گاندی و استالین

نام نویسنده : جان فورن

نام مترجم : فرهنگ ارشاد

آیا عصر انقلاب‌ها به سر آمده است و سال 1989 پایان عصر انقلاب‌هاست؟ برخلاف نظر برخی، نمی‌توان پذیرفت که دورهٔ انقلاب در جهان به‌سر آمده است. این واقعه می‌تواند باز هم در این یا آن گوشهٔ کرهٔ زمین روی دهد. هرچند ممکن است گفتمان و محل وقوع انقلاب‌ها تغییر کند، اما به‌هرحال، در آینده‌ای که فعلاً پیش رو داریم، وقوع انقلاب‌ها امری ناممکن نیست. در کتاب نظریه‌پردازی انقلاب‌ها، بعضی از نامدارترین اندیشمندان به بررسی نقادانهٔ بسیاری از چارچوب‌های نظری پرداخته و در فهم انقلاب کوشش کرده‌اند. رویکردهای نظری در این کتاب، بر محور مفاهیم و جستارهایی از قبیل دولت و کارگزاران انقلاب‌ها، نظریهٔ ساختگرایی، الگوهای نخبگی و نظریه‌های جمعیت‌شناختی، مطالعات قومی/نژادی، مطالعات فرهنگی، و فمینیسم قرار دارد؛ از لحاظ زمانی، کتاب به دورهٔ تاریخی بین انقلاب فرانسه در اواخر قرن هجدهم تا تحولات اروپای شرقی در اواخر قرن بیستم می‌پردازد، هرچند گاهی به رویدادهای پیش از این دوره نیز پرداخته است. شاید بتوان با توجه به شرایط کنونی و آیندهٔ جهان ادعا کرد که بررسی انقلاب‌ها مهم‌ترین اشتغال ذهنی دانشوران اجتماعی، به‌ویژه جامعه‌شناسان امروز است. مطالعهٔ نقادانه کتاب حاضر می‌تواند به سهم خود گامی در این زمینه باشد. جان فورن استاد جامعه‌شناسی در دانشگاه سنتاباربارای کالیفرنیا است.

نام نویسنده : نیکولاس ابر کرامبی

نام مترجم : هادی جلیلی

هنوز هم مهم‌ترین اثر در ژانری که کتاب حاضر را در قالب آن نوشته‌ام دعوت به جامعه‌شناسی اثر پیتر برگر است. این کتابِ منصفانه، چالش‌برانگیز و از همه مهم‌تر انسانی قدمتش به چهل سال می‌رسد اما همچنان قادر است مردم را به دانش جامعه‌شناسی جذب کند و بر استادان بدبین این رشته تأثیر بگذارد. دعوت به جامعه‌شناسی کتابی است که رویکردی خاص به این حوزه دارد، رویکردی که از فصل‌های آن مجموعه‌ای منسجم ساخته است. من نیز همچون برگر سعی دارم خواننده‌ها را به این جهان فکری جذاب و پرمعنا دعوت کنم، اما راه متفاوتی را برای تحقق این هدف برگزیده‌ام. به‌جای اینکه رویکردی تحلیلی یا نظری به اندیشهٔ جامعه‌شناختی در پیش گیرم سعی کرده‌ام نشان دهم که جامعه‌شناسان چگونه با مسائلی روبه‌رو می‌شوند که مستقیماً به زندگی مردم مربوط‌اند. هدفم این است که با طرح مجموعه‌پرسش‌هایی که به اعتقاد من و سایرین جذاب‌اند، نظر خواننده را جلب و او را وارد این حوزه کنم. هر یک از فصول کتاب به سؤالی مربوط می‌شود که احتمالاً همهٔ ما از خودمان پرسیده‌ایم. با استفاده از این روش تلاش کرده‌ام نگاهی سریع به هر یک از مباحث بیاندازم و پس از تشریح مطالعاتی، که به نظر من موفق بوده‌اند، به‌سرعت به سراغ حوزه‌های دیگر بروم.

نام نویسنده : حسن نراقی

تولستوي، اين بزرگ‌ مرد پهنه انسانيت، سخني دارد با اين مضمون: بايد از گفتني‌هايي گفت كه احتمالا بسياري آن را مي‌دانند ولي جرئت ابراز آن را حتي براي خودشان ندارند. بنابراين اگر ابراز شرمساري و بي‌نظري‌ام را درباره كلمه ‹‹جرئت›› بپذيريد باقي خواهد ماند حرف‌هايي كه هم من مي‌دانم و هم به احتمال خيلي زياد شما، و قصد نهايي اين كتاب نيز تنها مروري است بر همين حرف‌ها، حرف‌هايي درباره خودمان، درباره جامه ايراني و يا به عبارتي درد دلي است خودماني.

اين دود سيه فام كه از بام وطن خاست

از ماست كه بر ماست

وين شعله سوزان كه برآمد ز چپ و راست

از ماست كه برماست

جان گر به لب ما رسد، از غير نناليم با كس نسگاليم

ازخويش بناليم كه جان سخن اين جاست

از ماست كه بر ماست

ما كهنه چناريم كه از باد نناليم بر خاك بباليم

ليكن چه كنيم، آتش ما در شكم ماست

از ماست كه بر ماست

نام نویسنده : محمدقلی یوسفی

این کتاب به تحلیل مسائلی می‌پردازد که برای کشورهای توسعه‌نیافته حائز اهمیت‌اند. مؤلف سعی کرده است با تحلیل ریشه‌ای مسائل، خوانندگان را از افتادن در دام تحلیل‌های صوری متغیرهای ظاهری و بی‌بنیان برحذر دارد. در بررسی کلینیکی اقتصاد، نهادها به‌مثابه عناصر کلیدی توسعه معرفی می‌شوند، اما برخلاف تصور مرسوم در اندیشه‌های سنتی اقتصاد توسعه، نهادها، مناسب و یا سازگار با فرایند توسعه فرض نمی‌شوند بلکه بر طراحی و تدوین آن‌ها متناسب با شرایط و برقراری حاکمیت قانون، آزادی فردی، حقوق مالکیت، کنترل فساد و رانت، شفافیت و پاسخگویی تأکید می‌گردد. اعتقاد بر این است که نهادها هستند که فرصت‌ها، انگیزه‌ها، ریسک‌ها و محدودیت‌ها را تعیین و سیاست‌ها را طراحی و تدوین می‌نمایند.

برخلاف تصور مرسوم، در این‌جا «رشد و توسعه» و نیز «بازار و آزادی» مترادف تلقی نمی‌شوند و مسیر توسعه یگانه و خطی منظور نمی‌شود و یا «رشد و توزیع»، «عدالت و کارایی»، «درونگرایی و برونگرایی» و «تورم و بیکاری» متضاد دانسته نمی‌شوند بلکه بر جنبه‌های تکمیلی آن‌ها تأکید می‌شود و مسیر توسعهٔ چندگانه و زیگزاگی معرفی می‌شود، مسیری که در آن، انسان «هدف» و خود «وسیلهٔ» توسعه شمرده می‌شود. و بر این نکته تأکید می‌شود که «رشد» بدون عدالت و آزادی، توسعه را از قالب تهی می‌سازد.