تاریخ مشروطه ایران
تاریخ هجده ساله آذربایجان
نام نویسنده : احمد کسروی
تاریخ هجده ساله آذربایجان نوشته احمد کسروی کتابی است که بعقیده خود او ادامه کتاب تاریخ مشروطه میباشد. در این کتاب تحولات ایران در خلال مشروطه و بعد از آن مورد بررسی قرار میگیرد. شاید بتوان این کتاب را مستندترین و مشهورترین کتاب احمد کسروی دانست. کتابی که به طرز شگفتی هم مورد تایید و استناد دوستان و هم مورد تایید دشمنان است! برای علاقمندان به تاریخ آذربایجان به خصوص در دوران مشروطه و شیخ محمد خیابانی این کتاب از ضروریات است کسروی در 1302 ش که هجده سال از وقایع مشروطه می گذشت ، بر آن شد تا رخدادهای آذربایجان را از بدو جنبش مشروطه به رشتة تحریر درآورد؛ یادداشتهایی نیز تهیه کرد که ابتدا در سوریه در مهنامة العرفان تحت عنوان «آذربایجان فی ثمانیة عشرعاماً» به چاپ رسید و از 1313 ش به صورت سلسله مقالاتی در مجلة پیمان منتشر شد. از آنجا که رخدادهای آذربایجان از سایر مناطق قابل تفکیک نبود، حوادث و وقایع دیگر کانونهای جنبش مشروطه خواهی چون تهران و گیلان نیز افزوده شد و بدین ترتیب تاریخ مشروطه ایران در سه بخش به چاپ رسید. وقایع پس از انقلاب مشروطه تا پایان قیام شیخ محمد خیابانی نیز در چهار بخش با عنوان تاریخ هیجده سالة آذربایجان منتشر شد.
زنان و دختران ما
کتاب خواهران و دختران ما مجموعهی تمام پارهنوشتارهای کسروی درباره زنان و بانوان است که توسط خود او گردآوری و به چاپ رسیده بود. این اثر به جنبههای مختلف اهمیت زنان و حضور آنها در جامعه پرداخته، همچنین از چاقچور و روبند و مطبخنشینی زنان گله میکند و خواهان مترقی شدن بانوان و نقشآفرینی آنها در جامعه میگردد.
زندگانی من
احمد کسروی
زندگانی من کتابی خودزندگینامه از احمد کسروی است. این کتاب شامل سه بخش زندگانی من، ده سال در عدلیه (که خود بهعنوان کتابی جدا نیز چاپ شده) و چرا از عدلیه بیرون آمدم است.
کسروی در این کتاب از شرح زندگی خود تا سال سی سالگی و همچنین سرگذشت اجدادش نوشتهاست.
همچنین کسروی دربارهٔ چرایی نوشتن این کتاب ذکر کردهاست:
من هرگز دوست نداشتهبودم که مردی شناخته گردم و نامم به زبانها افتد. ولی چون خواه و ناخواه افتاده و بسیار بجا میبود که تاریخ زندگانیام را خودم بنویسم که نیاز نباشد دیگران بپرسند و چیزهایی از راست و دروغ بدست آورند. — کسروی، ۱۳۲۳
از متن کتاب:
سال ۱۳۱۸ از تهران با اتوبوس بهطرف قزوین سفر میکردم. سر هر پیچ و گردنه ۳ تا صلوات میفرستادیم بعد نوبت لعنت چیها میشد که میگفتن: «بر/یزید/لعنت»، و ما میگفتیم «بیش باد»، همینطور بر شمر لعنت، بیشباد، بر ابن ملجم و معاویه لعنت...
هر کس عطسه میکرد راننده اتوبوس را ۵ دقیقه کنار میزد میگفت صبر آمده، و به هر امامزاده میرسیدیم همگی فاتحه میخواندیم و پول صدقه به صندوق میانداختیم، بعد از ۵ ساعت با ۲۶۴ صلوات لاستیک ماشین ترکید و اتوبوس واژگون شد...
شهریاران گمنام
نام نویسنده : احمد کسروی
این کتاب شامل پژوهشهایی مستند درباره چند خاندان پادشاهی ناشناس و گمنام ایرانی پس از اسلام است . این کتاب در سه بخش دیلمیان، روادیان و شدادیان نگاشته شدهاست. کسروی در مقدمه شهریاران گمنام با اشاره به این موضوع که ابهامهای بسیاری در تاریخ پس از اسلام وجود دارد و در مورد خاندانهای پادشاهی ناشناس اطلاعات کم و پراکندهای موجود است، به ذکر تحقیقات خود درباره برخی از خاندانهای نامعروف ایرانی پرداخته است. او در ادامه ،تحقیقات خود را شامل برخی از حکمرانان که شرق شناسان نیز آنها را نشناختهاند و نیز گروهی دیگر که دارای تحقیقهایی ناقص و دارای لغزش بودهاند و او به تصحیح آنها اقدام کرده، برشمرده است. کسروی در بخشی از همین مقدمه با اشاره به انجام رسانیدن سه بخش از کتاب، از نگارش بخشهای چهارم، پنجم، ششم و هفتم در آینده خبر دادهاست. اما او موفق به نگارش آنها نشد.
کاروند کسروی
این کتاب مجموعهای از 78 نوشتار و رساله از احمد کسروی در این موضوعات است: مقالههای تاریخی، جغرافیای تاریخی، زبانشناسی ـ واژهشناسی، اخترشناسی ـ گاهشماری، مقالههای ادبی و گوناگون. نهاوند ـ دماوند، اسپرانتو را چگونه آموختم، نامهای شهرها و دیههای ایران (1 و 2)، آذربایگان، آذری یا زبان باستان آذربایجان، دویست یا ده بیست، در پیرامون شمیران و تهران، یکی از لغزشهای فرهنگی و .... نوشتارها و رسالههایی هستند که در بخش زبانشناسی ـ واژهشناسی آورده شدهاند. در بخش مقالههای نیز ادبی این نوشتارها آمده است: نمونهای از ادبیات محلی، انتقاد مقاله راجع به طرزی افشار، یولیوس قیصر و قطران شاعر آذربایجان.
گلچینی از کتاب پلوتارخ (۲جلدی)
ترجمه: احمد کسروی
اين كتاب، ترجمه فارسی گزيدهاى از سرگذشتها (زندگىها)، نوشته پلوتارخ يونانى است كه نه به انگيزه شرح رويدادهاى تاريخى، كه براى روشن ساختن گوشه و كنار زندگى گروهى از مردان نامور روم و يونان در سده نخست ميلادى، به يونانى نوشته شد و گزارشهایى از دوران افسانهاى «رومولوس» و «اوديسه» تا نزدیک به نيم قرن پيش از دوره نویسنده در بر دارد. اين كتاب تنها به سالهاى زندگى و رفتارهاى ويژه آن قهرمانان نمىپردازد، بلكه از درون خانهها و رازهاى آنان نيز گزارش مىدهد و در كنار شرح حال قهرمانى يونانى، به شرح زندگانى قهرمانى رومى نيز مىپردازد و از اين رو، بر پايه زندگى افراد به بازگويى رويدادها مىپردازد و همواره پاى سنجش دو تمدن بزرگ يونان و روم در ميان مىآيد. گزيده فارسی اين كتاب، زندگىنامه قهرمانانى را در بر دارد كه تاريخچه آنان دست كم در پارهاى از زندگىشان به ایران يا شاهان ایرانى پيوند خورده است.
بسيارى از خردمندان و اديبان و هنرآفرينان جهان از كتاب پلوتارخ سود برده و از درونمايه آن براى آفريدن نمايشنامهها و داستانها و منظومهها بهره گرفتهاند؛ چنانكه دستمايه ويليام شكسپير، نمايشنامه نويس تواناى انگليسى، در تراژدى معروف «جولیوس قيصر» همين كتاب بود. وى همچنين در برگرداندن نظمهایى از اين كتاب به نثر كوشيد. بسيارى از شرح حال نويسان و مورخان نيز به نوشتههاى پلوتارخ در اين كتاب استناد كردهاند.
برخى از داستانها و تاريخچههاى كتاب پلوتارخ درباره ایران مانند سرگذشت اردشير دوم هخامنشى و داستان الكساندر و حادثه كراسوس، جز در اين كتاب، دست يافتنى نيستند.
موهومات، خرافات، پندارها
احمد کسروی
پیشگویی،فالگیری،رمل و ستاره شماری و کف بینی وچهره بینی و جادوگری و افسونگری و دعانویسی و جن گیری و گفتگو با مردگان و... همه کارهای زیانمند وبیرون از آئین سپهر است وچون سرچشمه آنها«پندار» می باشد همه را زیر این عنوان گردآوردیم. از آنجا که این کتاب درباره خانواده هاست و بیش ازهمه با بانوان بستگی دارد،آنرا به بانوان آزاد ایران ارمغان می گردانم. کسروی در کتاب پندارها به شدت به رمل و جادو و سحر و اسطرلاب و فالگیری و پیشگویی تاخته و از خانوادههایی که برای حل مشکلات خود به این قبیل خرافات روی میآورند گله میکند.