یونانیان و بربرها (دوره ۱۵جلدی)
نویسنده: امیرمهدی بدیع
مترجمان: مرتضی ثاقبفر، ع. روحبخشان، قاسم صنعوی
درباره یونان باستان چه میدانیم؟ یونانی که از ابتدای تاریخ تا صدر اسلام روابط و برخوردهای گوناگون با ایران داشته است، گاه جزئی از شاهنشاهی هخامنشی و گاه همسایه و هممرز آن در شمال غربی قلمرو ایرانزمین بوده است و مهد فیلسوفان، سیاستمدران و خطیبان شناخته شده است.
درباره هرودوت که اروپاییها به غلط و عمداً او را «پدر تاریخ» کردهاند و درباره غرضورزیهای او در نقل تاریخ و مخصوصاً روابط آتن با ایران چه مقدار اطلاع داریم. این به اصطلاح «پدر تاریخ» نه فقط نسبت به ایران کینه میورزیده که حتی در مورد یونانیان غیر آتنی نیز دست به تحریف تاریخ و سرهمبندی جعلیات زدهاست چندان که مورخ یونانی دیگری به نام پلوتارک در همان عصرِ باستان کتابی در افشای جعلیات و تحریفات او با عنوان در خباثت هرودوت تألیف کرده بودهاست…
این تحریفات و جعلیات در طی بیست و چهار قرن همواره به عنوان تاریخ واقعی رویت شدهاند و مورد قبول قرار گرفتهاند تا سی و چند سال پیش که یک محقق و مورخ ایرانی با مطالعه دقیق کتاب هرودوت و همه کتابهای یونان پرده از آنها برداشت و با تألیف مجموعه پانزده جلدی یونانیان و بربرها «روی دیگر تاریخ» را نشان داد.
ارزش تألیف امیرمهدی بدیع که در اصل به زبان فرانسوی است در این است که او با تسلط کامل بر زبانهای اروپایی و منحصراً تمسک به منابع غربی حقیقت تاریخ را نشان داده است.
این مجموعه بهوسیله گروهی از مترجمان مبرز و باسابقه به فارسی درآمده و با دقت وسواسآمیز ویرایش شدهاست.
عنوان مجلدات منتشرشده:
جلد اول: خطا در تاریخ، ترجمه مرتضی ثاقبفر
یونانیان و بربرها، که جلد اول آن با عنوان خطا در تاریخ انتشار مییابد مجموعهای است در زمینه بررسی روابط ایران با یونان از سرآغاز تاریخ تا روزگار اسکندر، در جلد اول که به بررسی اشتباهی که در تاریخ روی داد اختصاص یافتهاست تصویر نادرست یونانیان نسبت به اقوام دیگر شناسایی و تجزیه و تحلیل شدهاست و به دنبال آن زندگی اسکندر و رفتار خود کامانه او و سرانجام گزارشها و آرای مورخان یونانی و پس از آنان تا به امروز مورد بررسی و نقد قرار گرفته است.
جلد دوم: دو جهان مکمل یکدیگر، ترجمه ع. روحبخشان
امیر مهدی بدیع، مؤلف میهن دوست و دانشمند مجموعه یونانیان و بربرها، جلد دوم این اثر گرانقدر را با عنوان دو جهان مکمل یکدیگر به بررسی روابط دو کشور و دو تمدن درجه اول دنیای باستان اختصاص داده است و فارغ از تعصبات قومی و نژادی نشان میدهد که این دو جهان به ظاهر متفاوت، در واقع مکمل همدیگر بودهاند، اما مورخان ناأگاه یا مغرض ضمن نادیده گرفتن حقایق، در جهت تحریف تاریخ گام برداشتهاند، بدیهی است که همین تحریفها که از قدیمترین روزگار شایع شده بودهاند غالباً دو ملت و دو تمدن را رویاروی هم قرار داده به کشمکش و جنگ وا میداشتند ، که حمله مقدونیان به ایران نمونه کامل آن است.
جلد سوم: شوش در برابر آتن، ترجمه قاسم صنعوی
برخورد میان ملتها و اقوام سابقه کهن دارد، علی الخصوص هرگاه که سرداری گردنکش یا پادشاهی خودکامه در رأس قدرت بوده است. رونقی شهر دیگری در یونان و مخصوصاً در شهرهای عمده آتن و اسپارت از یک سو و ایران هخامنشی از دیگر سو به برخورد منافع اقتصادی، نفوذ فرهنگی و در نتیجه جنگ و پیکار دو طرف انجامید. در جلد سوم یونانیان و بربرها، که برای نشان دادن “روی دیگر تاریخ” یعنی – چهره واقعی تاریخ ایران، با عنوان شوش در برابر آتن نگاشته شده است، چگونگی رویارویی اجتناب ناپذیر دو ابرقدرت آن رزورگار، از زبان مورخان آن روزگار یونان شرح داده شدهاست و صورت دقیق لشکر کشی خشایارشا به یونان و عوارض آن و دروغپردازیهای هرودوت در این زمینه ترسیم شده است.
جلد چهارم: کتاب اول ـ ناکامی در سالامیس ـ ترجمه مرتضی ثاقبفر
در جنگهایی که در روزگار هخامنشیان میان ایرانیان و یونانیان روی دادند دو واقعه بیشتر از وقایع دیگر اهمیت دارند: جنگهای دریایی در دو نقطه در منطقهای از دریای اژه که امروزه تنگه بسفور نام دارد و باریکترین نقطه این تنگه است. این دو نقطه ”ناکامی در سالامیس“ و ”پلاته“ نام دارند و در جنگهایی که در آن جاها میان نیروهای دریایی ایران و یونان روی داد، به سبب ازدحام کشتیهای ایرانی، نیروی دریایی ایران از کار بازایستاد و شکست خورد. مورخان یونانی آن زمان، و به تَبَع آنان مورخان بعد، این دو واقعه محلی و دو شکست کوچک را همچون شکست بزرگ و نهایی ایران در رویارویی با یونان قلمدادکردهاند. مولف با بررسی همان منابع یونانی نشان می دهد که این دو واقعه کم اهمیت تر از آن بودند که بر سیاست دولت هخامنشی، نظم اجتماعی و قلمرو فرهنگی ایران اثری بگذارند.
جلد چهارم: کتاب دوم ـ افسانه پیروزی ـ ترجمه مرتضی ثاقبفر
افسانه پیروزی که کتاب دوم از جلد چهارم مجموعه یونانیان و بربرها است، گزارش کامل حمله خشایارشا به یونان براساس منابع یونانی است که بعدها مورد استناد و استفاده مورخان اروپایی واقع شده است و اینان بدون ورود به کُنه قضایا و تشخیص خطا از صواب آنچه را که مورخان غرضمند یونان قدیم درباره روابط ایران با یونان نوشته بودهاند گرفته با آب و تاب نقل کردهاند و شکست بزرگ یونانیان را در جنگ با ایرانیان وارونه جلوه داده و از آن «افسانه پیروزی» خود را ساختهاند. مؤلف، با بهرهگیری از همان منابع به دقت نشان میدهد که چگونه «افسانه به تاریخ تبدیل شدهاست».
اسامی مجلدات دیگر به این شرح است:
۶- جلد پنجم: صلح شاه < کتاب اول: ضمن خواندن توسیدید >
۷- جلد پنجم: صلح شاه < کتاب دوم: پیروزیهای دیپلماتیک شوش پس از جنگهای مادی >
۸- جلد پنجم: صلح شاه < کتاب سوم: از صلح کالیاس تا پیمان کالسدوان >
۹- جلد پنجم: صلح شاه < کتاب چهارم: از پیمان کالسدوان تا صلح آنتالکیداس >
۱۰- جلد ششم: از اسکندر تا مهرداد < کتاب اول: از تهاجم مقدونی تا مرگ اسکندر >
۱۱- جلد ششم: از اسکندر تا مهرداد < کتاب دوم: جانشینان >
۱۲- جلد ششم: از اسکندر تا مهرداد < کتاب سوم: سلوکوس وارث فتح های اسکندر در ایران >
۱۳- جلد ششم: از اسکندر تا مهرداد < کتاب چهارم: رخنه رم در آسیا و نتیجه های آن >
۱۴- جلد ششم: از اسکندر تا مهرداد < کتاب پنجم: مهرداد اوپاتور یا طغیان آسیا >
۱۵- شرح حال نویسنده و فهرست اعلام توصیفی و …