زمزمه های چرنوبیل
سویتلانا آلکسیویچ
شهرام همت زاده
کتاب «زمزمههای چرنوبیل» اثر سویتلانا آلکسیویچ، نویسنده اوکراینیتبار ساکن بلاروس تلاشی است برای روایت این فاجعه از زبان حاضران در آن.
آلکسیویچ در سال 2015 و با دریافت جایزه ادبی نوبل بار دیگر جهان را متوجه روایت تاریخی خود از این حادثه فراموش شده کرد، حادثهای که روح کشور او را برای سالهای سال زخمی کرده و به نظر نمیرسد که این زخم هنوز التیامی برای خود متصور شده باشد.
این نویسنده که به دلیل مصاحبههای طولانی خود با شاهدان و حاضران در یک رویداد تاریخی که مورد توجهش قرار گرفته به «آرشیو حادثه» نیز معروف است، در این کتاب و به صورت همزمان دو فاجعه را مورد توجه خود قرار داده است، نخست فاجعه تکنولوژیکی ناشی از این حادثه و دوم فاجعهای که سوسیالیسم آن را به بار آورد که در نهایت کل ماهیت آن را نابود کرد.
آلکسیویچ برای نگارش کتاب «زمزمههای چرنوبیل» به مدت بیش از 10 سال با بیش از 500 شاهد این فاجعه، از جمله آتشنشانان، مهارکنندگان، سیاستمداران، پزشکان، فیزیکدانان و برخی دیگر از شهروندان مصاحبه کرد و شرح غمانگیز حالات روحی و شخصی آنها را در کتابش گردآوری کرد.
این کتاب برای نخستین بار در سال 1997 منتشر و همزمان به صورت انگلیسی نیز منتشر شد و برای نویسنده در سال 2005 جایزه انجمن ملی منتقدین کتاب ایالات متحده امریکا را به ارمغان آورد.
ترجمه فوق از این کتاب به زبان فارسی نیز بر اساس نسخه اصلی آن از زبان روسی انجام شده است. با وجود انتشار ترجمههای مختلف این کتاب، انتشار ترجمهای از زبان اصلی که دربرگیرنده ظرافتها و نکات قابل توجه مد نظر نویسنده است که ممکن است در نسخه انگلیسی مورد توجه قرار نگرفته باشد، به زیبایی و تاثیرگذاری کتاب دوچندان افزوده است.