از صید ماهی تا پادشاهی (۳جلدی)
از جذابترین رمانهای تاریخی نوشتهی حمزه سردادور میتوان به کتاب از صید ماهی تا پادشاهی اشاره کرد. سردادور برای خلقِ رمانهای خود همواره حوادث تاریخی دورههای مختلف را با تخیل درآمیخته و روایتهایی جذاب و پرکشش برای خوانندگان خود تدارک میدید. نثر او در عین برخورداری از لغات بعضاً کهنه (متناسب با مضمون تاریخی این آثار)، روان و استوار است و این به خاطر احاطهای است که به زبان فارسی و نوشتن نثر فارسی دارد.
در این رمان تاریخی نیز بستری را برای شرح داستانی پر افتوخیز، ماجراجویانه و در عین حال عاشقانه قرار داده و اثری سرگرمکننده را پیش روی مخاطب گذاشته است. شرح ماجراهایی که حول محور بلندپروازیهای جوانان در عهد آلبویه شکل میگیرد و با مایههای عاشقانه درمیآمیزد. در واقع این رمان شرح به قدرت رسیدن خاندان آلبویه است که خود را از تبار ساسانیان دانسته و در عین ماهیگیری در فکر کسب قدرت هستند.
در حقیقت رمان از صید ماهی تا پادشاهی شرح به قدرت رسیدن خاندان آلبویه است که خود را از تبار ساسانیان دانسته و در عین ماهیگیری در فکر کسب قدرت هستند.
تحقیقات جغرافیایی راجع به ایران
آلفونس گابریل
ترجمه: فتحعلی خواجه نوری
در کتاب«تحقیقات جغرافیایی راجع به ایران»نوشته گابریل، اکتشافات جغرافیایی کاشفان اروپایی که در هزاره اخیر به ایران سفر کردهاند شرح داده شده و حاوی اطلاعات دقیق و مفصلی درباره سرزمین ایران است. گابریل در خلال جنگ جهانی دوم و پس از آن در کنار اشتفال به حرفه پزشکی به گردآوری و انتشار آثارش همت گمارد.وی در این دوره موفق شد مهمترین اثر خویش با عنوان تحقیقات جغرافیایی راجع به ایران را به رشته تحریر در آورد. این اثر ارزشمند که در 1940 نگارش آن را آغاز کرده بود،پس از دوازده سال کوشش مداوم سرانجام در 1952 به چاپ رسید.این کتاب که مهمترین تألیف آلفونس گابریل به شمار میرود بیگمان یکی از برجستهترین آثار در زمینه ایرانشناسی محسوب میشود. در این اثر گرانبها اکتشافات جغرافیایی کاشفان اروپایی که در هزاره اخیر به ایران سفر کردهاند شرح داده شده و حاوی اطلاعات دقیق و مفصلی درباره سرزمین ایران است.گابریل در این اثر به خوبی تأثیر دانش جغرافیدانان مسلمان را بر تحقیقات غربیان مورد بررسی قرار داده است. وی در حالی دوازده سال از عمر خود را صرف تألیف این کتاب نمود که در دهکدهای دور افتاده در اتریش به طبابت اشتفال داشت و مطالب و منابع مورد نیاز برای تدوین آن را با زحمت فراوان به دست میآورد،ولی با وجود همه این مشکلات دست از کار نکشید.بنا به اظهارات خودش مهمترین منبعی که وی را در این تألیف یاری نمود کتاب کتابشناسی ایران اثر ویلسون73بود که مطالب پر ارزش و کاملی از ایران تا حدود سال 1929 ارائه میدهد.
حیات یحیی (۴جلدی)
دیوان مهستی گنجوی
مهستی گنجوی (یا مَهسِتّی گنجهای یا مَهِستی گَنجَوی) با نام اصلی منیژه، شاعر ایرانی، در سدهٔ پنجم و ششم هجری قمری میزیست. به گزارش لغتنامه دهخدا، نام «مهستی» از دو واژهٔ «مَه» (به معنی ماه) و «سِتّی (یا سِتی)» (مخفف واژه عربی «سَیِّدَتی»؛ لفظاّ به معنی «بانوی من»، در محاوره به معنی «بانو»، «خانم»)، و مفهوم آن در مجموع، برابر با «ماهبانو» است. مهستی پس از خیام، برجستهترین رباعیسرای ایران بهشمار میآید و او را پایهگذار مکتب شهرآشوب در قالب رباعی میدانند.
روزگاری که گذشت (اتوبیوگرافی)
نویسنده: عبدالحسین صنعتی زاده کرمانی
صنعتیزاده خود زندگی نامهاش را از سالها قبل از تولد خود شروع میکند. او به حق و به درستی این کار را صورت میدهد. در هر اتوبیوگرافی، خواننده انتظار دارد که قهرمان اصلی کتاب خود نویسنده باشد، اما در اینجا کل کتاب در دستان یک نفر میچرخد. کسی که تا انتها همراه خواننده است و نویسنده در پایان همه ماجراجوییها و اتفاقاتش، به او باز میگردد؛ پدر نویسنده! مرد پیر و ناشنوایی که در گوشهای دورافتاده از شهر کرمان با دست خالی یتیم خانهای بزرگ را میچرخاند. او کسی ست که از میان رگ و پیاش، آزادیخواهی، انقلابی بودن و سرسختی در مقابل ظلم به پسر میرسد. صنعتیزاده خود بهتر از هر کسی این را میداند. برای همین شیفتۀ مرد است. مردی که دور دنیا را چرخیده و همه جور ظلم و مبارزهای را به خود دیده است. کتاب روایت مکتوبی است که در آمد و رفت بین سه ژانر ادبی شکل میگیرد: اتوبیوگرافی، گزارشنویسی و رمان. محور اصلی این روایت، سرگذشت عبدالحسین صنعتیزادهکرمانی به عنوان کاراکتر اصلی است که از لحظهی تولدش در کرمان را در بر میگیرد و داستان را تا نیمههای عمر او پیش میبرد. همچنین مکان و توصیف جزئیات مکانی در این کتاب، به مثابه یک امر ساختاری، نقش مهمی در پیشبرد روایت دارد. اما آنچه در روزگاری که گذشت تعجب مخاطب امروزی را بیش از هر چیز دیگر برمیانگیزد، نوآوریهای گاه و بیگاه در استفاده از متنهای دیگران در پاورقی، یا استفاده از یک متن نمایشی در متن اصلی، و همچنین خاتمهدادن این سرگذشت به چند مقاله با موضوعات متفاوت است که در نوع و زمانهی خود بیمانند یا لااقل کممانند است.