تداوم هویت ایرانی: تاب‌آوری یک میراث فرهنگی

فرشته داوران

ترجمه: مسعود تقی آبادی

علیرغم تغییر در حاکمیت و اندیشه دینی، جنبه های خاصی از فرهنگ و هویت ایرانی از دوران باستان تا کنون باقی مانده است. این کتاب با تکیه بر کاوش در تاریخ، دین و ادبیات برای تعریف هویت فرهنگی ایرانی و پیوند گذشته ایرانی با پدیده‌های فرهنگی و سیاسی اخیر، تاریخ ایران را از ریشه‌های باستانی تا دوره اسلامی بررسی می‌کند و توجه ویژه‌ای به پیش از دوران اسلامی، ادیان ایرانی اسلامی و تأثیر آنها بر اعمال و احکام بعدی مسلمانان در ایران دارد. .

ترجمه‌های انگلیسی در دسترس ادبیات اندرز(نصیحت) پیش از اسلام و ژانر ادب دوران اسلامی نشان‌دهنده هم‌گرایی دین و ادبیات در فرهنگ ایرانی است و اینکه چگونه متون مذهبی و ادبی تحت تأثیر و شکل‌گیری بسیار منابع اندرز قرار گرفته‌اند. نویسنده در چارچوب این مطالب تاریخی و به ویژه مطالب دینی پیش از اسلام، پیامدهای ادبی و اخلاقی آن را بر هویت ایرانی پس از اسلام برجسته می‌کند.

این کتاب با بررسی پیوند بین هویت ثابت ایرانی پیش از اسلام و هویت منحصربه‌فرد پس از اسلام، مورد توجه دانشجویان ایران‌شناسی، مطالعات خاورمیانه و مطالعات دینی و همچنین هر کسی که مایل به کسب اطلاعات بیشتر در مورد تاریخ و فرهنگ ایرانی است، خواهد بود.

زندگی روی دور تند

نویسنده: بریژیت ژیرو

مترجم: دکتر داود نوابی

بریژیت ژیرو نویسندۀ فرانسوی متولد ۱۹۶۰ الجزایر، در نوولای «شتابان زیستن»، به بررسی زنجیرۀ وقایعی می‌پردازد که به مرگ همسرش در حادثۀ تصادف منجر شد. او در این رمان، پس از بیست‌وسه سال، لابیرنتی از اتفاقات را به تصویر می‌کشد که به مرگ کلود، همسرش، که قصد داشت پسرشان را از مدرسه بیاورد، در تصادف با موتورسیکلت منتهی شد.
ژیرو با طرح پرسش‌هایی از خود همچون «اگر نمی‌خواستم آپارتمان را بفروشم»، «اگر قبول کرده بودم پسرمان با برادرم به تعطیلات برود»، «اگر استیون کینگ روز شنبه ۱۹ ژوئن ۱۹۹۹ مرده بود»، «اگر یک تلفن همراه داشتم» و… درامی را به نگارش درآورده که زندگی او را دگرگون کرده است.
بریژیت ژیرو از سال ٢۰۰١ همواره سعی داشته از طریق نوشتن، بر اندوه پس از مرگ همسرش غلبه کند، اما بازگشت او به این موضوع در آخرین رمان خود پس از بیست‌وسه سال، گواه آن است که این زخم هرگز التیام نیافته است.
جایزۀ ادبی گنکور ٢٠٢٢ برای نگارش «رمان شتابان زیستن» به بریژیت ژیرو اهدا شد. او که اکنون سال‌هاست در لیون زندگی می‌کند، تقریباً تمام زندگی خود را وقف ادبیات کرده است.

هنر مدرن در ناخودآگاه: اندر پی سررشته ی ناخودآگاه در هنر،ذهن و مغز از وین ۱۹۰۰ تا امروز

نویسنده: اریک ر. کندل

مترجم: کامران غبرایی

کتاب درخشان اریک آر. کندل برنده جایزه نوبل، در این کتاب ما را به وین ۱۹۰۰ می برد، جایی که رهبران علم، پزشکی و هنر، انقلابی را آغاز کردند که برای همیشه نحوه تفکر ما در مورد ذهن انسان – افکار خودآگاه و ناخودآگاه  و احساسات – و چگونگی ارتباط ذهن و مغز با هنر را تغییر داد.

در آغاز قرن، وین پایتخت فرهنگی اروپا بود. هنرمندان و دانشمندان در سالن های پر زرق و برق با یکدیگر ملاقات کردند، جایی که آنها آزادانه ایده هایی را مبادله کردند که منجر به پیشرفت های انقلابی در روانشناسی، علم مغز، ادبیات و هنر شد. کندل ما را به دنیای وین می برد تا با جزییات غنی و ارزشمند، ایده ها و پیشرفت هایی را که در آن زمان به وجود آمده بود، و تأثیر ماندگار آنها امروز را ردیابی کنیم.

دانشکده پزشکی وین با درک این موضوع که حقیقت در زیر سطح پنهان است، راه را پیش برد. این اصل فرهنگ وین را القا کرد و به شدت بر دیگر پیشگامان وین ۱۹۰۰ تأثیر گذاشت. زیگموند فروید با بینش خود در مورد اینکه چگونه تمایلات تهاجمی و اروتیک ناخودآگاه روزمره ما سرکوب شده و در نمادها، رویاها و رفتار پنهان می شوند، جهان را شوکه کرد. آرتور شنیتسلر با استفاده نوآورانه از مونولوگ درونی، جنسیت ناخودآگاه زنان را در رمان‌هایش آشکار کرد. گوستاو کلیمت، اسکار کوکوشکا و اگون شیله پرتره‌های شگفت‌انگیز و صادقانه‌ای خلق کردند که شهوت ناخودآگاه، میل، اضطراب و ترس از مرگ را بیان می‌کردند.

کندل داستان این را روایت می کند که چگونه این پیشگامان – فروید، شنیتزلر، کلیمت، کوکوشکا و شیله – با الهام از دانشکده پزشکی وین، به نوبه خود بر بنیانگذاران مدرسه تاریخ هنر وین تأثیر گذاشتند تا سؤالات اساسی مانند بیننده را بپرسند. به یک اثر هنری بیاورید؟ بیننده چگونه به آن پاسخ می دهد؟ این پرسش‌ها باعث اکتشافات جدید و مداومی در روان‌شناسی و زیست‌شناسی مغز شد، که منجر به افشاگری‌هایی در مورد اینکه چگونه می‌بینیم و درک می‌کنیم، چگونه فکر می‌کنیم و احساس می‌کنیم، و چگونه به آثار هنری واکنش نشان می‌دهیم و خلق می‌کنیم. کندل، یکی از متفکران برجسته علمی عصر ما، این پنج نوآور را در چارچوب علم پیشرفته امروز قرار می دهد و به ما درک جدیدی از هنر مدرنیستی کلیمت، کوکوشکا و شیله و همچنین مکتب فکری می دهد. از فروید و اشنیتسلر. «عصر بینش» که به تحقیق فکری که در وین ۱۹۰۰ آغاز شد، احیا می‌کند، کتابی است که به طرز شگفت‌انگیزی نوشته شده، با تحقیق فوق‌العاده و به زیبایی مصور شده است که همچنین پایه‌ای برای کار آینده در علوم اعصاب و علوم انسانی فراهم می‌کند. این کتاب فوق العاده ای از یک رهبر بین المللی در علوم اعصاب و تاریخ روشنفکری است.

انگاره‌ی بت‌پرستی و پیدایش اسلام از‌ جدل‌ تا‌ تاریخ

نویسنده: جرالد هاوتینگ

مترجم: اعظم پویا ، مریم پیروان

هاوتینگ، این دیدگاه سنتی، که اسلام در تقابل با بت پرستی در عربستان پیش از اسلام ایجاد شد را به چالش می کشد و استدلال می کند که اسلام در تقابل با سایر اشکال توحید پدید آمده است. نویسنده در کشف پیچیدگی های مطالب خود ماهر است و خوانندگان این استدلال را جذاب و قانع کننده خواهند یافت.

نقاشی های ماتیس

آنری-امیل-بنوآ ماتیس (به فرانسوی: Henri-Émile-Benoît Matisse) (زاده۳۱ دسامبر ۱۸۶۹ – مرگ ۳ نوامبر ۱۹۵۴) هنرمند فرانسوی طراح، گراورساز، مجسمه‌ساز و نقاش اوایل قرن بیستم است که بیشتر به عنوان یک نقاش شناخته می‌شود و تأثیر او بر این هنر پر اهمیت است.

ماتیس به سبب نوآوری‌ها و اثر گذاری‌ بر معاصران، یکی از مهم‌ترین هنرمندان سده بیستم به‌شمار می‌آید. اهمیت تاریخی کشف‌های او در عرصه رنگ ناب را می‌توان در حد دستاورد کوبیسم در آزادسازی فرم از قید بازنمایی عینی دانست. ماتیس در رشته حقوق تحصیل کرد و ابتدا در همین رشته مشغول به کار شد، ولی در بیست و دو سالگی به دنیای هنر گام نهاد. او در مسیر نقاشی دست به تجربه مجسمه‌سازی زد و از هنرمندان برجسته گروه دَدگر یا فوویست به‌شمار می‌رفت.

ماتیس از معدود هنرمندانی بود که جنبه‌های عقلانی و عاطفی را در هنر خود به هم آمیخت. او به هنری بیانگر و هدفمند اعتقاد داشت. از این لحاظ، او را می‌توان با اکسپرسیونیست‌های المانی مقایسه کرد (اگر چه حال و هوا و اسلوب کار او با آثار اکسپرسیونیست‌ها یکسره متفاوت است). در هنر ماتیس، صور بدوی بدون خشونت تشویش انگیز رخ می‌نمایند. نحوه به‌کارگیری رنگ و خط در نقاشی‌های او چنان است که هیچ‌گاه عمق معنای هنری و تصویری شان کاسته نمی‌شود. به اعتقاد او «فقط آن کسی که بتواند عواطف خود را به طرزی اصولی نظم دهد، هنرمند است». ماتیس به هنری متعادل، ناب، آهنگین، آرامش بخش، و عاری از موضوع‌های گزنده و دلگیر می‌اندیشید.

آثار ماتیس در بیشتر موزه‌های هنر مدرن در جهان یافت می‌شود. دو مجموعه بزرگ در مسکو از جمله آثاری است که می‌توان نام برد که شامل دیوارنگاره «رقص» نیز می‌شود. امروزه موزه ماتیس در زادگاهش وجود دارد. او آرزو داشت که هنرش همچون یک صندلی راحت باشد که خستگی را از تن ادمی بزداید و به او اندکی لذت، خوشی، و شادی بخشد. در واقع، شاید همین هدف باعث شد که او از هرگونه تعمیق تاریخی با روانشناختی در انسان معاصر امتناع کند.

الغارات (۲جلدی)

ابولابی اسحاق ابراهیم بن محمد الثقفی الکوفی

المتوفی ۲۸۳ هجری قمری

بتحقیق: السید جلال الدین(المحدث)

الغارات کتابی به زبان عربی، اثر ابواسحاق ابراهیم بن محمد بن سعید بن هلال ثقفی کوفی (متوفای ۲۸۳ق) است. الغارات از کهن‌ترین متون تاریخی شیعه به‌حساب می‌آید. این کتاب حاوی مطالبی گزیده از زندگانی امیرالمؤمنین علی(ع)، حیات عملی، خطبه‌ها، نامه‌ها و سفارش‌های حضرت و نیز جنگ‌ها و کشمکش‌ها در زمان خلافت امام علی(ع) و پس از آن است. از آن‌جهت که در این اثر به تجاوزهای معاویه در قلمرو امیرمؤمنان پرداخته شده، به الغارات شهرت یافته است. مؤلف در این اثر از راویان شیعه و سنی بهره برده و از این‌رو منبعی غنی را پدید آورده و همواره مورد توجه و استفاده عالمان شیعی بوده است. علامه مجلسی و ابن ابی الحدید نقش به‌سزایی در زنده نگه‌داشتن این کتاب داشته‌اند.

گزند دلبستگی

کودر لو دولاکلو

برگردان به فارسی: عبدالله توکل

با مقدمه: آن‍دره‌ م‍ال‍رو – ام‍ی‍ل‌ دار

“یکی از دو رمان بزرگ فرانسوی.” – آندره ژید

“اگر یخ آتش گرفت و سوخت، این کتاب هم خواهد سوخت.” – بودلر

لاکْلو، پیِر شودِرلو دو (۱۷۴۱ـ۱۸۰۳)(Laclos, Pierre Choderlos de)

مؤلف فرانسوی، افسر ارتش بود و رمانی در قالب نامه با عنوان روابط خطرناک (گزند دلبستگی) (۱۷۸۲) نوشت، که تجزیه و تحلیل فساد اخلاقی بود. جوان هرزۀ اغواگر و کلبی مسلکی به نام ویکنت دو والمون، به تشویق مارکیز مرتوی، دوزن بی‌گناه را فریب می‌دهد و به تباهی می‌کشاند. گرایشی اخلاقی نیز در پایان کتاب مشهود است و آن هنگامی است که والمون در دوئلی کشته می‌شود و مارکیز دو مرتوی براثر آبله ظاهر وحشتناکی پیدا می‌کند.

داستان طی نامه‌هایی روایت می‌شود که اغلب میان شخصیتِ اهریمنی اصلی رمان، مارکیز دو مرتوی، زنی که زیر پوششی از پرهیزگاری روزگار را به عیاشی و توطئه‌چینی می‌گذراند، و والمونِ دون ژوان مسلک رد و بدل می‌شود. اصل ماجرا مربوط به دختری معصوم و تازه از صومعه بیرون‌آمده، به نام سسیل دو وولانژ است. مارکیز دو مرتوی، که از نامزدِ سسیل کینه ‌به‌دل دارد، والمون را مأمور می‌کند تا دخترک را از راه به‌در کند. سسیل از نامزد خود دل‌خوشی ندارد و عاشق شوالیه دانسنی است. والمون نیز خود عاشق سسیل است. سسیل تسلیم تمایلات نفسانی خود می‌شود و پس از سقط جنین به دِیر پناه می‌برد. مرتوی، درپی واقعه‌ای از والمون کینه به دل می‌گیرد و ماجرای سسیل را به دانسنی می‌گوید. دانسنی در دوئلی والمون را از پا درمی‌آورد. گزند دلبستگی از جنجال‌برانگیزترین رمان‌های جهان بوده است. ناپرهیزگاری و افشاگری نویسنده او را از ورود به تالارهای فرانسه محروم کرد. کتاب نفرتی عمومی برانگیخت تا بدان‌جا که در قرن ۱۹ انتشار آن ممنوع شد. جامعۀ اشرافی فرانسه در این رمان چونان نمادِ شرِ مطلق به تصویر کشیده شده است.