درباره ی زندگی «زرتشت» تاکنون تحقیقات فراوانی توسط نویسندگان و پژوهشگران ایرانی و خارجی انجام گرفته. پژوهش هایی که هر چند بخش های مختلفی از زندگانی این پیامبر ایران باستان را روشن کرده اند، اما باز نکات فراوان ناشناخته ای درباره ی وی – زرتشت- وجود دارد. یکی از تحقیقات بسیار جالب در این باره، پژوهشِ «ژاله آموزگار» و «احمد تفضلی» به نام «اسطوره زندگی زردشت» است. در این کتاب، پس از پیشگفتار، نویسندگان به بررسی متون و نوشته های کهن پهلوی و یونانی درباره ی زندگی و افکار «زرتشت» پرداخته، و با مقایسه نوشته های کهن و دیدگاه های نویسندگان جدید سعی در روشن نمودن زمان، مکان، افکار و عقاید و سرانجام شخصیت «اشو زرتشت» نموده اند. در ادامه، و در فصل بعدی به بررسی زندگی «زرتشت» پرداخته، و درباره او و خانواده اش و عقاید و دینی که او به ارمغان آورد به بررسی اقدام کرده اند. همچنین در فصل چهارم، نویسندگان برخی از منابع کهن پهلوی درباره «اشو زرتشت» را آورده اند که نشان گر دید نویسندگان روزگار باستان درباره پیامبرشان می باشد که از این میان متن بخش پنجم، «زراتشت نامه» مجموعه شعری است که پس از اسلام توسط زراتشت بن بهرام پژدو سروده شده و خلاصه ای از این کتاب، به صورت نثر در این بخش آمده است. در بخش ششم، نیز کتابی که معرفی شده نوشته ای جغرافیایی است که بعد از اسلام به دست شهرستانی نویسنده ی نامی سده ی ششم هجری به رشته تحریر در آمده است که در قسمت هایی از آن به «زرتشت» و «زرتشتیان» پرداخته شده.

نام نویسنده : امبرتو اکو

نام مترجم : علی اصغر بهرامی

مجموعه اي كه در پيش رو داريد، شامل مباحثي ما بين اومبرتو اكو( نويسنده شهير ايتاليايي) و پدر كارلومارتيني( اسقف شهر ميلان) در روزنامه لاكوررادلاسراست.

اومبرتواكو كه با كتاب« نام گل سرخ» به شهرت جهاني دست يافت؛ ازشناخته شده ترين نويسندگان سكولار( يا به روايت كتاب لاادري گري) ايتاليا و اروپاست كه در رشته نشانه شناسي تحصيل گرده است و بر الهيات و فلسفه تسلطي در خور ستايش دارد. در نقطه مقابل پدر كارلو مارتيني نيز همانند هماوردش در دانشگاه تورين به تحصيل الهيات و فلسفه پرداخته ولي در نهايت به كسوت كشيشان ( ژرزوئيت ها) در آمده است! اين نامه نگاري يك بار ديگر اثبات مي كند كه گفتگو ميان مذهبي و غير مذهبي ها نه تنها ممكن بلكه سودمند است و نشان مي دهد كه چگونه در اينگونه مباحث دو طرف مباحثه مي توانند موشكافي كنند، در عرصه اي از مطالب مورد علاقع يكديگر جولان بدهند و يكديگررا به چالش بطلبند و در عين حال حرمت يكديگر را حفظ كنند يا حتي همدل باشند نامه هايي كه بين پدر مارتيني و اكو مبادله شده اند پيچيده، دشوار، دقيق و البته جذابند و طيفي وسيع ازموضوعات كلي فراواني( چون جدال بر سر روز رستاخيز، فلسفه حيات از ديدگاه كتاب مقدس، تفاوت ها و تبعيض هاي جنسي در قوانين مذهبي و فقهي و مهمتر از همه چگونگي دست يافتن انسان غيرمذهبي به تكامل روحي و معنوي) را در بر مي گيرد.

نه اكو و نه پدر مارتيني علاقه اي به انكار طرف مقابل ندارند بلكه علاقه مند به روشن كردن تفاوت هاي اصيل( كه به اعتقاد اكو ريشه در تاريخ هاي بسيار دور دارند) و نيز يافتن زمينه هاي مشترك هستند( كه حاصل از تلاشهاي پست مدرنيستي بشر نوين است براي آشتي معنويت و مادي گرايي!) خود اكو در نخستين نامه اي كه به پدر مارتيني مي نويسد ، پيشنهاد مي كند كه دامنه ديد را وسيع بگيرند و چنين نيز مي كنند .

هيچ كدام بازيگران سطحي و حساب گراي زبان آور دنياي انديشه نيستند و در همان گام اول بر عميق ترين نقاط افتراق و ميدانهاي وسيع انديشه دست مي گذارند روز رستاخيز و ايمان يا بي ايماني نسبت به جزاي گناه دنيوي در روز پسين آيا به راستي بهشت و جهنمي در آخرت انتظار نيكوكاران و ستمكاران را مي كشد يا بهشت و جهنمي واژه اي دهني است كه در همين دنيا اطراف ما به حيات خود ادامه مي دهد و ما را پذيراست؟ آيا آيات هولناك كتاب مقدس( آنجا كه به تشريح روز رستاخيز مي پردازد)همان فجايع دنياي صنعتي نيست كه با سرعت و قدرتي روز افزون به تخريب طبيعت و به بردگي گرفتن بشريت اقدام كرده و هيچ مانعي را توان مقابله با آن نيست!؟ آيا به واقع رستاخيز فرا نرسيده است!؟ اگر چنين است پس ترس هميشگي و پارانويا گونه عوام مذهبي از جزاي روز رستاخيز چه معنايي مي تواند داشته باشد.

نام نویسنده : جمشید کرشاسپ چوکسی

نام مترجم : نادر میر سعیدی

کتاب‌ ستیز و سازش‌ اثر جمشید ک‌. چوکسی‌، به‌ بازسازی‌ رخدادهای‌ چهار سده‌ (از سدة‌ هفتم‌ تا یازدهم‌ میلادی‌) و تحلیل‌ آن‌ها می‌پردازد و می‌کوشد نیروهای‌ محرکة‌ تغییرات‌ سیاسی‌ ـ مذهبی‌ این‌ دوره‌ از تاریخ‌ ایران‌ را بشکافد. شکست‌ شاهنشاهی‌ ساسانی‌، ظاهراً به‌ خاطر محاسبات‌ غلط‌ نظامی‌ و نیز نزاع‌های‌ دسته‌ها در دورن‌ دربار سلطنتی‌ ایران‌ بوده‌ است‌. مولف‌ با رویکردی‌ برخوردار از تصور قوی‌ و نیز تحلیل‌های‌ صریح‌ و بی‌پرده‌، شرح‌ می‌دهد که‌ چگونه‌ بزرگان‌ نوظهور و طبقات‌ زیردست‌ تازه‌، این‌ تغییرات‌ را دامن‌ زدند و چگونه‌ «ستیز و سازش‌، ساز و کارهایی‌ شدند که‌ پیدایی‌ تشکیلات‌ تازه‌ از بحران‌ اجتماعی‌ را سهولت‌ بخشید.»

ج‍ان‌ ه‍ی‍ن‍ل‍ز

مترجم: ژال‍ه‌ آم‍وزگ‍ار، اح‍م‍د ت‍ف‍ض‍ل‍ی‌

در کتاب شناخت اساطیر ایران به قلم جان هینلز می خوانیم:

اسطوره ها آئینه هایی هستند که تصاویر را از ورای هزاره ها منعکس می کنند و آن جا که تاریخ و باستان شناسی خاموش می مانند. اسطوره ها به سخن در می آیند و فرهنگ آدمیان را از دور دست ها به زمان ما می اورند و افکار بلند و منطق گسترده مردمانی ناشناخته ولی اندیشمند را در دسترس ما می گذارند. اساطیر ایران باستان در این دنیای پر رمز راز جایی والا دارد…

نام نویسنده : آبتین ساسانفر

گاتاها از لحاظ مفهوم بمعنی سروده های آسمانی است و با واژه ی (( گیتا )) که سروده های مقدس هندوها ست مترادف می باشد. گاتاها دارای هفده هات یا فصل می باشد که چون نگینی در میان انگشتر یسنا قرار داده شده است و به پنج بخش تقسیم گشته است که عبارتند از : اهنود – اشتود – سپنتمد – وهوخشتر – وهیشتوایشت گات اهنودگات از هات ۲۸ یسنا شروع و تا هات ۳۴ ادامه دارد . جمعا هفت فصل بوده و بنام یشت گاهان نیز معروف است که معمولا هنگام انجام مراسم پرسه (ختم) توسط موبد خوانده می شود. اشتودگات دارای چهار فصل بوده از هات ۳۴ یسنا شروع و به هات ۴۶ خاتمه می یابد . سپنتمدگات نیز دارای چهار فصل می باشد که از هات ۴۷ یسنا شروع و به هات ۵۰ خاتمه می یابد. وهوخشتر و وهیشتوایشت گات هریک دارای یک فصل می باشند که هات ۵۱ یسنا را وهوخشتر و هات ۵۲ را وهیشتوایشت می نامند. گاتاها به زبان اوستایی بسیار کهن سروده شده و از لحاظ قدمت با (( ریگ وید )) هندوها برابری می کند و از سخنان خود اشوزرتشت می باشد . هرگاه بتوانیم زمان گاتاها را تعیین کنیم ، زمان اشوزرتشت سراینده ی این سروده های نغز را نیز می توان تعیین کرد. متاسفانه با سوخته شدن کتابخانه معظم شاهی در تخت جمشید بدست اسکندر مقدونی و از بین رفتن باقیمانده ی مدارک دینی زرتشتیان در اثر حملات اعراب و یورش و هجوم قوم مغول به این سرزمین ، امروز مدرک و ماخذی که بتوانیم تاریخ زرتشت و گاتاها را بطور دقیق بیابیم در دست نیست.