دار در مجله یغما انتشار یافت و چون آن سلسله مقالات مورد پسند قرار گرفت تمامی یادداشتها به صورت کامل و مرتب و به گونه کتابی جداگانه که چندین برابر مقالات مندرج در یغماست به چاپ رسید.

نام نویسنده : شائول شاکد

نام مترجم : مرتضی ثاقب فر

مجموعة‌ جستارهای‌ این‌ کتاب‌ در پی‌ دستیابی‌ به‌ دو هدف‌ اساسی‌اند؛ نخست‌، بازنمایی‌ توضیحات‌ و تفسیرهای‌ کیش‌ زردشتی‌ در دورة‌ ساسانی‌، و دیگری‌ چگونگی‌ انتقال‌ آن‌ اندیشه‌ها به‌ اسلام‌. این‌ دو موضوع‌ با هم‌ بستگی‌ دارند: از بازتاب‌ اندیشه‌های‌ ساسانی‌ در اندیشه‌های‌ عربی‌ ـ اسلامی‌ اطلاعات‌ بنیادین‌ بسیاری‌ در بارة‌ کیش‌ زردشتی‌ دورة‌ ساسانی‌ کسب‌ می‌کنیم‌ و می‌توانیم‌ ارزیابی‌ کنیم‌ تا چه‌ اندازه‌ اسلام‌ از سرازیر شدن‌ اندیشه‌های‌ ایرانی‌ بهره‌ جسته‌ است‌. مولف‌ کوشیده‌ است‌ با تحلیل‌ دقیق‌ آگاهی‌ها و دانش‌های‌ ساسانیان‌ که‌ از مجاری‌ گوناگون‌ ــ چه‌ ایرانی‌ و چه‌ اسلامی‌ ــ انتقال‌ یافته‌اند، به‌ پرسش‌های‌ اساسی‌ در مورد کیش‌ زردشتی‌ در زمان‌ ساسانیان‌ پاسخ‌ گوید و به‌ بحث‌ در بارة‌ انتقال‌ برخی‌ مضامین‌ و اندیشه‌های‌ ایرانی‌ به‌ تفکر اسلامی‌ بپردازد.

مترجم :   هاشم رضی

اَوِستا نام فراگیر مجموعهٔ کهن‌ترین نوشتار و سروده‌های ایرانیان است، که همانا دانشنامهٔ ایرانیان بوده و در روزگار باستان بیست و یک نسک (کتاب) داشته و هم‌اکنون دارای پنج بخش است. بخش‌های اوستا بر این پایه‌اند: یَسنه که سخنان زرتشت، شناخته شده با نام گاهان در آن گنجانده شده،یشت‌ها (سرودهای نیایشی)، وندیداد، ویسپرد و خرده‌اوستا.

هاشم رضی (۱۳۰۳در تهران) ایران‌شناس، نویسنده و مترجم ایرانی. رضی بیش از ۲۰ کتاب تالیفی دارد. هاشم رضی از پژوهشگران در حیطهٔ تاریخ زردشتیان است و کتاب‌ها و تحقیقات بسیاری در این زمینه دارد.

دوشن گیمن

ترجمه: رویا منجم

بررسي دايرة المعارف مآب پيام زرتشت.

باورهاي امروزي و اعمال آييني كه عموما براي پارسيان عامي ناآشناست.

زروانیان در مقایل ثنویت (Dualism) اصیل زرتشتی ، یعنی اعتقاد به وجود ازلی دو بنیان جداگانه و متضاد هستی : 1 ـ هرمزد ، 2 ـ اهریمن ، به تثلیث باورمند بودند و عقیده داشتند که « هرمزد » و « اهریمن » برادراند. پدری بنام « زروان » دارند که او خدای نامخلوق وازلی است واراده او فوق همۀ ایزدان و کائینات است.

همچنان زروانیان معتقد به زهد و تقوا ، پاکیزه نفسی و دنیا گریزی و تقدیرگرایی و جبرباوری بودند . کیهان شناسی واسطوره های دینی زروانیان نیز ماهیت بسیار پیجیده و خیال پردازانه دارد . واین اندیشه ها تأثیرات بس شگرف در میان اسطوره های اقوام مختلف جهان داشته است .

میترائیسم مِهر پرستی یا آیین مهر یا میترائیسم، آیینی راز آمیز بود که بر پایه پرستش مهر (میترا) ایزد ایران باستان و خدای خورشید، عدالت، پیمان و جنگ، در دوران پیش از آیین زرتشت بنیان نهاده شد.

نام نویسنده : توشیهیکو ایزوتسو

نام مترجم : محمدجواد گوهری

توشی‌هیکو ایزوتسو (به انگلیسی: Toshihiko Izutsu) (به ژاپنی: 井筒俊彦) ‏ (زادهٔ ۴ مهٔ ۱۹۱۴ در توکیو – درگذشتهٔ ۷ ژانویهٔ ۱۹۹۳ درکاماکورا)، زبان‌شناس، قرآن‌پژوه، اسلام‌شناس و فیلسوف ژاپنی بود.

در ۴ مه ۱۹۱۴ در توکیو به‌دنیا آمد. در سال ۱۹۶۰ دکتری خود را در رشتهٔ ادبیات دریافت کرد. وی پس از تکمیل تحصیلات آکادمیک در ژاپن، مدتی در دانشگاه کیو در توکیو به تدریس مشغول شد و در این زمان، زبان عربی را فراگرفت. وی همچنین مدرس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران بوده‌است.

 کتاب Sufism and Taoism ، نوشته توشيهيکو ايزوتسو از جمله کتاب‌هاي خوب و تأثيرگذار در زمينه مطالعات تطبيقي اديان است. در اين كتاب عرفان ابن‌عربي و تائويي، با يكديگر مقايسه شده‌اند. آشنايي خوب نويسنده با اين دو مكتب عرفاني و همچنين تفکيک معرفي دو سنت عرفاني از بخش مقايسه، از جمله امتيازاتي است كه اين كتاب را شايسته خواندن كرده است. ليکن اين اثر ضعف‌هايي نيز دارد. با وجود اينکه نويسنده آشنايي خوبي با عرفان ابن‌عربي دارد، نتوانسته است عناصر کليدي عرفان او را معرفي و نظام عرفاني او را به‌خوبي بازسازي کند. اين امر باعث شده است مسائل عرفان نظري و عملي را به هم بياميزد. همچنين نويسنده از تفسيرهاي مختلف عرفان تائويي غفلت ورزيده است. از طرف ديگر، علي‌رغم اينكه هدف كتاب مقايسه است، اما بخش کوچکي از کتاب به مقايسه دو سنت، اختصاص يافته است. علاوه بر اين، مقايسه او نيز داراي ايراداتي است؛ مانند اينكه از ماهيت نظري عرفان ابن‌عربي و ماهيت عملي عرفان تائويي غفلت کرده؛ در مقام مقايسه کمتر به اختلاف‌ها توجه کرده؛ در معادل‌سازي بين اين دو سنت دچار اشتباهاتي شده؛ و کار او به تحميل عرفان ابن‌عربي بر عرفان تائويي انجاميده است.