تاریخچه کوتاهی از فلسفه
نایجل واربرتون
مریم تقدیسی
کتاب حاضر به معرفی متفکران بزرگ فلسفه غرب میپردازد و مهم ترین نظریات آنها را درباره دنیا و روش بهتر زیستن بررسی میکند. «نایجل واربرتون» در فصلهای چهل گانه این کتاب ما را به گشت و گذار در عمده ترین نظریات تاریخ فلسفه میبرد.
او داستانهای جالب توجه و اغلب عجیب و غریبی در باره مرگ و زندگی فلاسفهای بازگو میکند که ما را به تاُمل وا میدارند. نایجل واربرتون نه تنها تاریخچه فلسفه را به شکلی قابل درک روایت میکند، بلکه ما را به فکر کردن، بحث کردن، استدلال کردن و سوْال کردن ترغیب میکند. تاریخچه کوتاهی از فلسفه خلاصهای از جستجوی همیشگی بشر در زمینه درک فلسفی بهدست میدهد و از خواننده دعوت میکند که در این بحث جذاب شرکت کند. بحثی که از چرایی ماهیت واقعیت و روش زندگی آغاز میشود. پرسشهایی که ذهن سقراط حکیم را به خود مشغول کرده بود و او را هر روز به بازار آتن میکشاند تا سؤالات عجیب خود را از مردم بپرسد و ذهن آنها را برآشوبد. چون با پرسیدن این سؤالات به آنها نشان میداد که چقدر درکشان از دانستههایشان اندک است.
تاریخچۀ فلسفۀ زمان
مترجم: حسن اميرىآرا
یادداشت نویسنده بر ترجمۀ فارسی:
طبیعتِ زمان و تغییرْ طى هزاران سال از جمله موضوعات اصلی مورد توجه فلاسفه بوده است. فلاسفۀ متقدم یونان، همچون پارمنیدس و زنون الئایی، به طبیعتِ بهظاهر متناقضنمایِ تغییر به دیدۀ شک مینگریستهاند: برای آنکه چیزی تغییر کند باید هم یک چیز باشد و هم چیزی دیگر؛ برای آنکه چیزی خلق شود باید هم باشد و هم نباشد.
فلاسفۀ مسیحی، همچون آگوستین اهل هیپو، و فلاسفۀ مسلمان، همچون غزالی، مسئلۀ گذر زمانی را در پیوند با مسئلۀ ابدیت دنبال مىکردند.
این مطالعات بهوضوح در تلقی کانت از علّیت، معرفت و استدلال کلامی-جهانشناختی اثرگذار بود. کانت شیوۀ تازهای از تفکر دربارۀ ایدئالیسم زمانی تأسیس کرد؛ همزمان با اعتراضاتی که به تلقی واقعگرایانه نیوتن از مکان و زمان داشت، از رویکرد نیوتن به علم طبیعی دفاع مىکرد.
توجه به فلسفۀ زمان در قرن بیستم شتاب گرفت، چرا که تحولات جدید در فیزیک و علوم شناختی منجر به ابداعاتی در پدیدارشناسی، متافیزیک و منطق زمان شد. تحولاتی که در نظریۀ نسبیت و فیزیک کوانتومی پدید آمده بود منجر به تلقیهایى بسیار باریکبینانهتر از مسائل بغرنج قدیمیِ مربوط به زمان در میان فیلسوفان شد.
امروزه در فلسفۀ دانشگاهى هیچ حوزهای پویاتر از فلسفۀ زمان نیست. انجمنهای فعال بسیاری در جهان به این حوزه اختصاص دارد، که اگر بخواهیم نام برخی از آنها را ذکر کنیم باید به «انجمن فلسفۀ زمان» در آمریکای شمالی، «مرکز زمان» در استرالیا، و «مرکز فلسفۀ زمان» در ایتالیا اشاره کرد.
مسئلۀ عمده در فلسفۀ زمانِ معاصر چگونگی آشتی دادن زمان آنگونه که در تجربه متجلی مىشود (در قالب گذرِ رویدادها و تغییر دینامیک در تجربه) با زمان آنگونه که در علم به ما معرفى مىشود (فیزیک مدرن زمان را بهعنوان ترتیب استاتیک رویدادها، بدون گذشته، حال، یا آیندهاى ذاتی، توصیف میکند) است. دیگر مسائل مربوط عبارتاند از سازگاری اختیار با تلقی علمی از زمان، دلیلِ جهتمندی ظاهری زمان و ارتباط میان علیت و زمان.
برای نگارنده مایۀ افتخار است که شاهد ترجمۀ کتابش به زبان فارسی، این زبان ممتاز فیلسوفان و شاعران، است. در گاهشمارى که فرهنگ فلسفی آکسفورد اخیراً از زمان زیست فیلسوفان منتشر کرده، نام زرتشت بهعنوان نخستین فیلسوف ذکر شده است. فلسفۀ یونان باستان بسیار متأثر از سنت زرتشتی بوده است، درست همانگونه که تحولات فلسفى اروپا در قرون وسطی بهشدت مرهون فیلسوفان مسلمان-ایرانی متأخری مانند ابنسینا و غزالی بوده است. ایران جامعۀ فلسفی فعال و شناختهشدهای دارد. امیدوارم در آینده شاهد تعاملات علمی بیشتری میان دانشگاهیان ایران و همتایانشان در دیگر نقاط جهان باشیم.
آدریان باردون
استاد فلسفه در دانشگاه ویک فورس
تاریخنامه طبری(دوره سه جلدی)
تاریخ بلعمی یا تاریخنامۀ بزرگ ترجمهای است که ابوعلی محمد بن محمد بلعمی از کتاب تاریخ پیامبران و پادشاهان یا همان تاریخ طبری مشهور نوشتهٔ محمد جریر طبری ترتیب دادهاست. تاریخ آغاز ترجمه ۳۵۲ قمری/۳۴۲ خورشیدی بودهاست. تاریخ طبری، تاریخ جهان از ابتدای آفرینش آدم تا آغاز سده چهارم هجری را به تفضیل بیان کردهاست و تاریخ بلعمی، ترجمهٔ آزاد فارسی این کتاب بهطور مختصر است.
با توجه به تاریخ نوشته شدن این کتاب، میتوان آن را پس از شاهنامه ابومنصوری، قدیمیترین نثر فارسی دری دانست.
تاریخی از زبان تازی در میان ایرانیان پس از اسلام (از آغاز فرمانروایی تازیان تا برافتادن خلافت عباسیان)
نفوذ و رواج زبان تازی در میان ایرانیان پس از اسلام و نبوغ بسیاری از ایرانیان در زبان عربی و در فرهنگ اسلامی که به زبان عرب درآمده است، چیزی نیست که از دیده کسی که اندک آشنایی به فرهنگ دوران اسلامی در یکی از دو زبان تازی و فارسی داشته باشد، نهان بماند. هر کسی که درباره تاریخ ادبیات زبان عرب یا تاریخ فرهنگ ایران پس از اسلام بحث کرده، به وجهی به این مسئله اشارت داشته است؛ اما اهمیت مطلب اقتضا دارد که به وجهی مستقل و جداگانه در آن بررسی شود، آن هم به این دو صورت: 1. خدمتی که ایرانیان به فرهنگ اسلامی کرده و سهمی در آن داشتهاند. 2. اثری که زبان تازی در میان ایرانیان در پدیدههای گوناگون زندگانی اعم از سیاست، علم، ادب و .... بر نوشتههای رسمی و زبان فارسی نهاده است. بحث در این کتاب درباره موضوع دوم است. برای نمایاندن چگونگی نفود و رواج زبان تازی در میان ایرانیان، این مدت به سه دوران تقسیم شده و وضع هر دوران در بخشی جداگانه بررسی شده است: 1. از برافتادن شاهنشاهی ساسانیان به دست تازیان مسلمان تا آغاز فرمانرواییهای مستقل در ایران (259 هـ). 2. دوران حکومتهای مستقل ایرانی از آغاز فرمانروایی صفاریان تا آغاز دوران سلجوقیان. 3. از برپاشدن فرمانروایی سلجوقیان تا برافتادن خلافت بغداد و اندکی پس از آن.
تاریکترین ذهن ها
تاریکی و روشنائی
تاریکی و روشنایی در دهه 1320 به صورت یادداشت هایی در مطبوعات منتشر شد و در پائیز 1344 به صورت یک کتاب منتشر شد . او در این اثر عشق شور انگیز خود به ادبیات فارسی و فرهنگ میهنی را به کمال نشان داده و بیان کرده است . کوشیده رمانی با ره گیری خطوط عمر و تجارب خویش بیافریند و در این راه از رمان های تعلیمی و رمانتیک استفاده کرده و با چینش و تلفیق شعر و وصف و حکایتگری های متعلق به فرهنگ ایران و نثر شیوای مرسل فارسی به بهترین نتایج رسیده است .حرف هایش به ظاهر ساده اما بسیار تکان دهنده است . شخصیت هایش نیمه خیالی اما زنده اند و نثر فارسی او از بهترین و سالم ترین نثر های معاصر است . او می نویسد که : منظور ما یک چیز است و بس ، انقلاب فکری .
محور مرکزی همهی آثار او چند و چون رویارویی جامعهی ایران با مسألهی تجدد است. وی در تمامی آثارش به اتفاق به این موضوع پرداخته و رویارویی و تقابل با تمدن غرب و جلوگیری از تفوق و تسلط آن بر هویت و تمدن ایرانی بنمایهی اصلی آثارش را تشکیل داده است و البته در همین راستا، وی تنها راه مقابله با این رویه را تأکید بر مؤلفههای هویت ایرانی و به خصوص زبان فارسی که از آن به عنوان قویترین و اصلیترین مؤلفه یاد میکند، میداند.تازه عروس
داستانهای گرد آمده در این مجموعه عبارتند از: دفترچه پسانداز، دخترک سادهلوح، عاشق و معشوِ، تازه عروس، خداحافظی، شال خاکستری، دوچرخه قرمز، یکشنبه، درس، بوی دود، دیوار دبیرستان و سرخی غروب. آلبا دِ سِس پدس در سال ١٩١١ در شهر رم متولد شد. پدر او کوبایی و مادرش ایتالیایی بود و خود او با ازدواج با یکی از نجیبزادگان ایتالیایی، تبعه ایتالیا شد. پس از مدتی روزنامهنگاری، اولین رمان خود «هیچ یک از آنها بازنمی گردد» را به چاپ رساند (١٩٣٨). همان طور به نوشتن مقالات سیاسی و ضد فاشیستی ادامه داد و مدتی نیز به خاطر آنها زندانی شد (که تأثیر آن در کتاب «از طرف او»، «عذاب وجدان» و داستان کوتاهش به عنوان «دفترچه پسانداز» آشکار است).
تازه وارد
کیگو هیگاشینو
ترجمه: صبا ایمانی
«شخصیت اصلی کتاب هیگاشینو که کمی شبیه شرلوک هولمز است و کمی شبیه هری بوش، قهرمان بزرگی است که میتوان رویش حساب کرد.» کیگو هیگاشینو، نویسندهٔ معروف بینالمللی، با تازهوارد بازگشته است: پروندهٔ قتلی مرموز به کیوچیرو کاگا، کارآگاه پلیس انتقالی از توکیو، محول میشود. جنازهٔ زنی که بهتازگی طلاق گرفته، در خانهاش در منطقهٔ نیهونباشیِ شهر توکیو پیدا میشود. قتل این زن تازهوارد بهخاطر زندگی آرام، گذشتهٔ معمولی و اینکه هیچ دشمنی نداشت، مرموز و دور از انتظار به نظر میرسد. کارآگاه کیوچیرو کاگا از ادارهٔ پلیس توکیو یک تازهوارد است که بهتازگی به بخش نیهونباشی منتقل شده است. کاگا برای تحقیق درمورد پروندهٔ قتل مأمور میشود و از اهالی محل که بهنوعی با قربانی در ارتباط بودند، بازجویی میکند، ولی هرچه بیشتر درمورد زندگی سادهٔ زن تحقیق میکند، تعداد مظنونهای احتمالی بیشتر میشود. جایی در زندگی ظاهراً سادهٔ زن ـ گذشتهاش، دوستانش، خانوادهاش و آخرین روزهای عمرش ـ سرنخی نهفته است که کاگا را بهسمت قاتل هدایت میکند.
تاس انیشتین گربه شرودینگر
تاس اینشتین و گربه شرودینگر (چگونه ۲ ذهن برتر در پیکار با تصادفی بودن کوانتوم سعی در خلق نظریه وحدت در فیزیک داشتند)
پل هالپرن
ترجمه: فاطمه همتيان
كتاب «تاس اينشتين و گربه شرودينگر» شرحي از رفاقتها و رقابتهاي دو فيزيكدان برجسته است كه هر يك دارنده جايزه نوبل بودند و هر دو، دوران اوج كاري خود را پشت سر گذاشته بودند. اينشتين طرفداران زياد و شهرتي فوقالعاده داشت، اما شرودينگر در مقايسه با او كمتر از استقبال عموم برخوردار بود...
تام پین
توماس پین (به انگلیسی: Thomas Paine) (۹ فوریه ۱۷۳۷ [۲۹ ژانویه به ۱۷۳۶ به سبک قدیم] – ۸ ژوئن ۱۸۰۹) روشنفکر، دانشور، انقلابی و ایدئالگرای انگلیسی الاصل و از پدران بنیانگذار ایالات متحده آمریکا بود. وی بیشتر عمر خود را در آمریکا و فرانسه گذراند.
پین سی و هفت ساله بود که از انگلستان راهی امریکا شد. تنها و بیکس و تهیدست بود. تحصیلات رسمی و به ظاهر سرمایه فکری نداشت. اما هنوز یکسال از ورودش نگذشته نام او بر سر زبان همه مهاجر نشینان بود. کتاب کوچکی نوشت که همچون جرقه آتش انقلاب را بر افروخت، عقل سلیم ، توجیه منطقی قیام مردم امریکا بر ضد سلطه و بیداد جورج سوم، با زبانی ساده و آتشین، برتری حکومت جمهوری را بر پادشاهی موروثی بیان می کرد، و استقرار دولتی آزاد و مستقل و دموکراتیک را نوید می داد.
تام کت در هزارتوی عشق
تیم اوبراین
افشین رضاپور
تيم اوبراين رمان نويس آمريكايي متولد 1949 است. او نویسنده آثاری چون «آن چه آنها کشیدند»(رمان مطرح او درباره جنگ ويتنام)، «در نبود جنگلها» و «به دنبال کاسیاتو» است.
«تامكت در هزارتوي عشق» داستان طنزآميزي است كه به يكي از مهمترين چالشهاي بشري يعني كشمكش ميان زن و مرد پاسخهاي حيرتانگيزي ميدهد و عشق در اين رمان به سبك آمريكايي است، جهاني كه در آن آسمان به زمين آمده و حتي تكرار معجزه هم چيزي جز بحران در پي ندارد.