باستانی پاریزی

از پاریز تا پاریس شرح سفرهای متعدد استاد محمدابراهیم‌باستانی‌پاریزی به شرق و غرب کره‌ی خاکی است که با شیوایی تمام ما را در سفر‌های خود سهیم می‌کند. پاریز، روستایی از توابع سیرجان است و سفرنامه از پاریز تا پاریس هم که از کتابهای معروف دکتر باستانی پاریزی است، از همین روستا نام گرفته است.

محمد ابراهیم باستانی پاریزی در سوم دی‌ماه ۱۳۰۴ در پاریز متولد شد. وی تا پایان تحصیلات ششم ابتدایی در پاریز تحصیل کرد و در عین حال از محضر پدر خود مرحوم حاج آخوند پاریزی هم بهره می‌برد. پس از پایان تحصیلات ابتدایی و دو سال ترک تحصیل اجباری، در سال ۱۳۲۰ تحصیلات خود را در دانشسرای مقدماتی کرمان ادامه داد و پس از اخذ دیپلم در سال ۱۳۲۵ برای ادامهٔ تحصیل به تهران آمد و در سال ۱۳۲۶ در دانشگاه تهران در رشته تاریخ تحصیلات خود را پی گرفت. در ۱۳۳۰ از دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد و برای انجام تعهد دبیری به کرمان بازگشت. در همین ایام با همسرش، حبیبه حایری ازدواج کرد و تا سال ۱۳۳۷ خورشیدی که در آزمون دکتری تاریخ پذیرفته شد، در کرمان ماند.

جوانان امروزي دوست دارند همه چيز را در مورد همه بدانند. آن‌ها فكر مي‌كنند كه حرف زدن راجع به يك مشكل، به حل آن كمك مي‌كند. ولي من از نسلي آرام‌تر مي‌آيم. ما ارزش فراموش كردن را مي‌دانيم و وسوسه از نو آفريدن را. البته اخيرا خودم به مبارزه و گذشته‌اي كه طي كرده‌ام فكر مي‌كنم، و به كساني كه از دست داده‌ام. به نظر مي‌رسد كه انگار عزيزانم را جايي گم كرده‌ام، شايد آن‌ها را در جايي كه ديگر بدان تعلق ندارند، جا گذاشته‌ام و سپس آن‌قدر گيج و مغشوش شده‌ام كه نتوانسته‌ام مسيرم را ‌بازيابم....

نویسنده :   جرجی زیدان

مترجم :   محمدعلی شیرازی

جُرجی زیدان (۱۴ دسامبر ۱۸۶۱، بیروت - ۲۲ ژوئیهٔ ۱۹۱۴، قاهره) تاریخ‌نگار،داستان‌نویس، و روزنامه‌نگار عرب‌زبان لبنانی است که برای نوشتن ۲۳ رمان تاریخی و تأسیس نشریهٔ الهلال معروف است. طی نهضت بیداری عرب‌ها و شکل‌گیری جنبشالنهضة، قصد او از نوشتن رمان‌های تاریخی، آشنا نمودن مردمان عرب با فرهنگ و تاریخ خود بوده‌است.

بیشتر شهرت زیدان به سبب داستان‌های تاریخی اوست و زیدان را پیشگام این نوع ادبی می‌دانند. زیدان ۲۲ داستان تاریخی دارد که اولی المملوک‌الشارِد (چاپ ۱۸۹۱) و آخری شجرة الدّر (چاپ ۱۹۱۴) است. از این میان، هفده داستان به تاریخ عرب و اسلام تا عصر صلاح‌الدین ایوبی بر می‌گردد، چهار داستان متعلق به تاریخ جدید مصر و یکی هم متعلق به تحولات عثمانی است. زیدان تحت تأثیر و نفوذ داستان‌نویسان اروپایی، به خصوص والتر اسکات و الکساندر دوما، بوده و گرچه نتوانسته به سطح هنری آنها برسد، در این زمینه در ادبیات عرب موفق بوده‌است. در این داستان‌ها زیدان قصد دارد وقایع گذشته را در روند دگرگونی حیات سیاسی عرب روایت کند؛ ازاین‌رو، جنبه تعلیمی و سرگرمی داستان‌ها بر جنبه هنری آنها برتری دارد. داستان‌های وی طرح ساده‌ای دارند. محور اصلی این داستانها، عشق مجازی به زیبایی مسحورکننده زنی است که غالباً واقعیت مستند تاریخی ندارد. وی واقعیت‌های تاریخی را با این عشق مجازی می‌آمیزد و با نثری ساده و ایجاد کشمکش و تعلیق و هیجان، خواننده را تا پایان با خود همراه می‌کند. داستان‌های وی بارها تجدید چاپ و به فارسی، ترکی، هندی، روسی، آلمانی و برخی زبان‌های دیگر ترجمه شده‌است. ناقدان شیوه داستان‌نویسی زیدان را ستایش می‌کنند، اما داستان‌هایش اعتبار تاریخی ندارند. به‌نظر می‌رسد که زیدان تعمداً، برای تحقیر عرب‌ها، تاریخ آنها را تحریف کرده‌است.

كاترين بلاندل

ترجمه: ابوالفضل حقيري قزوينی

سياه‌چاله ناحيه‌اي از فضاست كه در آن نيروي گرانش چنان قوي است كه هيچ‌چيز، حتي نور، نمي‌تواند آن قدر سريع حركت كند كه از درون آن بگريزد. هر چند نخستين بار اين سياه‌چاله‌ها در تخيلات پربار فيزيكدان‌هاي نظري به تصور در آمدند، اما امروز صدها سياه‌چاله در عالم شناسايي و وجود ميليون‌ها از آن‌ها تبيين شده است. هر چند اين اجرام نامرئي هستند اما مي‌توانند با محيط اطراف خوداندركنش انجام دهند و به اين ترتيب چنان بر آن اثر بگذارند كه كاملا آشكارپذير باشد. اين كه ماهيت اين اندركنش دقيقا چيست به فاصله نسبي تا سياه‌چاله بستگي دارد: بسيار نزديك و راه گريزي نيست؛ اما دورتر از آن پديده‌هايي تماشايي و شگفت‌آور به نمايش در خواهد آمد.

نويسنده: لوئيس پوئلس - ژك برژيير مترجم / مصحح: رويا منجم

"صبح جادوگران...به من یاد بده: 'زندگی کن در دنیای واقعی یا در دنیای خیالی.' "کیمیاگر-پائولو کوئیلو

این کتاب ادبی کلاسیک رادیکال که در سال ۱۹۶۰ چاپ شد اثری است انقلابی که دانش و علم معمول انسانی که در دهه های مختلف تعمیم یافته بود و به صورت مسجل درآمده بود را به چالش کشید.

آیا بشر قادر خواهد بود با دانش و تکنولوژی به تمام اسرار هستی و کیهان دست یابد یا اینکه رازهایی برای همیشه باقی خواهد ماند؟

کتاب قالب خاطرات گورجیف در بارهٔ "مردمان برجستهٔ " گوناگونی را که او ملاقات کرده با شروع از پدرش به خود می‌گیرد. این افراد کشیش ارمنی پوگوسیان، دوستش سولوویو، شاهزاده لوبوودسکی، شاهزاده‌ای روسی با علائق متافیزیکی و نه تن دیگر و یک سگ را دربرمی‌گیرد.

در جریان توصیف این شخصیت‌ها گورجیف داستان آنها را در داستان سفرهای خودش می‌آورد و از این گذشته، به متنها یا استادان روحانی در سرزمینهای گوناگون (بیشتر در آسیای مرکزی) هم در میان داستان آنها اشاره می‌کند. گورجیف این گروه را «جویندگان حقیقت» می‌نامد.

بیشتر آنها در واقع حقیقت را در قالب سرنوشت معنوی مناسبی می‌یابند. فلسفهٔ متضمن این گفته که مردم در کل زندگی خود را در خواب سپری می‌کنند، نسبت به خود آگاه نیستند، و بنابراین مانند ماشین رفتار می‌کنند و تابع علتها و فشارهای بیرونی هستند. از این گذشته، یکی از ارزیابی‌های اصلی این داستان بلند این است که مردمان دورانهای گذشته، نسبت به مردمان امروز در شرایط بیرونی مناسب‌تر و سطوح درونی عالیتری زندگی می‌کردند. به هماهنگی‌های نهانی بسیار دیگری هم توجه یا اشاره می‌شود.

این ادعاهای در ستیز با باورهای نوین به عده‌ای الهام بخشید تا بپرسند این اثر تا چه اندازه زندگی نامه‌نویسی است. برای نمونه، گورجیف ادعا می‌کند که اول بار حماسهٔ گیلگمش را به صورت حماسه‌ای شفاهی شنیده که پدرش از روی حافظه می‌خوانده، ادعا می‌کند که با انجمنهای گوناگون برادری از جمله انجمن برادری سارمونگ تماس یافته، نقشهٔ «پیش از شن مصر» را نسخه‌برداری کرده و شاهد شمار زیادی معجزه ها و پدیده‌های راز و رمزگرا بوده است. در حال حاضر گروهی راز و رمزگرا از افرادی که به شکلی آزاد با هم ارتباط دارند و به آنچه «کار» نامیده می‌شود و بخش عملی آموزه‌های گورجیف است می‌پردازند. به گونه‌ای می‌توان گفت که بسیاری از صحنه‌سازی‌ها در کتاب ملاقات نمادین یا «داستانهایی آموزنده» است.