باد به دنبال خودش می گردد

ویکتور پِلِوین

مترجم: پیمان خاکسار

پلویـــن با استفـــاده از قواعد عــرفی ژانر علمی ـــ تخیلی، متـون پیچیــده و چند‌لایه‌ی پست‌مدرنیستی خود را می‌نویسد. در آثار او عناصر فرهنگ پاپ و فلسفه‌های مستور همزمان وجود دارند. او اعتقاد دارد که خواننده به متن معنا می‌دهد.

متن پشت جلد

خواب ماه را ديدم، به همان شکلي که ميتيوک زمان بچگي‌هاي‌مان مي‌کشيد: آسمان سياه، دهانه‌ي ‌‌آتشفشان‌هاي زرد کم‌رنگ و رشته‌کوهي در دوردست. يک خرس که پنجه‌هايش را جلوِ پوزه‌اش گرفته بود و نشان طلايي قهرمان بر پوستش داشت آرام به سمت توپ آتشين خورشيد که بر فراز افق معلق بود مي‌رفت. لبانش را انگار از درد به‌هم فشار مي‌داد و از يک گوشه‌ي دهانش خون جاري بود. ناگهان ايستاد و رو به من کرد. احساس کردم نگاهم مي‌کند و سرم را بالا آوردم و به چشمان آبي ساکنش خيره شدم. خرس با ‌ملايمت گفت «من و هر چيز ديگري که در اين دنيا وجود دارد، همه و همه روياي موجودي هستيم که خواب مي‌بيند.»

ه‍ای‍ن‍ری‍ش‌ ب‍ل‌

مترجم: ک‍ی‍ک‍اووس‌ ج‍ه‍ان‍داری‌

نخستین رمان کوتاه «بل» در اعتراض به جنگ و خشونت علیه بشریت است. «آندره‌آس» سربازی‌ست که راهی جبهه می‌شود و هنگام سوار شدن به قطار احساس می‌کند که به زودی خواهد مرد. در طول راه به روز مردن خود که آن را یک شنبه هفته بعد احساس کرده فکر می کند. میل به زندگی، صلح و نفرت بشر از جنگ در این رمان به زیبایی تصویر شده است. بشری که «نمی‌خواهد بمیرد، اما می‌داند به زودی خواهد مرد».

متن پشت جلد

اولينا با صدائي آهسته شروع به صحبت مي‌کند: «لازم نيست بگويم که‌… اگر نمردي هرگز نبايد اين راز را به کسي بگوئي. خودم مي‌دانم. من مجبور شده‌ام به خدا و همة مقدسين و لهستان، وطن خودمان قسم بخورم که از اين بابت به هيچ‌کس چيزي نگويم‌، ولي وقتي ٱن را با تو در ميان مي‌گذارم درست مثل اين است که آن را به خودم گفته باشم‌، و همان‌طور که نمي‌توانم چيزي را از خودم پنهان کنم‌، از تو هم هيچ چيز را نمي‌توانم پنهان کنم!» از جا بلند مي‌شود و آب جوشان را بسيار آهسته و باملايمت و مراقبت تمام در قوري کوچک مي‌ريزد. در اين بين هم وقت مکث کوچکي مي‌کند، قبل از اين‌که آب را باز جرعه جرعه بريزد به آندره‌آس لبخندي مي‌زند‌، و حالاست که آندره‌آس متوجه مي‌شود او هم گريه کرده است. آن وقت اولينا در فنجان‌هائي که کنار زير سيگاري قرار دارد قهوه مي‌ريزد.

چارلز بوکفسکی‏‫

مترجم: پیمان خاکسار

آمريکايي که بوکفسکي در اشعار و داستان‌هايش تصوير مي‌کند زمين تا آسمان با آن چيزي که در پس ذهن‌مان به‌عنوان سرزمين آرزوها ساخته‌اند تفاوت دارد. همان قدر پر از دورويي و فقر و تبعيض و فرصت‌طلبي که هر جاي ديگر. بوکفسکي همان قدر که زندگي را دوست داشت همان قدر هم از هر چيزي که زندگي را بيالايد متنفر بود. در جايي گفته: «من به‌خوبي اعتقاد دارم. چيزي که درون‌مان وجود دارد و مي‌تواند رشد کند. مثلا وقتي در جاده‌اي پر رفت و آمد غريبه‌اي به من راه مي‌دهد تا رد شوم. قلبم گرم مي‌شود.»

اين اولين‌بار است که مجموعه‌اي از اشعار بوکفسکي به فارسي منتشر مي‌شود. اشعار اين مجموعه از ميان چندين کتاب بوکفسکي انتخاب و ترجمه شده است. اگر به‌نظرتان مي‌رسد که بعضي بخش‌ها نثرگونه است دليل اين است که بوکفسکي از قافيه‌پردازي گريزان بود. تا اين حد که کسي جرئت نداشت در برابر او حرف از قافيه بزند! سؤال و جواب بوکفسکي که در انتهاي اين کتاب آمده شناخت خوبي از شخصيت بوکفسکي دست مي‌دهد. اگر قبل‌تر چيزي از بوکفسکي نخوانده‌ايد توصيه مي‌کنم که ابتدا سري به اين سؤال و جواب بزنيد.

اُرهان پاموک

مترجم: عین‌له غریب

نام من سرخ (به ترکی استانبولی: Benim Adım Kırmızı) رمانی از اورهان پاموک است تحت تأثیر رمان مشهور ایتالیایی نام گل سرخ. نام من سرخ برنده جایزه نوبل ادبیات است.

رمان نام من سرخ در بستر بخشی از تاریخ امپراتوری عثمانی در زمان سلطان مراد سوم می‌گذرد. در این رمان، شیوهٔ چند صدایی یا پلی فونی روایتِ حوادث مختلف را توسط شخصیت‌های رمان ممکن کرده‌است.

پاموک در این رمان نقطه مشترک تاریخ عثمانی و ایران را در نظر داشته‌است. نویسنده به شرح عشق و قتل در این رمان پرداخته‌است.

چگونگی روابط بین دو فرهنگ غرب و شرق از دیگر موضوعات این رمان است که از زبان نقاشان روایت می‌شود.

پاموک در گفتگو با مجله نافه درباره انگیزه خود از نوشتن این رمان گفته‌است «بین ۷ تا ۲۲ سالگی‌ام می‌خواستم نقاش شوم. بعدها وقتی نویسنده مشهور ترک شدم همیشه دوست داشتم درباره لذت نقاشی بنویسم. می‌خواستم توصیف کنم که نقاشی کردن چه حسی دارد و یک نقاش چه عقایدی دارد.»

شخصیت‌های اصلی در رمان نام من سرخ نقاشان هستند. در آغاز داستان استادِ طلاکاری به دست نقاشی کشته می‌شود. هیچ کس مطمئن نیست که قاتل یک نقاش است. با این حال ماجرای تمام رمان از آغاز تا پایان یافتن نقاشِ قاتل است.

پاموک در خلال رمانش به موضوعاتی مانند عشق و تاریخ نقاشی در سرزمین‌های اسلامی نیز می‌پردازد.

او از کتاب‌های بسیاری در این رمان نام می‌برد که در فرهنگ و تمدن اسلامی نامی بوده‌اند. اغلب این کتاب‌ها - از آن جمله شاهنامه شاه طهماسبی - ایرانی هستند. او همچنین برخی حکایت‌هاینظامی و فردوسی را نیز در رمانش بازگو کرده‌است.

پاموک گفته‌است «یکی از انگیزه‌های من برای نوشتن رمان نام من سرخ بازآفرینی داستان‌های ادبیات کلاسیک بود. زمانی که داشتم کتابم را می‌نوشتم از خواندن شاهنامه و خسرو و شیرین لذت می‌بردم.»

ه‍ان‍ری‍ش‌ ب‍ل‌

مترجم: محمد اسماعیل‌زاده

هاینریش تئودور بُل (به آلمانی: Heinrich Theodor Böll) (زاده ۲۱ دسامبر ۱۹۱۷ - درگذشته ۱۶ ژوئیه ۱۹۸۵) نویسنده آلمانی و برنده جایزه نوبل ادبی است. بیشتر آثار او به جنگ (به خصوص جنگ جهانی دوم) و آثار پس از آن می‌پردازد.

هاینریش بُل عاشق مردمان ساده و بی‌غل‌وغش است و قهرمانان داستان‌های او درماندگان و شکست‌خوردگانند، اما بُل آنها را شکست‌خورده نمی‌داند و نشان می‌دهد که حرص به کسب مال و مقام، وقتی که انسان می‌تواند علی‌رغم دشواری‌ها تا به آخر انسان باقی بماند، واقعاً در خور استهزاست؛ و هاینریش بُل کسی است که تا به آخر انسان باقی می‌ماند.

این کتاب درباره‌ی دلقکی به نام «شنیر» است که همسرش او را ترک کرده و به همین دلیل دچار افسردگی است. از این رو برای تسکین آلام خود به مشروب رو آورده‌است. او بعد از افتضاحی که در یکی از نمایش‌هایش به وجود می‌آورد، به محل زندگی‌اش باز می‌گردد. او که به پول نیاز دارد، دفترچه تلفنش را باز می‌کند و با آشنایان تماس می‌گیرد. در این میان بارها به گذشته می‌رود و خاطراتش را می‌گوید.

یرواند آبراهامیان

ترجمه‌ی بهرنگ رجبی

نقش و جایگاهِ مردم در سیاست، از همان آغاز بخشی مهم از فعالیت‌های پژوهشی «یرواند آبراهامیان» بوده. در تاریخ‌نگاری‌هایش بیشتر تمرکز داشته روی تحولاتی که آدم‌ها به‌ واسطه‌ی خیابان باعث‌ شده‌اند تا تغییراتی که سیاستمداران سرِ میز مذاکره حاصل داده‌اند: او راویِ فشارهای از پایین است تا چانه‌زنی‌های در بالا ــ و در این مقاله‌هایش بیشتر از همه‌ی جاهای دیگر هم. دو مقاله‌ی نخست کتاب اواخرِ دهه‌ی شصتِ میلادی نوشته شده‌اند، اولی به نقشِ جمعیت‌های مردمی در تحولاتی می‌پردازد که نهایتاً به انقلابِ مشروطه انجامید و دومی، رد این اثرگذاری‌های مردمی را تا مقطعِ کودتای 1332 پی می‌گیرد. مقاله‌ی سوم که چهل سالی بعدتر از آن دو مقاله نوشته شده، سهمِ جمعیت‌های مردمی را در پیشبرد و پیروزیِ انقلابِ 1357 می‌سنجد و ضمناً، نشان می‌دهد دلبستگی به بررسیِ جایگاهِ مردم در سیاست، همه‌ی عمرِ پژوهشیِ آبراهامیان ادامه و دوام داشته. چهارمی مقاله‌ای است درباره‌ی سرخوردگیِ جمعی مردمی، بنیان‌گذارانِ فرقه‌ی دموکراتِ آذربایجان، از سازمانی سیاسی، حزبِ توده، و رو آوردن‌شان به مبارزه‌ی خودبنیاد. و پنجمی که متن ویراسته‌ی یک سخنرانی دانشگاهی است، گزارشی از فراز و فرودهای جنبش کارگری ایران می‌دهد در مقطعی کوتاه از تاریخِ ایران مدرن که آدم‌های خیابان توانستند بسیاری از خواسته‌های‌شان را به حاکمان تحمیل کنند.