انتشارات دانشگاه تهران
چاپ ۱۳۶۳
جلد گالینگور
قطع وزیری
۶۰۴ صفحه
نایاب
400,000 تومان
مارتین مکدرموت
ترجمه: احمد آرام
انتشارات دانشگاه تهران
چاپ ۱۳۶۳
جلد گالینگور
قطع وزیری
۶۰۴ صفحه
نایاب
وزن | 500 گرم |
---|
اسطورهها تا روزی که با زندگی محسوس و عملی جامعه خود مربوط باشند در میان توده مردم حیات دارند، و روزی که با این شرایط تطبیق نکنند، از زندگی توده مردم خارج میشوند و از آن به بعد در زندگی روشنفکرانه، در ادبیات، فرهنگ، مطالعات و اینها میتوانند وارد بشوند و ادامه حیات بدهند. آنها را دیگر توی قهوهخانهها نمیخوانند، دیگر سربازها در میدان جنگ شاهنامه نمیخوانند، دیگر مادرها ممکن است برای بچههایشان احیانا قصههای دیگری را تعریف بکنند، برای اینکه شرایط تغییر کرده است. بحث فقط سر این است که من این را مسئله قابل تاسف نمیدانم، این جبر زندگی اسطوره است.
نام نویسنده : کارل گوستاو یونگ
نام مترجم : محمود سلطانیه
کارل گوستاو یونگ (به آلمانی: Carl Gustav Jung) (۱۸۷۵ - ۱۹۶۱) روانپزشک و متفکر سوئیسی که بهخاطر فعالیتهایش در روانشناسی و ارائهٔ نظریاتش تحت عنوان روانشناسی تحلیلی معروف است. یونگ را در کنار زیگموند فروید از پایهگذاران دانشِ نوین روانکاوی قلمداد میکنند به تعبیر «فریدا فوردهام» پژوهشگر آثار یونگ: «هرچه فروید ناگفته گذاشته، یونگ تکمیل کردهاست.» اما فروید در مقاله توضیحات، کاربردها و راهکارها، ۱۹۳۳، میگوید: «این تقریباً ویژگی جهانشمول این «جنبشهای جدایی طلبانه» است که هر یک جزیی از گنجینه موضوعات روانکاوی را بر میدارد و خود را بر اساس این قاپیدن مستقل میکند».
«انسان و سمبولهایش» یک از معروفترین کتابهای یونگ است . یونگ در این کتاب بر مطالعه و بررسی شخصیت انسانها در غالب فرهنگ آنها پرداختهاست. او با موشکافی ذهن انسان و ناخودآگاه جمعی و فردی بشر و همچنین کهنالگوها و خاطرات و تجربیات گذشته بشر، نتایج مفیدی برای بشر و علم روانشناسی بدست آوردهاست.
او همچنین در آثار خود به آنیما و آنیموس اشاره میکند که در بخش ناهشیار ذهن افراد نقشی کلیدی ایفا میکنند. بر اساس گفتههای یونگ آنیما در ضمیر ناهشیار مرد به صورت یکی شخصیت درونی زنانه جلوهگر میشود و آنیموس در ضمیر ناهشیار زن به صورت یکی شخصیت درونی مردانه پدیدار میشود.
انسان براي انتقال آنچه در ذهن دارد به همگونهي خود، از گفتار يا نوشتار بهره ميگيرد. اگر چه زبان انسان سرشار از نمادهاست اما در بسياري موارد از نشانهها و نمايههايي كه خيلي هم گويا نيستند نيز استفاده ميكند. آنچه ما نمادش ميناميم يك اصطلاح است، يك نام يا نمايهاي كه افزون بر معاني قراردادي و آشكار روزمره خود داراي معاني متناقصي نيز باشد. نماد شامل چيزي گنگ، ناشناخته يا پنهان از ماست. براي مثال بر روي بسياري از بناهاي مهم كرت(از جزاير يوناني واقع در مديترانه) نقش يك تيشهي دوسر وجود دارد. در واقع معناي واقعي آن نماد از نظر ما ناشناخته ميباشد.
نام نویسنده : نصرالله پور جوادی
تاریخ تصوف و عرفان ایران، بهخصوص در سدههای نخستین، موضوعی است که در پژوهشهای عرفانی بر اساس منابع کهن مورد بررسی قرار گرفته است. بحث دربارهٔ ملامتیان و جوانمردان خراسان، آثار ابوسعد خرگوشی نیشاپوری و خواجه عبداللّه انصاری، تصوف خاص شهر اُرمیه (ارومیه) و اختلاف شیخ بزرگ این شهر با مشایخ بغداد، اصطلاحات صوفیانه ابن عربی و رابطهٔ آنها با تصوف اصفهان، لطایف قرآنی در مجالس صوفیه، و تاریخ عرفان و اولیاء شهر زنجان از جمله مطالبی است که در کتاب حاضر مطرح شده است.
دکتر نصراللّه پورجوادی استاد دانشگاه تهران، عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی، و بنیانگذار مرکز نشر دانشگاهی است و تا سال 1383 نیز رئیس آن مرکز بود. وی اکثر پژوهشهای خود را تا سال 1383 در دو نشریهٔ معارف و نشر دانش منتشر میکرد. پژوهشهای وی دربارهٔ امام محمد غزالی و فخرالدین رازی، که با عنوان دو مجدد منتشر شد، برندهٔ جایزهٔ کتاب سال در 1382 گردید، و مقالات او در کتاب حاضر نیز جزو آثاری است که وی را در سال 2005 موفق به دریافت جایزهٔ بینالمللی الکساندر همبولت در رشتهٔ مطالعات اسلامی کرد.
نام نویسنده : علی سیدین
وجه تسمیهٔ صوفیه آن است که صوفی از کلمهٔ صوف مشتق شده و صوف پشم است و صوفی کسی که پشمینه میپوشد.»
کتاب پشمینهپوشان فرهنگنامهای است مشتمل بر 534 مدخل که با استفاده از منابع متعدد تصوف، فِرَق صوفیه را از شبهقارهٔ هند تا شمال افریقا برمیشمرد و دربارهٔ خاستگاه فکری، جغرافیایی و تاریخیشان توضیح میدهد و نیز نامها، واژگان و اصطلاحات مرتبط را به خوانندگان معرفی میکند ــ مجموعهای برای پژوهندگان و علاقهمندانِ تصوف.
نام نویسنده : جان بایر ناس
نام مترجم : علی اصغر حکمت
یکی از مهمترین و جذاب ترین مسائل در حوزههای فهم بشری اطلاع از تاریخچه دین در دورانهای مختلف تاریخ میباشد. شاید شما نیز تا به حال با چنین سوالاتی مواجه شدید که "منشا دین چیست؟"
"آیا انسان های ابتدایی دیندار بودند؟ "آیا ادیان ابتدایی نیز به همین شکل ادیان بشر هزاره های جدید بودند؟" و "ادیان در نزد اقوام مردم هند و مردم خاور دور چگونه اند؟"
"ادیان جدیدتر مانند یهودیت، مسیحیت و اسلام در چه شرایط تاریخی ظهور کردند؟".
این سوالات از اساسی ترین سوالات در زمینه دین و فهم دین هستند. این نوشته به منظور معرفی کتاب تاریخ جامع ادیان به منظور پاسخ گفتن به این سوالات بنیادی نگاشته شده است.
کتاب تاریخ جامع ادیان نوشته جان بایر ناس یکی از بهترین کتب موجود در زمینه تاریخ ادیان با ترجمه مرحوم علی اصغر حکمت است که اکنون به چاپ هجده ام رسیده است.
این کتاب دارای چهار بخش عمده میباشد. در بخش اول که شاید جذاب ترین بخش کتاب باشد ادیان ابتدایی و گذشته مورد بررسی قرار گرفته اند. در این فصل نویسنده با توجه به شواهد تاریخی موجود به بررسی دینداری نزد ابتدایی ترین اقوام بشر می پردازد.
این فصل در ابتدا دین و اعتقادات را نزد موجودات نئاندرتال ما بین صد هزار سال پیش تا بیست و پنج هزار سال پیش بررسی می کند. "بعضی آثار و اشیاء که در قبور این موجودات یافت شده حاکی از نوعی اعتقادات آنها است.
می توان حدس زد که نوعی پرستش ارواح در بین ایشان رایج بوده است. اما این احتمال نیز وجود دارد که اینان صرفاً می پنداشتند اموات نوعی حیات جسمانی مرموز و نامعلوم داشته اند."
سپس اعتقادات انسان عصر حجری در اروپا و آفریقا مورد بررسی قرار می گیرند که به نام انسان های کرومانیون شناخته می شوند. در نزد این انسان ها اعتقاد به نوعی سحر با بررسی نقاشی ها و اشکال بازمانده از ایشان در غارها نمایان می شود.
همچنین ایشان با آداب ساده خاصی مرده را در نزدیکی پناهگاهی که در زمان حیات به سر می برده است زیر خاک می کردند، و در آن گودال آلات و افزار سنگی و زیورها و اغذیه مختلف قرار می دادند که نشان می دهد ایشان به نوعی حیات مردگان در عالم خاک قائلند. سپس به عصر نئولیتیک (از ده هزار سال تا سه هزار سال ق.م) یعنی دوره جدید حجری می رسیم.
در ادامه ویژگی تمامی ادیان ابتدائی بر شمرده شده اند. این بخش شامل مطالب بسیار ارزشمند از جمله بررسی تاریخچه اعمالی از جمله قربانی کردن، روزه گرفتن در نزد اقوام ابتدائی است. در ادامه این فصل ادیان نزد مصریان، یونانیان و بابلیان مورد بررسی قرار می گیرد که این دوره عموماً ادیان شدیداً تحت تاثیر اسطوره ها و افسانه ها می باشند.
از جمله نتایج ارزشمند این فصل پیدا کردن ریشه رسومات ادیان جدید در بین ادیان ابتدائی است که خود نشان از نوعی ارتباط بین دوره های مختلف است.
در دو فصل بعد ادیان نزد هندیان و خاور دور از جمله دین چینیان و مذهب تائو معرفی و مورد بررسی قرار می گیرند. این دو بخش اطلاعات جامعی از روند شکل گیری این ادیان و همچنین تکالیف و ساختار این مذاهب به خواننده ارائه می دهد.
سپس در فصل آخر ادیان جدید یا ادیان در خاور نزدیک مورد بررسی تاریخی قرار می گیرند. که از لحاظ اطلاعات تاریخی بسیار حائز اهمیت است.
از مهمترین نکات قوت این کتاب بیطرفی و تحلیل بدور از غرض ورزی است. همچنین تحلیل های بسیار جامع و جالب با توجه به اطلاعات تاریخی از دیگر نکات مفید این کتاب است. با این وجود استفاده نویسنده از منابع زبانی خاص شاید یکی از ضعف های این کتاب باشد.
در نهایت این کتاب را به دوستانی که بدنبال اطلاعات جامعی از نحوه دیندار بودن انسان در طول صد هزار سال هستند، توصیه می کنم.
نام نویسنده : فرانسیس کالینز
نام مترجم : رویا منجم
فرانسیس سلر کالینز (به انگلیسی: Francis Sellers Collins)(متولد ۱۴ آوریل ۱۹۵۰) متخصص ژنتیک و پزشک آمریکایی است، که به دلیل کشفیات برجسته درباره بیماریهای ژنتیکی و سرپرستی پروژه ژنوم انسان شهرت دارد. Endocrine Society از وی به عنوان یکی از موفق ترین دانشمندان عصر ما نام میبرد. او همچنین ریاستموسسه ملی سلامتی در مریلند را عهدهدار است.
پاپ Pope Benedict XVI در سال ۲۰۰۹ او را به ریاست آکادمی کاتولیک علوم منصوب کرد.
زبان خدا: یک دانشمند برای ایمان شواهد ارائه میکند یک کتاب پرفروش از فرانسیس کالینز است که در آن از تکامل الهی دفاع میکند. کالینز یک پزشک-ژنتیکدان آمریکایی است که برای کشف برجستهٔ ژنهای بیماریها و رهبریاش در پروژه ژنوم انسان مشهور شده است. او هم اکنون به عنوان مدیر مؤسسات ملی بهداشت آمریکا انجام وظیفه میکند. کالینز در این کتاب به اختصار روند مسیحیشدناش را شرح میدهد.
کالینز در این کتاب استدلالهایی را برای ایدهٔ خدا از زیستشناسی، اخترفیزیک،روانشناسی و دیگر حوزهها مطرح میکند. او به متفکرین مشهوری چون سی. اس. لوئیس، علاوه بر قدیس آگوستین، استیون هاوکینگ، چارلز داروین، تئودوسیوس دوبژانسکی و دیگران اشاره میکند. مسیحی امروز در سال ۲۰۰۷ آن را یکی از بهترین کتابهای سال دانست.
در نتیجه این کتاب بنیاد بایولوگوس تأسیس شد.
زَرتُشت یا زَردُشت یا اشوزَرتُشت، پیامبر ایران باستان بود که مزدیسنا را بنیان گذاشت.وی همچنین سراینده گاتها، کهنترین بخش اوستامیباشد. زمان و محل دقیق تولد وی مشخص نیست اما گمانهزنیها و اسناد، زمانی بین ۱۰۰۰ تا ۶۰۰ سال پیش از میلاد مسیح را برای او حدس زدهاند و زادگاه وی را به مناطق مختلفی مانند ری، آذربایجان،خوارزم،سیستانو خراسان نسبت دادهاند. تعلمیات زرتشت بعدها با باورهای بومی ایرانیان ترکیب شد و مزدیسنای کنونی که نزدیک به پنج سده دین رسمی ایران نیز بودهاست، را پدید آورد. نام زرتشت در فهرست یکصد نفرهٔ انسانهای تأثیرگذار تاریخ که توسط مایکل هارت تنظیم شدهاست، قرار دارد. دین زرتشت امروزه حدود ۲۰۰ هزار تن پیرو در ایران، هند و برخی نقاط دیگر جهان دارد.
نام نویسنده : والتر برونوهنینگ
نام مترجم : کامران فانی
والتر برونو هنینگ (Walter Bruno Henning) (زادهٔ ۲۶ اوت ۱۹۰۸ در پروس شرقی - درگذشتهٔ ۸ ژانویه ۱۹۶۷ در برکلی، کالیفرنیا) خاورشناس و ایرانشناس آلمانی وانگلیسی، متخصص زبانهای باستانی ایرانی و پیشگام در پژوهشهای آیین مانی بود.
والتر برونو هنینگ در اوت ۱۹۰۸ در راگنت در پروس شرقی متولد شد. تحصیلات دانشگاهی خود را در دانشگاه گوتینگن در رشتهٔ مطالعات ایرانی تحت نظر آندرس انجام داد و رسالهٔ دکتری خود را با موضوع بررسی فعل فارسی میانه در ۱۹۳۱ گذراند. در سال ۱۹۳۲ از طرف آکادمی پروس به سمت دبیری مجموعهٔ دستنوشتههای مانوی تورفانمنصوب شد. طی سالها بعد سه مجموعه از دستنوشتههای پارسی میانه و پارتی و مجموعهای از متون سغدی را در برلین منتشر کرد.
در سال ۱۹۳۶ به دعوت هارولد بیلی برای تصدی کرسی جامعهٔ پارسی برای مطالعات ایرانی در مدرسه مطالعات مشرقزمین و آفریقا به لندن رفت و مطالعات خود را در مورد متون تورفان ادامه داد. در سال ۱۹۴۶ به عنوان استاد مدعو به دانشگاه کلمبیا درنیویورک رفت و سال بعد به عنوان دانشیار مطالعات آسیای میانه در دانشگاه لندن منصوب شد و در سال ۱۹۴۷ رتبهٔ استادی یافت. در سال ۱۹۴۹ خطابههای معروف خود را در آکسفورد ایراد کرد که به بررسی انتقادی آرای هرتسفلد و نیبرگ درمورد زرتشتمیپرداخت. در سال ۱۹۵۰ به دعوت دولت ایران سفری به جنوب ایران کرد و تحقیقاتی بر کتیبههای سرمشهد، نقش رستم و کرتیر انجام داد.
در سال ۱۹۵۴ به مدیریت شورای اجرایی مجموعهٔ کتیبههای ایرانی در لندن منصوب شد و تا پایان عمر این مسئولیت را بر عهده داشت. از سال ۱۹۵۷ سرپرستی بخش زبانها و فرهنگهای خاورمیانه و نزدیک را در مدرسه مطالعات مشرقزمین و آفریقا در دانشگاه لندن به عهده گرفت. در سال ۱۹۶۱ پیشنهاد تصدی کرسی مطالعات ایرانی دانشگاه برکلی در کالیفرنیا را پذیرفت و طی سالهای بعد مرکز جدیدی برای مطالعات ایرانی در آن دانشگاه ایجاد کرد.
هنینگ بیش از هفتاد مقاله منتشر کرد که موضوعات گستردهای را در بر میگرفت؛ بررسی متون مانوی به زبانهای پارسی میانه، پارتی وسغدی، زبان بلخی، تفسیر سنگنبشتههای ساسانی از جمله کتیبهٔ سهزبانهٔ کعبه زرتشت، و مشکلات متون پهلوی و اوستایی. یک اثر منتشرنشدهٔ او تحت عنوان فرهنگ ریشهشناختی زبان فارسی بهصورت مجموعهای از برگهها ناتمام باقیمانده است.
هنینگ استاد راهنمای دورهٔ دکترای احسان یارشاطر بوده است. موضوع رسالهٔ یارشاطر این بوده است که زبان مردم آذربایجان نه ترکی بلکه زبانی بنام تاتی بوده است.
نام نویسنده : جمشید کرشاسپ چوکسی
نام مترجم : نادر میر سعیدی
کتاب ستیز و سازش اثر جمشید ک. چوکسی، به بازسازی رخدادهای چهار سده (از سدة هفتم تا یازدهم میلادی) و تحلیل آنها میپردازد و میکوشد نیروهای محرکة تغییرات سیاسی ـ مذهبی این دوره از تاریخ ایران را بشکافد. شکست شاهنشاهی ساسانی، ظاهراً به خاطر محاسبات غلط نظامی و نیز نزاعهای دستهها در دورن دربار سلطنتی ایران بوده است. مولف با رویکردی برخوردار از تصور قوی و نیز تحلیلهای صریح و بیپرده، شرح میدهد که چگونه بزرگان نوظهور و طبقات زیردست تازه، این تغییرات را دامن زدند و چگونه «ستیز و سازش، ساز و کارهایی شدند که پیدایی تشکیلات تازه از بحران اجتماعی را سهولت بخشید.»
نام مترجم : احمد شاملو
حماسهٔ گیلگامش یا حماسهٔ گیلگَمِش یکی از قدیمیترین و نامدارترین آثار حماسی ادبیات دوران تمدن باستان است که در منطقهٔ میانرودان شکل گرفتهاست. قدیمیترین متون موجود مرتبط با این حماسه به میانهٔ هزارهٔ سوم پیش از میلاد مسیح میرسد که به زبان سومری است. از این حماسه نسخههایی به زبانهای اَکدی و بابِلی و آشوری موجود است.این حماسه در سال ۱۸۷۰ توسط جورج اسمیت ترجمه و منتشر شدهاست.
ترجمه پارسی این حماسه نخست به دست داوود منشیزاده و بعد توسط احمد شاملو صورت گرفته که در کتاب هفته چاپ شد و بعد نشر چشمه آن را به چاپ رسانده است.
به سال ۱۸۴۹، آستن هنری لایارد، در ساحل رو به روی موصل در کویونجیک بزرگ ترین قصر نینوا مربوط به دورهٔ آشور بانیپال را یافت. لایارد در دو تالاری که کشف کرد، کتابخانهٔ آشور بانیپال را دید که مشتمل بر ۲۸ هزار لوح گلی بود. در سوم دسامبر ۱۸۶۲، جورج اسمیت(به انگلیسی: George Smith) در انجمن آثار تورات سخنرانی کرد و مدعی شد که در یکی از الواح کتابخانهٔ آشور بانیپال داستان طوفانی را خوانده که شباهت بسیاری با داستان طوفان نوح تورات دارد. به دلیل ناقص بودن متن الواح، او خود به کویونجیک سفر کرد و به طور اتفاقی باقی الواح حماسه را کشف کرد.
در سال ۱۸۷۰، او نخستین ترجمهٔ گیلگمش را انتشار داد.
در سال ۱۸۸۹ پژوهشگران دانشگاه پنسیلوانیا تپهٔ نیپور عراق را شناسایی و سی تا چهل هزار لوح کشف کردند که در بین آنها کهن ترین متن گیلگمش موجود بود. این متن در سال ۱۹۳۰ به وسیلهٔ کمپل تامپسون (به انگلیسی: Kampbell Thompson) برگردان و حاشیه نویسی شد.
اسطورهٔ توفان بزرگ سومری و روایت جدید بابلی–آشوری آن در اسطورهٔ گیلگَمِش نهفته است و این دو اسطوره یکی شده است. مهمترین انگیزهٔ تشکل اسطوره گیلگمش مسألهٔ بیماری و ناتوانی و سرانجام مرگ است. در اینجا انسان در فرار از سرنوشت تلخ و فرجام دردانگیز خویش اسطورهئی میسازد که بخشی از آن برگرفته از واقعیات و برخی از آن تحلیل رؤیاگونهٔ مسألهئی است که انسان در تبیین آن درمانده است. بنا بر اساطیر، گیلگَمِش پنجمین شهریار از دومین سلالهئی است که بعد از توفان بزرگ بر «اِرِخ» یا «اُورُوک» فرمان میراندند. این شهریار که بهروایتی صد و بیست سال بزیست از تباری بود که دوسوم آن بهخدایان و یک سوم آن بهانسانها میرسید. روایت بابلی-آشوری گیلگمش که از کتابخانهٔ آشور بانیپال بهچنگ آمده با روایت سومری، و نیز روایت «هیتیتی» [حِتّی] آن که بعدها در بُغازکوی بهدست آمده و نمونههای اخیر دیگر بسیار همانندی نزدیک دارد و حاکی از آن است که این اسطوره با گذشت زمان و بهتأثر از واقعیتهای زندگانی و نیروی خیال انسان کمال یافته است. روایت بابلی-آشوری این اسطوره شامل دوازده لوح است.
نام نویسنده : فردریش هایلر
نام مترجم : شهاب الدین عباسی
نیایش، اثر فریدریش هایلر ـ الهیاتدان، مورخ و پژوهشگر برجستهٔ آلمانی ـ از همان آغاز که به زبان آلمانی انتشار یافت، معلوم بود کتابی پراهمیت و مؤثر است. شخصیتهای صاحبنامی آن را ستودند. کتاب مورد استقبال قرار گرفت، به چاپهای متعدد رسید، و رفتهرفته به صورت اثری کلاسیک درآمد. امروزه کمتر اثری در تحلیل دعا و نیایش میتوان یافت که بهنحوی از این کتاب تأثیر نپذیرفته باشد. فریدریش هایلر (۱۹۶۷ - ۱۸۹۲) با ایمان به اینکه «عصر نوی پیش روی بشر است»، معتقد بود نیایش، زمینهای مهم و اساسی برای کندوکاو در ژرفای ادیان و زمین حاصلخیزی برای بارورساختن نهالهای اُنس و مودّت میان انسانها و شناخت بیشتر یکدیگر است.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.