تاریخ جنبش های اجتماعی در ایران پس از اسلام (مجموعه مقالات)

نام نویسنده : حسن نراقی

تولستوي، اين بزرگ‌ مرد پهنه انسانيت، سخني دارد با اين مضمون: بايد از گفتني‌هايي گفت كه احتمالا بسياري آن را مي‌دانند ولي جرئت ابراز آن را حتي براي خودشان ندارند. بنابراين اگر ابراز شرمساري و بي‌نظري‌ام را درباره كلمه ‹‹جرئت›› بپذيريد باقي خواهد ماند حرف‌هايي كه هم من مي‌دانم و هم به احتمال خيلي زياد شما، و قصد نهايي اين كتاب نيز تنها مروري است بر همين حرف‌ها، حرف‌هايي درباره خودمان، درباره جامه ايراني و يا به عبارتي درد دلي است خودماني.

اين دود سيه فام كه از بام وطن خاست

از ماست كه بر ماست

وين شعله سوزان كه برآمد ز چپ و راست

از ماست كه برماست

جان گر به لب ما رسد، از غير نناليم با كس نسگاليم

ازخويش بناليم كه جان سخن اين جاست

از ماست كه بر ماست

ما كهنه چناريم كه از باد نناليم بر خاك بباليم

ليكن چه كنيم، آتش ما در شكم ماست

از ماست كه بر ماست

نام مترجم : خشایار دیهیمی

ایوان کلیما (به چکی: Ivan Klíma) متولد (۱۴ سپتامبر ۱۹۳۱) در پراگ است. او نویسنده، مقاله‌نویس، نمایش‌نامه‌نویس و روزنامه‌نگار اهل جمهوری چک است.

او سال‌های دوره کودکی خود را در ترزین اشتات گذراند. کلیما در ۷۹ سالگی در گفتگویی که با مجله مهرنامه کرد دربارهٔ زندگی آن سال‌ها گفته است «در ترزین اشتات که من سه سال و نیم آنجا بودم اتاق گاز نبود. با این حال صدها جسد دیدم. در آنجا مرگ یک تجربه روزانه بود. من به مرگ عادت کرده بودم و حتی دست کشیدن به یک جسد دیگر هیجانی برای من نداشت.»

بعد از بهار پراگ بسیاری از آثار او و دوستانش ممنوع‌الانتشار شدند. با این حال از چک خارج نشد و به گفته خودش کنار شادی‌ها و غم‌های هم‌وطنانش ماند. یک سال قبل از بهار پراگ نیز به دلیل انتقادهایش از حکومت کمونیستی چکسلواکی بازداشت شد.

او سال ۱۹۶۹ برای یک ترم به دعوت از دانشگاه میشیگان آمریکا برای تدریس به این کشور رفت. یک سال بعد دوباره به پراگ بازگشت و به نوشتن نمایشنامه و داستان پرداخت. اما این آثار تا سال ۱۹۸۹ فقط در خارج از چکسلواکی منتشر می‌شدند.

کلیما سال ۲۰۰۲ توانست جایزه فرانتس کافکا را به خاطر یک عمر فعالیت ادبی از آن خود کند.

در طول دو سال گذشته، بسیار سفر کرده‌ام. شهرهای بسیاری را دیده‌ام و کلیساها، موزه‌ها، باغ‌ها، و قصرهای بسیار. این دیدارها ملغمه غریبی از احساسات و تأثرات در من برجای گذاشته است، و علی‌الخصوص این احساس شک را که در کجا باید منتظر دیدن چه چیزی باشم. احساس شک حاصل خاطرات بد نیست؛ احساس شک حاصل این است که به‌ندرت وقت آن را پیدا می‌کنم که رابطه‌ای با این شهرها برقرار کنم. هر شهری مثل یک آدم است: اگر رابطه اصیلی با آن برقرار نکنیم، فقط نامی بر جای می‌ماند، یک شکل و صورت بیرونی که خیلی زود از حافظه و خاطره‌مان می‌رود و رنگ می‌بازد. برای برقرار کردن چنین رابطه‌ای، باید بتوانیم شهر را با دقت ببینیم و شخصیت خاص و استثنایی آن را دریابیم، آن «من» شهر، روح شهر، هویت آن، و شرایط زندگی آن که در طول زمان و در عرض مکان آن پدید آمده است. پراگ شهری رازآلود و پرهیجان است که با حال و هوایش، با مخلوط غریب سه فرهنگش الهام‌بخش خلاقیت افراد بسیاری شده است. سه فرهنگی که چندین دهه، یا حتی قرن‌ها در این شهر در کنار هم می‌زیسته‌اند.

نام نویسنده : گرگ فرای

نام مترجم : علیرضا طیب

با پشت سر گذاشته‌شدن مسلّمات ظاهراً آرامش‌بخش جنگ سرد، وجه مشخصهٔ پایان سدهٔ بیستم و پگاه سدهٔ بیست‌ویکم را بحث و جدل‌های تازه و دامنه‌دار دربارهٔ سرشت سیاست جهان تشکیل داده است. اکنون با مجموعه‌ای گسترده از تصویرهای شورانگیز و گیرا روبه‌رو هستیم که هر یک مدعی بیان حق مطلب دربارهٔ گوهر و روح نظم بالندهٔ جهانی است ــ و معروف‌ترین‌شان فرجام تاریخ فرانسیس فوکویاما و برخورد تمدن‌های ساموئل هانتینگتون است.

تصویرهای متعارض از سیاست جهان از همین تصویرهای رقیبی آغاز می‌شود که بیشتر بحث‌های عمومی و مباحثات رسانه‌ها دربارهٔ سیاست جهان را رقم زده و بر شرایط بحث بر سر سیاست‌ها تأثیر گذاشته‌اند. تصویرهای ارائه‌شده از سوی فوکویاما و هانتینگتون و تصویرهای دیگری چون جهان بدون مرز، اقتدارگریزی آینده، دوران آیندهٔ منطقه‌گرایی و اسلام و غرب همگی نمایندهٔ فرض‌های متفاوتی در این باره‌اند که چه واحدها و نیروهایی در سیاست جهان اهمیت دارند، چه امکان‌هایی برای صلح و جنگ وجود دارد، و آیا جهان را باید یک یا دو یا چند پیکرهٔ سیاسی دانست. افزون بر این، هر یک از این تصویرها دارای شالوده‌های هنجاری متفاوتی هستند و پرسش‌های اخلاقی مختلفی را دربارهٔ کانون متحول همبستگی، حقوق و مسئولیت‌ها در جامعهٔ جهانی پیش می‌کشند.

فصل‌های مختلف کتاب حاضر را که به قلم مجموعه‌ای به‌راستی بین‌المللی از نویسندگان معتبر نوشته شده است می‌توان مروری انتقادی بر سرشت و پیامدهای مباحثات محوری زمانهٔ ما و درآمدی بدیع بر بررسی روابط بین‌الملل در سدهٔ بیست‌ویکم دانست.

گِرِگ فرای عضو و مدیر برنامهٔ بررسی‌های مقطع کارشناسی ارشد روابط بین‌الملل در گروه روابط بین‌الملل دانشگاه ملی استرالیاست.

جاسینتا اُهیگن مدرس روابط بین‌الملل در گروه حکومت دانشگاه کویینزلند است و پیش‌تر محقق مدعو مرکز بررسی‌های بین‌المللی وابسته به دانشگاه کالیفرنیای جنوبی بوده است.

نام نویسنده : مارتین گریفیتس

نام مترجم : علیرضا طیب

بررسی روابط بین‌الملل طی سدهٔ گذشته به‌سرعت دگرگون شده است. این دگرگونی تا حدودی نتیجهٔ گرایش‌های پاگرفته و تغییرات پدیدآمده در موضوع بررسی این دانش است و تا حدودی هم زادهٔ برداشت‌های متحول دانشمندان در این باره که این موضوع را چگونه باید تعریف، درک و بررسی کرد. دانشنامهٔ روابط بین‌الملل و سیاست جهان، مشتمل بر 299 مدخل به قلم 125 تن از نویسندگان از گرداگرد جهان، مرجع بی‌مانندی برای دانشجویان، محققان و استادان این حوزه است که هم بیانگر گنجینهٔ ماندگار مفاهیم مورد استفاده در روابط بین‌الملل (مانند توازن قدرت یا نظریهٔ جنگ عادلانه) است، هم نشان‌دهندهٔ نوآوری‌های نظری و دستورهای کاری جدیدتر (مانند مکتب برسازی، اداره‌گری جهانی، و علاقه‌مندی دوباره به سرشت حاکمیت تحت شرایط جهانی‌شدن) و هم آینه‌دار چندین ده تن از نظریه‌پردازان نامدار و اثرگذار این حوزه از دانش بشری.

دانشنامهٔ روابط بین‌الملل و سیاست جهان مقدمهٔ فشرده و درعین‌حال جامعی برای بررسی روابط بین‌الملل در سدهٔ بیست‌ویکم است. گرچه عنوان این دانشنامه اشاره به یکی از حوزه‌های فرعی جاافتاده علوم سیاسی (یعنی روابط بین‌الملل) دارد ولی محتوای آن وضعیت فعلی دانش بشر دربارهٔ سیاست جهان را در فراخ‌ترین تعبیر این اصطلاح نشان می‌دهد. مدخل‌های این دانشنامه کل حوزهٔ روابط بین‌الملل، از هنر دیپلماسی و تحلیل سیاست خارجی گرفته تا سیاست مقایسه‌ای، جامعه‌شناسی تاریخی، اقتصاد سیاسی بین‌الملل، تاریخ بین‌الملل، بررسی‌های راهبردی و مسائل نظامی، اخلاقیات، و نظریه و نظریه‌پردازان سیاسی بین‌المللی را دربرمی‌گیرد. محتوای کتاب حاضر هم دامنهٔ بررسی سیاست جهان را نشان می‌دهد و هم تحولات برجسته‌ای را که از پایان جنگ سرد به این سو رخ داده است. وانگهی به معرفی متفکران کلیدی دانش روابط بین‌الملل و زوایای نظریه‌های آنان نیز می‌پردازد.

نام نویسنده : فریتیوف کاپرا

نام مترجم : محمد حریری اکبری

اصول طراحی مؤسسه‌های اجتماعی آیندهٔ ما باید همخوان و هم‌ساز با اصول سازمانی‌ای باشد که طبیعت برای پایدارسازی شبکهٔ حیات فراهم آورده است. برای نیل به این مقصود، چارچوب مفهومی یکپارچه‌ای به منظور فهم ساختارهای مادی و اجتماعی ضروری خواهد بود. نیّت مؤلف این کتاب تهیه و تدوین طرح اولیهٔ چنین چارچوبی است.

نویسندهٔ کتاب، فریتیوف کاپرا، فیزیکدان شناخته‌شده در سطح جهانی، مؤلف تائوی فیزیک، نقطةٔ عطف، عقل نامتعارف، شبکهٔ حیات و تعلق داشتن به کیهان است. وی جایزهٔ کتاب امریکا را از آن خود کرده است. در زمان حاضر مدیریت مرکزی وابسته به دانشگاه برکلی در کالیفرنیا را به‌عهده دارد.

نام نویسنده : عبدالرحمن عالم

ماهیت فعالیت‌های سیاسی، چگونگی پیدایش نهادهای سیاسی و جایگاه سیاست در زمینهٔ گستردهٔ زندگی اجتماعی در این کتاب بررسی شده است. مباحث کتاب به دانشجویان کمک می‌کند تا محتوای دروس تخصصی علم سیاست را فراچنگ آورند و از مطالعات سیاسی، بیشتر و بهتر بهره ببرند. تعریف محتوا و ماهیت علم سیاست، روش‌های علم سیاست و مفاهیم جدید این علم، نظریه‌های منشأ و خاستگاه دولت، طبقه‌بندی حکومت‌ها، دموکراسی، احزاب سیاسی و گروه‌های فشار و دولت رفاه از جمله مباحث اصلی کتاب است.