فیتز جرالد

مترجم: اسماعیل دولتشاهی

این کتاب تاریخ تمدن و فرهنگ چین را از دوره‌های پیش از تاریخ تا اواخر قرن نوزدهم دنبال می‌کند. در هر بخش، فصل‌هایی درباره هنر، ادبیات و مذهب آمده و مهم‌ترین تحولات هر دوره مورد بررسی قرار گرفته است.

اوضاع اقتصادی، به شیوه‌ای که در منابع چینی دیده می‌شود، در فصل‌های جداگانه به شیوه‌ای مفصل بیان شده است. یکی از جنبه‌های مهم کتاب شرح روابط چین با کشورهای دیگر از جمله ایران، امپراطوری روم، بیزانس و هندوستان است. کتاب با لوحه‌ها و تصاویری که بیشتر از مجموعه‌های خصوصی به دست آمده، مزین شده است. تعدادی نقشه نیز برای کمک به خوانندگانی که با جغرافیای چین آشنایی ندارند، آورده شده است

...پنج نژاد در چین زندگی می کنند هَن که نژاد اصلی چین است .مَن که نژاد منچوری است. مُون نژاد مغولی است.جان نژاد تبتی است و خُواری که شامل ترکها که مسلمان هستند. زبان و خط چینی ها که خطی است در ابتداء تصویری یعنی در حد نقش و نقاشی است و در حال حاضر خط اندیشه نگاری است که از نظر شکل لغات با خطوط تصویری تفاوتی ندارد و این خط الفبا ندارد و بصورت کلمه ها ساده و یک آوایی است و از ترکیب کلمات ساده کلمات دیگر بوجود می آید.

با همان قلمی که خط نوشته می شود نقاشی هم می شود و بنابراین خط چینی یک نوع نقاشی است صحبت کردن به زیان چینی از لحاظ لغات و دستور بسیار ساده است چون یک کلمه هم می تواند فعل باشد و هم اسم و صفت و قیود زمان و مکان جملات را به گذشته و حال و اینده می رساند ولی از نظر نوشتن چون بیش از پنج هزار کلمه باید آموخت نوشتن مشکل است.

از حفاری در سراسر چین مدت زمان زیادی نمی گذرد در طی سالهای اخیر به اکتشافات زیادی دست زده اند که یکی از این کشفیات مربوط به انسانهای پکن است که در محل" جو-گو-تین" در ۶۰کیلومتری پکن پیدا کردند نظرات باستان شناسان در مورد قدمت این انسان ۵۰۰ هزار سال پیش است این انسان از نظر شکل و قیافه گویای همان نژاد زرد است.

...براساس مدارک و شواهد موجود دودمان شیا (قرن ۲۲ تا ۱۷ قبل از میلاد) اولین دودمانى است که به عنوان یک حکومت واحد بر سرزمین چین مسلط شده است.سپس آنها به وسیله بنیانگذاران دودمان ‌شان (قرن ۱۷ تا ۱۲ قبل از میلاد) سرنگون شدند. تاریخ چین از دودمان شان به بعد با نوشته‌ها ثبت گردیده است.

بعضى از این نوشته‌ها در ظروف برنزى کنده شده و برخى از آنها در لاک سنگ پشت یا استخوان حیوانات حک گردیده است. نوشته‌هاى روى لاک سنگ پشت براى اولین بار در استان خه‌نان بدست آمده و تاکنون از این نوشته‌ها به تعداد زیاد یافت شده است

در کتاب‌هاى قدیم چینى افسانه‌هاى اساطیرى بسیار غنى وجود دارد. قهرمانان معروفى که شرح فعالیت‌هایشان در افسانه آمده است عباتند از:هوان دى (امپراطور زرد) که پشم را در ساختن اسلحه بکار برد و با آن قبایل دیگر را شکست داد، لوجو اولین کسى که کرم ابریشم را پرورش داد، ووشون که شیوهٔ تهیه ظروف لاکى را اختراع نمود، ووایو که از مس براى ساختن سلاح بهر گرفت و قبیلهٔ میائو را سرکوب کرده و از طغیان آب رودخانه جلوگیرى نمود...