آلدو تاسونه

ترجمه: نادر تکمیل همایون

آکیرا کوروساوا، کارگردان، فیلمنامه‌نویس، تدوین گر و تهیه‌کنندهٔ معروف ژاپنی است که در طول زندگی حرفه‌ای 57 سالهٔ خود، 30 فیلم را کارگردانی کرد. او که در ابتدا به حرفهٔ نقاشی روی آورده بود، پس از مدتی، به‌دلیل عدم توفیق در این رشته، دست از این کار کشید و با وقفه‌ای کوتاه، در سال 1936 وارد عرصهٔ صنعت فیلم‌سازی ژاپن شد. او کار در سینما را با دستیاری کاجیرو یاماموتو در توهو استودیوز آغاز کرد و نوشتن فیلمنامه را نیز در همین زمان آغاز کرد. شاید بزرگ‌ترین دستاورد کوروساوا در سینمای ژاپن تکنیک داستان‌گویی او باشد که به فرهنگ ژاپنی محدود نمی‌شود؛ او در آثار مختلف سینمایی خود، به اقتباس و استفاده از ادبیات کلاسیک غربی در سینما بسیار علاقه داشت و حاصل آن شکل‌گیری آثاری چون ابله، در اعماق، سریر خون و آشوب بود. وی در روز ششم سپتامبر 1998 در سن 88 سالگی درگذشت. کوروساوا باشناخت دقیق، احترام، اتکا و استناد به فرهنگ و سنن ژاپن،از عناصر فرهنگی غرب بهره می گیرد و از آن خود می کند. مرعوب هیچ کس و هیچ چیز نمی شود. او هنرمندی پرشور و دیالکتیسینی سنتزکار در تفکر و در ساختار است که هرچیز غیر ژاپنی را به فضایی، بافتی و شخصیتی ژاپنی. و الگوهای ژاپنی تبدیل می کند.گذشته و حال را پیوند می زند رئالیسم و تاریخ را. وسوسه و وسواس رئالیستی او به درونکاوی آدمها، و نیز دغدغه اش نسبت به موقعیت ژاپن امروز، او را بر آن می دارد که به ترسیم دقیق و آرام گذشته نزدیک و حتی دور بپردازد و حماسه سرایی کند.

استاد کوروساوا درباره ی استاد کیارستمی ارجمند گفته بود : سینمای ایران به پیش از او و پس از او ( کیارستمی ) تقسیم می شود.

قیام اسپارتاکوس در سال ۷۳ پیش از میلاد آغاز شد.اسپارتاکوس از اهالی شمال دریای اژه و از مردم تراسی بود. وی در جنگی اسیر ارتش روم شد و سپس به جمع گلادیاتورها پیوست. در رم در مرکز آموزشی گلادیاتورها (که در آن بردگان را برای مبارزه با یکدیگر آماده می‌کردند) کار می‌کرد. در پی ظلم و ستمی که بر بردگان در روم باستان وارد می‌شد، اسپارتاکوس دست به قیام گسترده‌ای زد و در راه آزادی بهمراه بردگانی که به او پیوسته بودند، به پیروزی‌های بزرگی نیز دست یافت.

این کتاب به تاریخ عثمانی از پیدایش آل عثمان تا سلطنت سلطان عبدالمجید اول می‌پردازد. پورگشتال اتریشی از بزرگترین خاورشناسان اروپاست و در ایران‌شناسی و ترک‌شناسی جایگاهی ارجمند دارد. طی پنجاه سال تحقیق بیش از صد کتاب و‌ رساله تألیف کرد. به زبان‌های فارسی، ترکی و عربی تسلط داشت. مهمترین اثرش «تاریخ امپراطوری عثمانی» ست که سی سال برای تألیفش کوشید. این کتاب مبنای تمام کتاب‌های تاریخی جدید است که درباره ترکیه عثمانی نوشته شده. دقت نظر مؤلف و توجهش به جزئیات و تفاصیل وقایع که از منابع اصلی و آرشیوها استخراج شده همراه با دید جامع تحلیلی او از سیر حوادث به این کتاب جایگاهی ویژه می‌بخشد.

نوآ گوردون

ترجمه: جواد سیداشرف

این کتاب پرفروشترین کتاب جهان طی سال های 1988-1991 بوده است . داستان حکایت یک جوان انگلیسی است که از شهر لندن به ایران و شهر اصفهان میرود . درمحضر حکیم الحکما ابن سینا علم طب را فرا می گیرد . پا به پای حکیم به درمان بیماران می پردازد و تا نزدیکی وفات ابن سینا همراه وی است . مقدمه کتاب فضای داستان را بخوبی ترسیم کرده است . بخشی از آن را با هم می خوانیم : ...قرن یازدهم میلادی اوج قرون وسطای اروپا و دوران رواج استبداد کلیسا و حاکمیت جهل و خرافه بر مغرب زمین است . دورانی است که نه تنها تاسیس دانشگاه و تلاش برای اعتلای دانش جرم محسوب می شود , بلکه حتی رفتن به مدارس مسلمانان و کسب علم از محضر آنان نیز گناه است و مستوجب اعدام می گردد . در جهانی چنین تیره و تار نوجوانی در لندن زندگی می کند که به کمک موهبتی مرموز و خداداد , به نحوی خارق العاده مستعد فراگیری صناعت طب است . در چنان حضیضی از ضلالت و نادانی , ناگهان شهرت مدارس طب در بلاد اسلامی و آوازه ابن سینا بزرگترین حکیم جهان به گوش این نوجوان می رسد و او به تبعیت از یک انگیزه ناشناس نیمی از جهان را پشت سر می گذارد تا به دستبوس شیخ الرئیس برود . با تمام وجود و با استعدادی سرشار و خداداد از این چشمه فیاض کسب علم می کند و سپس به موطن خود باز می گردد . زمینه تاریخی این داستان به دنبال تسلط وایکینگ ها و تسلط غزنویان در ایران بر می گردد . نویسنده با استفاده از کتب تاریخی رایج برای کتاب خود استخوان بندی تاریخی مناسبی پدید آورده و داستان خود را بر چارچوب آن گسترده است . بسیاری از حوادث کتاب ساخته ذهن نویسنده است . تنها شخصیت واقعی ماجرا همان ابو علی سیناست که با درخشندگی خاصی مطرح شده است . برخی توصیف ها درباره شهر اصفهان و آداب و رسوم اجتماعی با دوران زندگی ابن سینا مطابقت کامل ندارد و شرح بیمارستان و مدرسه اصفهان نیز بر اساس الگوی بیمارستان بزرگ عضدی در بغداد شکل گرفته است . نویسنده با تخیل خلاق خود تصویری زنده از زندگی وتلاش انسان ها را در یک هزار سال پیش در قالب داستانی مهیج و پر حادثه ترسیم می کند . خواننده را به دنیای دلاکان , شعبده بازان , سفر با شتر در کویر , جادو گران و می برد و با جهانی رنگارنگ و در عین حال ملوس آشنا می کند.

نویسنده: جرج پی. کوچ

مترجم: ذبیح الله منصوری

كاترين دوم كه بعدها ملقب به كاترين كبير گرديد، شاهزاده خانمي از يكي دربارهاي كوچك كشور آلمان بود كه بر حسب توصيه فردريك پادشاه پروس به دربار روسيه راه يافت و به عقد ازدواج پطر سوم خواهرزاده ملكه اليزابت، امپراطريس روسيه درآمد. پطر سوم كه مردي كم عقل و سفيه بود پس از آن كه به عنوان امپراطور تاج شاهي كشور روسيه را بر سر نهاد، با اعمال و حركات غير منطقي خود طوري عرصه را بر روحانيون، نظاميان و آحاد مردم آن كشور تنگ كرد كه همگي بالاتفاق خواهان عزل وي شدند و متعاقب اين امر كاترين با همدستي عده‌اي از درباري‌ها و نظاميان با انجام يك كودتا، پطر را عزل و خود به عنوان كاترين دوم ملكه روسيه تاج‌گذاري كرد. پس از آن سرتاسر زندگي كاترين تا زمان مرگش صرف لهب و لعب و شهوتراني گرديد و در اين راه پوتم كين صدراعظم مقتدر آن كشور، يار و نديم او بود.

نویسنده: علی بهزادی

تاریخ شفاهی عصر پهلوی

کتاب شبه خاطرات اثر ارزشمند زنده یاد دکتر علی بهزادی تاریخ شفاهی عصر پهلوی را بیان می نماید. از نظر اهمیت محتوی، در مورد تاریخ معاصر ایران، خوانندگان این کتاب با نکته هایی ظریف، روشنگر و حتی شگفت انگیز از کارها، گفته ها و وصف حال ها رو به رو خواهند شد که شاید در هیچ منبع دیگری نتوانند نظیر آنها را بدین وضوح و آسانی، فرا یابند!؟ نمونه هایی زنده و دردناک از چرخش های پرتلون یکصد و هشتاد درجه ای از چپ چپ به راست راست، را در شرح حال تحصیل کرده های دانشگاهی و نه روشنفکران راستین استوار در شبه خاطرات می توان بازیافت.

همچنین شبه خاطرات و آن هم نه چندان به ندرت، طنزی مطبوع، توأم با صداقت، از ظرفیت پایان ناپذیر انسانیت ناپذیر انسانیت در شخصیتی، به ظاهر مفلوک و مشهور به جلاد مطبوعات، یعنی درست درجایی که هرگز انتظار آن نمی رفته است، خواننده را یکسره غافلگیر می نماید که به تجلی نورها در تیرگی ها، بشارت می دهند! در وصف حال ها، در شبه خاطرات کمتر به شرح زائد بدیهی ها و مصادره به مطلوب ها بر می خوریم. بلکه بیشتر کشف مجهول ها، به وسعت دایره ی شناخت های ما برکت می بخشند.

کوتاه سخن، شبه خاطرات هرمنویتیک ماکیاولیسم در ایران معاصر است که به شیوه ای هر چه نزدیک تر به سبک تدوین کتاب های مرجع تاریخی، شامل انواع فهرست ها و نمایه ها، در خور استفاده همه به ویژه پژوهندگان رشته تاریخ معاصر ایران، به چاپ رسیده است.

علی بهزادی مدیر مسئول مجله ی سابق سپید و سیاه خاطرات دوران روزنامه نگاری خودش را به شکلی شیرین در قالب داستان های کوتاه ارائه داده است.این داستان ها بیوگرافی شخصیت های مهم و گاهی کم اهمیتی هستند که نقش های پر اهمیتی در تاریخ ایران ایفا کرده اند.در واقع نویسنده ی این کتاب به دلیل رابطه ی نزدیک با بسیاری از شخصیت های سیاسی ایران،به شکلی واقعیت های تاریخی رو بیان می کند.

كتاب ، مشتمل است بر شرح حال افرادی كه صاحب مشاغل گوناگون بوده و نویسنده طی سال‌ها كار اجتماعی ـ سیاسی خود با آنها آشنا شده است .در پایان كتاب، نویسنده سه خاطره از سه دوره مراسم سلام در حضور محمدرضا شاه را بازگو می‌كند .لازم به ذكر است كه هر شرح حال نامه با عكس و فهرستی از تخصص‌ها، سوابق و مشاغل معرفی شونده همراه است ."

این اشخاص عبارت‌اند از : دكتر حسن ارسنجانی، سرلشكر حسن ارفع، دكتر علی امینی، باباشمل (مهندس رضا گنجه‌ای)، ابوالقاسم پاینده، رسول پرویزی، جهانگیر تفضلی، شعبان جعفری، (شعبان بی مخ)، عباس خلیلی، علی دشتی، استاد حسن رادمرد، حمید رهنما، زین‌العابدین رهنما، مهندس عبدالله ریایی، یحیی ریحان، صادق سرمد، عبدالرحمن سیف آزاد (مدیر روزنامه ایران باستان)، سرلشكر علی‌اكبر ضرغام، سید ضیاء‌الدین طباطبایی، مهندس احمد عاشورپور (بلبل گیلان)، دكتر حسین فاطمی، عبدالرحمن فرامرزی، سرلشكر محمد ولی قرنی، محرمعلی خان (پدر سانسور مطبوعات ایران)، حسینقلی مستعان، محمدعلی مسعودی، دكتر محمد مصدق، دكتر محمد حسین میمندی نژاد (مدیر مجله رنگین كمان)، آرسن میناسیان، دكتر سیف‌الدین نبوی، سعید نفیسی، دكتر عبدالعظیم ولیان، دكتر هادی هدایتی، امیرعباس هویدا.

الکساندر دوما

مترجم: ذبیح الله منصوری

رمان «غرش توفان» ادامه ی رمان: «ژوزف بالسامو» و شرح تاریخ فرانسه، در زمان «لوئی شانزدهم» و نحوه ی شکل گیری، و در پایان رخداد انقلاب کبیر فرانسه، در قالب یک داستان است. واگویی نمونه نگارش از متن: «دوک حیرت زده برگشت، و چشمش به خانم دوپاری افتاد، و با مسرتی زیاد، که معلوم نبود طبیعی، یا ساختگی است، گفت: آه... کنتس عزیز، شما مثل همیشه زیبا و شاداب هستید، و متشکرم که، از همه زودتر آمدید. دوپاری گفت: دوست عزیز، من تقریبا از سرما منجمد شده ام. دوک گفت: خواهش میکنم به بودوار تشریف بیاورید. دوپاری، با غمزه ای ملیح گفت: آخر من چطور با شما تنها، در بودوار باشم؟ در این هنگام، صدای دیگری شنیده شد، که گفت: تنها نیستید، بلکه سه نفر میباشید»...؛ پایان واگویی

نویسنده: الیزابت لانگفورد

مترجم: ذبیح الله منصوری

این کتاب یکی از سرگذشتهای تاریخی است که درباره زندگی دوشیزه ای به نام«ویکتوریا» که دست تقدیر او را به فرمانروایی انگلستان رسانید و او به عنوان ملکه کشور انگلستان و کشورهای متحد آن و سرزمینهای ماورای بحار - یعنی قلمرویی که در قرن نوزدهم و چند دهه از نیمه قرن حاضر، آفتاب در آن غروب نمی کرد - مدت شصت و چهار سال به فرمانروایی پرداخت... ملکه ویکتوریا یا الکساندرینا ویکتوریا (به انگلیسی: Queen Victoria) (زادهٔ ۲۴ مه ۱۸۱۹ – درگذشتهٔ ۲۲ ژانویه ۱۹۰۱) از ۲۰ ژوئن ۱۸۳۷ تا پایان عمر ملکهٔ پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند بود و همچنین از ۱ ژانویه ۱۸۷۷ تا پایان عمر امپراتریس هند بود.

او بیش از شصت و سه سال ملکه بود و در تمام تاریخ بریتانیا طولانی‌ترین دورهٔ سلطنت را داراست. دورهٔ حکومت او با گسترش عظیم امپراتوری بریتانیا همراه بود. دورهٔ ویکتوریایی در اوج انقلاب صنعتی بود؛ دوره‌ای از تغییرات عظیم اجتماعی، اقتصادی و فناوری در پادشاهی متحد. ویکتوریا در ضمن آخرین فرمانروا از سلسلهٔ خاندان هانوفر بود.

کالین فالکنر

مترجم: جواد سیداشرف

...داستانی بزرگ و مهیج در باره سقوط ونابودی یک امپراطوری آبادان... در آغاز قرن شانزدهم«موته کوزاما»_سلطان قدرتمند آزتک_نه تنها بر قوم خود،که بر تمام اقوام سرزمین مکزیک حکمرانی میکرد. در سال ۱۵۱۹ ناوگانی از کشتی های اسپانیایی تحت فرماندهی «ارنان کورتس»به سواحل مکزیک رسید،درآن زمان هنوز هیچ کس نمی دانست که ورود این ناوگان سرآغاز یک جنگ خونین ومصیبت بار و نقطه آغاز فتح سرزمین متمدن مکزیک به دست غارتگران اسپانیایی خواهد بود. «کورتس»با انگیزه کشف طلا و کسب قدرت،با اراده ای آهنین سربازانش را در جنگ با بومی ها رهبری کرد... فتح مکزیک تنها با رهبری«کورتس»محقق نشد،«مالی»_دختر زیبای آزتک_که به عنوان مترجم و رابط میان اسپانیایی ها و بومیان مهیکا در خدمت «کورتس»بود،در این پیروزی سهم به سزایی داشت،«مالی»با این تصور که«کورتس»همان خدایگان غایب امپراطوری «توریان»ونجات بخش اقوام تحت ستم مکزیک می باشد،با همه توان به یاری او شتافت اما هنگامی به اشتباه خود پی برد که از آن همه عظمت و شکوه چیزی نمانده بود و در اینجا بود که«مالی» نفرین خود را نثار«کورتس»کرد و....