نام نویسنده : نصرالله پور جوادی

تاریخ تصوف و عرفان ایران، به‌خصوص در سده‌های نخستین، موضوعی است که در پژوهش‌های عرفانی بر اساس منابع کهن مورد بررسی قرار گرفته است. بحث دربارهٔ ملامتیان و جوانمردان خراسان، آثار ابوسعد خرگوشی نیشاپوری و خواجه عبداللّه انصاری، تصوف خاص شهر اُرمیه (ارومیه) و اختلاف شیخ بزرگ این شهر با مشایخ بغداد، اصطلاحات صوفیانه ابن عربی و رابطهٔ آن‌ها با تصوف اصفهان، لطایف قرآنی در مجالس صوفیه، و تاریخ عرفان و اولیاء شهر زنجان از جمله مطالبی است که در کتاب حاضر مطرح شده است.

دکتر نصراللّه پورجوادی استاد دانشگاه تهران، عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی، و بنیان‌گذار مرکز نشر دانشگاهی است و تا سال 1383 نیز رئیس آن مرکز بود. وی اکثر پژوهش‌های خود را تا سال 1383 در دو نشریهٔ معارف و نشر دانش منتشر می‌کرد. پژوهش‌های وی دربارهٔ امام محمد غزالی و فخرالدین رازی، که با عنوان دو مجدد منتشر شد، برندهٔ جایزهٔ کتاب سال در 1382 گردید، و مقالات او در کتاب حاضر نیز جزو آثاری است که وی را در سال 2005 موفق به دریافت جایزهٔ بین‌المللی الکساندر همبولت در رشتهٔ مطالعات اسلامی کرد.

نام نویسنده : جمشید کرشاسپ چوکسی

نام مترجم : نادر میر سعیدی

کتاب‌ ستیز و سازش‌ اثر جمشید ک‌. چوکسی‌، به‌ بازسازی‌ رخدادهای‌ چهار سده‌ (از سدة‌ هفتم‌ تا یازدهم‌ میلادی‌) و تحلیل‌ آن‌ها می‌پردازد و می‌کوشد نیروهای‌ محرکة‌ تغییرات‌ سیاسی‌ ـ مذهبی‌ این‌ دوره‌ از تاریخ‌ ایران‌ را بشکافد. شکست‌ شاهنشاهی‌ ساسانی‌، ظاهراً به‌ خاطر محاسبات‌ غلط‌ نظامی‌ و نیز نزاع‌های‌ دسته‌ها در دورن‌ دربار سلطنتی‌ ایران‌ بوده‌ است‌. مولف‌ با رویکردی‌ برخوردار از تصور قوی‌ و نیز تحلیل‌های‌ صریح‌ و بی‌پرده‌، شرح‌ می‌دهد که‌ چگونه‌ بزرگان‌ نوظهور و طبقات‌ زیردست‌ تازه‌، این‌ تغییرات‌ را دامن‌ زدند و چگونه‌ «ستیز و سازش‌، ساز و کارهایی‌ شدند که‌ پیدایی‌ تشکیلات‌ تازه‌ از بحران‌ اجتماعی‌ را سهولت‌ بخشید.»

نام نویسنده : جوزف کمبل

نام مترجم : عباس مخبر

جوزف کمبل (1904-1987) از برجسته ترین مراجع جهانی در زمینه اسطوره شناسی،پژوهنده ای توانا،مشاهده گری تیزبین نویسنده و آموزگاری نامی بود که در سطح جهان تاثیری گسترده و ژرف گذارد.برای او اسطوره ((آواز کائنات و موسیقی افلاک )) بود.این گفت و گوی بلند روایتی از آن از یکی از شبکه های تلویزیونی آمریکا پخش شد و می توان آن را جمع بندی پژوهش ها و مشاهده ها و اندیشه های کمبل شمرد پهنه ای وسیع را در می نوردد و به معنی دقیق کلمه از هر دری سخن می گوید. تمامی میراث اساطیری بشریت را از دور ترین زمان ها و ناشناخته ترین اقوام تا اسطوره هایی که امروز سینما خلق کرده است و به یکباره در برابر دیدگان خواننده قرار می دهد منظره ای پر از جلوه های گوناگون که در عین حال سرشار از همانندی های و قرابت های چشمگیر و تفکر انگیز است.

نام مترجم : احمد شاملو

حماسهٔ گیلگامش یا حماسهٔ گیلگَمِش یکی از قدیمی‌ترین و نامدارترین آثار حماسی ادبیات دوران تمدن باستان است که در منطقهٔ میان‌رودان شکل گرفته‌است. قدیمی‌ترین متون موجود مرتبط با این حماسه به میانهٔ هزارهٔ سوم پیش از میلاد مسیح می‌رسد که به زبان سومری است. از این حماسه نسخه‌هایی به زبان‌های اَکدی و بابِلی و آشوری موجود است.این حماسه در سال ۱۸۷۰ توسط جورج اسمیت ترجمه و منتشر شده‌است.

ترجمه پارسی این حماسه نخست به دست داوود منشی‌زاده و بعد توسط احمد شاملو صورت گرفته که در کتاب هفته چاپ شد و بعد نشر چشمه آن را به چاپ رسانده است.

به سال ۱۸۴۹، آستن هنری لایارد، در ساحل رو به روی موصل در کویونجیک بزرگ ترین قصر نینوا مربوط به دورهٔ آشور بانیپال را یافت. لایارد در دو تالاری که کشف کرد، کتابخانهٔ آشور بانیپال را دید که مشتمل بر ۲۸ هزار لوح گلی بود. در سوم دسامبر ۱۸۶۲، جورج اسمیت(به انگلیسی: George Smith) در انجمن آثار تورات سخنرانی کرد و مدعی شد که در یکی از الواح کتابخانهٔ آشور بانیپال داستان طوفانی را خوانده که شباهت بسیاری با داستان طوفان نوح تورات دارد. به دلیل ناقص بودن متن الواح، او خود به کویونجیک سفر کرد و به طور اتفاقی باقی الواح حماسه را کشف کرد.

در سال ۱۸۷۰، او نخستین ترجمهٔ گیلگمش را انتشار داد.

در سال ۱۸۸۹ پژوهشگران دانشگاه پنسیلوانیا تپهٔ نیپور عراق را شناسایی و سی تا چهل هزار لوح کشف کردند که در بین آن‌ها کهن ترین متن گیلگمش موجود بود. این متن در سال ۱۹۳۰ به وسیلهٔ کمپل تامپسون (به انگلیسی: Kampbell Thompson) برگردان و حاشیه نویسی شد.

اسطورهٔ توفان بزرگ سومری و روایت جدید بابلی–آشوری آن در اسطورهٔ گیل‌گَمِش نهفته است و این دو اسطوره یکی شده است. مهم‌ترین انگیزهٔ تشکل اسطوره گیل‌گمش مسألهٔ بیماری و ناتوانی و سرانجام مرگ است. در اینجا انسان در فرار از سرنوشت تلخ و فرجام دردانگیز خویش اسطوره‌ئی می‌سازد که بخشی از آن برگرفته از واقعیات و برخی از آن تحلیل رؤیاگونهٔ مسأله‌ئی است که انسان در تبیین آن درمانده است. بنا بر اساطیر، گیل‌گَمِش پنجمین شهریار از دومین سلاله‌ئی است که بعد از توفان بزرگ بر «اِرِخ» یا «اُورُوک» فرمان می‌راندند. این شهریار که به‌روایتی صد و بیست سال بزیست از تباری بود که دوسوم آن به‌خدایان و یک سوم آن به‌‌انسان‌ها می‌رسید. روایت بابلی-آشوری گیل‌گمش که از کتابخانهٔ آشور بانیپال به‌چنگ آمده با روایت سومری، و نیز روایت «هیتیتی» [حِتّی] آن که بعد‌ها در بُغازکوی به‌دست آمده و نمونه‌های اخیر دیگر بسیار همانندی نزدیک دارد و حاکی از آن است که این اسطوره با گذشت زمان و به‌تأثر از واقعیت‌های زندگانی و نیروی خیال انسان کمال یافته است. روایت بابلی-آشوری این اسطوره شامل دوازده لوح است.