عقاید یک دلقک

اُرهان پاموک

مترجم: عین‌له غریب

نام من سرخ (به ترکی استانبولی: Benim Adım Kırmızı) رمانی از اورهان پاموک است تحت تأثیر رمان مشهور ایتالیایی نام گل سرخ. نام من سرخ برنده جایزه نوبل ادبیات است.

رمان نام من سرخ در بستر بخشی از تاریخ امپراتوری عثمانی در زمان سلطان مراد سوم می‌گذرد. در این رمان، شیوهٔ چند صدایی یا پلی فونی روایتِ حوادث مختلف را توسط شخصیت‌های رمان ممکن کرده‌است.

پاموک در این رمان نقطه مشترک تاریخ عثمانی و ایران را در نظر داشته‌است. نویسنده به شرح عشق و قتل در این رمان پرداخته‌است.

چگونگی روابط بین دو فرهنگ غرب و شرق از دیگر موضوعات این رمان است که از زبان نقاشان روایت می‌شود.

پاموک در گفتگو با مجله نافه درباره انگیزه خود از نوشتن این رمان گفته‌است «بین ۷ تا ۲۲ سالگی‌ام می‌خواستم نقاش شوم. بعدها وقتی نویسنده مشهور ترک شدم همیشه دوست داشتم درباره لذت نقاشی بنویسم. می‌خواستم توصیف کنم که نقاشی کردن چه حسی دارد و یک نقاش چه عقایدی دارد.»

شخصیت‌های اصلی در رمان نام من سرخ نقاشان هستند. در آغاز داستان استادِ طلاکاری به دست نقاشی کشته می‌شود. هیچ کس مطمئن نیست که قاتل یک نقاش است. با این حال ماجرای تمام رمان از آغاز تا پایان یافتن نقاشِ قاتل است.

پاموک در خلال رمانش به موضوعاتی مانند عشق و تاریخ نقاشی در سرزمین‌های اسلامی نیز می‌پردازد.

او از کتاب‌های بسیاری در این رمان نام می‌برد که در فرهنگ و تمدن اسلامی نامی بوده‌اند. اغلب این کتاب‌ها - از آن جمله شاهنامه شاه طهماسبی - ایرانی هستند. او همچنین برخی حکایت‌هاینظامی و فردوسی را نیز در رمانش بازگو کرده‌است.

پاموک گفته‌است «یکی از انگیزه‌های من برای نوشتن رمان نام من سرخ بازآفرینی داستان‌های ادبیات کلاسیک بود. زمانی که داشتم کتابم را می‌نوشتم از خواندن شاهنامه و خسرو و شیرین لذت می‌بردم.»

استیو تولتز

مترجم: پیمان خاکسار

استیو تولتز، نویسنده‌ی استرالیایی متولد ۱۹۷۲ سیدنی، اولین رمانش، جزء از کل، را در سال ۲۰۰۸ منتشر کرد. این کتاب با استقبال زیادی روبه‌رو شد و به فهرست نامزدهای نهایی جایزه‌ی بوکر راه پیدا کرد که کمتر برای نویسنده‌ای که کار اولش را نوشته پیش می‌آید. او این کتاب را پنج‌ساله نوشت. پیش از آن مشاغلی مثل عکاسی، فروشندگی تلفنی، نگهبانی، کارآگاه خصوصی، معلم زبان و فیلم‌نامه‌نویسی داشت. خودش در مصاحبه‌ای گفته: «آرزوی من نویسنده شدن نبود، ولی همیشه می‌نوشتم. در کودکی و نوجوانی شعر و داستان کوتاه می‌نوشتم و رمان‌هایی را آغاز می‌کردم که بعد از دو و نیم فصل، دیگر دوست نداشتم تمام‌شان کنم. بعد از دانشگاه دوباره به نوشتن رو آوردم. درآمدم خیلی کم بود و فقط می‌خواستم با شرکت در مسابقات داستان‌نویسی و فیلم‌نامه‌نویسی پولی دست‌و‌پا کنم تا بتوانم زندگی‌ام را بگذرانم، که البته هیچ فایده‌ای نداشت. زمانی که دائم شغل عوض می‌کردم یا، بهتر بگویم، از نردبان ترقیِ هر کدام از مشاغل پایین می‌رفتم، برایم روشن شد هیچ کاری جز نویسندگی بلد نیستم. رمان‌نویسی تنها قدم منطقی‌یی بود که می‌توانستم بردارم. فکر می‌کردم یک سال طول می‌کشد، ولی پنج سال طول کشید. زمان نوشتن تحت‌تأثیر کنوت هامسون، لویی فردینان سلین، جان فانته، وودی آلن، توماس برنارد و ریموند چندلر بودم.»

لوئی‌فردینان‌ سلین

مترجم: سمیه نوروزی

به زعم بسیاری، سلین یکی از بزرگ‌ترین نویسنده‌های تاریخ رمان است. نگاه او به دنیا بسیار سیاه، بی‌رحمانه و کالبد شکافانه‌است. او با شجاعتی بی‌نظیر پلیدی‌های انسان عصر جدید را برملا ساخت و آینه‌ای صادق در برابر او نهاد. همچنین نمی‌توان از زبان او یاد نکرد. او نثری بسیار عامیانه داشت و از عباراتی که خود می‌ساخت بسیار استفاده می‌کرد. او زبان معیار را زبانی زنده نمی‌دانست. او تمام تابوهای عصر خود را شکست و تأثیری عمیق بر نویسندگان پس از خویش گذاشت.

معرکه اثري است مستند درباره ي جنگ. رمان، ماجراهاي سربازي را بازگو مي‌کند که داوطلبانه در هفدهمين قشون سواره‌نظام ثبت‌نام کرده است؛ نيمه‌شب و هنگام گشت‌زني شبانه به قرارگاه مي‌رسد… سلين، زبان بريده بريده و بي‌منطق يک افسر جزء بسيار عصباني را که از سر خشم دست به کارهاي خنده‌دار مي‌زند، به‌طور شگفت‌‌انگيزي بازپروري کرده است. هرگز در هنر فحش و ناسزا غرق نشده، همچنان ‌که در اغراق هم زياده‌روي نکرده است، چرا که همه مي‌دانيم در باب اصطبل و فحش‌هاي مربوط به اين فضا، اغراق حرف اول را مي‌زند… سربازخانه‌ي قشون هفدهم توصيف نشده است، بلکه حاضر است، نمايان است، کم کم از دل شب بيرون مي‌آيد، سربازهاي چسبناک اهل برتاني، از لابه‌لاي گفت‌و‌گوي آدم ها سر درمي‌آورند، با سبيل هاي پرپشت، و شمشيرهايي که روي سنگ فرش ها کشيده مي‌شود و صدا مي دهد: سربازهاي برتاني کوتاه‌اند و شمشيرها بلند…»

ریچارد براتیگان

مترجم: پیام یزدانجو

داستان، روایتِ یک کارآگاه خصوصی‌ست که در خواب و خیال شهر قدیمی و افسانه‌ای بابل، تمام زندگی‌اش را باخته است. راوی البته جایی به طور ضمنی به باختن اعتراف نمی‌کند ولی یخچال خالی و مملو از کپک و آپارتمان بی پنجره و گرسنگی و خیلی تصاویر عینی دیگری که سرتاسر داستان را در تلخ و شیرین طنزش غرق کرده، نشان از این بیچارگی و بازنده بودن دارد. این رمان از معدود آثار «براتیگان» است که روایتی سر‌راست دارد.

در رؤيای بابل از موفق‌ترين و ماندگارترين آثار ريچارد براتيگان، نويسنده‌ی نوآور آمريکايي، است. رمانی درنهايت جذابيت، که حاصل تجربيات اعجاب‌انگيز نويسنده در عرصه‌ی خلاقيت ادبی است. اين اثری همتا و حتی فراتر از صيدقزل‌آلادرآمريکا است که سنت‌شکنی ادبی را در آميزه‌ای از ژانرهای سنتی (داستان کارآگاهی و رمان علمی ـ تخيلی) به نمايش می‌گذارد: براتيگان در بهترين براتيگان‌بازی‌اش.