در حال نمایش 3 نتیجه

نمایش 9 24 36

بوشیدو (طریقت سامورایی یا روح ژاپنی)

تومان

   اینازو نیتوبه

   محمد نقی زاده و منوچهر منعم

وطن پرستی، آیین سلحشوری و جنگ آوری، مفاهیمی هستند که از دیرباز جایگاه ویژه ای در فرهنگ ژاپن داشته و منشا تحولات بزرگی در تاریخ این کشور بوده اند و در بسیاری از آثار مکتوب از گذشته تا کنون به آن ها اشاره شده است.

نویسنده در بخش اول این کتاب تحت عنوان بوشیدو به عنوان نظامی اخلاقی، بوشیدو را به مثابه قانونی نانوشته مشتمل بر معدودی اندرز و مثال معرفی می کند که مربوط به طریقت و اصول اخلاقی بوده و به سامورایی های مبارز تعلیم داده شده و آن ها بر حسب وظیفه ای که به لحاظ طبقه اجتماعی خود داشتند ملزم به حفاظت و رعایت آن در زندگی روزانه خود بودند. در بخش دوم این کتاب نویسنده به بررسی سرچشمه های بوشیدو پرداخته و در این زمینه به مکتب بودا، ذن، شینتوییسم، و تعالیم کنفسیوس اشاره کرده است. در این بخش همچنین شرحی از اصول اخلاقی و هفت فضیلت بوشیدو که هر جنگ آوری باید در کسب و به نمایش گذاشتن آن ها بکوشد، آمده است. آموزش و پرورش سامورایی بخش سوم این کتاب را تشکیل می دهد و در این رابطه به کنترل نفس، نهاد انتقام و خودکشی، و شمشیر به عنوان روح سامورایی می پردازد. از جمله مباحثی که در این بخش به آن پرداخته شده تاکید بر این نکته است که آموزش و پرورش یک سلحشور با هدف کاربردی مورد نظر بوده و باید خصلت های نیک اخلاقی در جنگجو پرورش یابد و در واقع قابلیت های ظریف تر همچون دوراندیشی، هوش و احتجاج و استدلال تحت الشعاع آن قرار دارند. بخش چهارم کتاب با آموزش و وضعیت زنان دنبال می شود. نویسنده در این بخش به بیان وجوه اصلی تربیتی زنان همچون خانه داری، پاکدامنی و آموزش رزمی اشاره کرده و بر نقش و موقعیت زنان در جهت اعتلای خانه در ژاپن کهن و نیز شان والای آن ها در مقام همسر و مادر، تاکید می کند. در بخش بعدی کتاب نویسنده به نفوذ بوشیدو به مثابه نوعی نفوذ اخلاقی در گروه ها و طبقات اجتماعی می پردازد و به این نکته اشاره می کند که هر چند بوشیدو معرف نظام اخلاقی و طریقت سامورایی است اما از بسیاری جهات از صافی طبقه اجتماعی اولیه خود عبور کرده و به عنوان خمیرمایه ای در بین مردم عمل نمود و معیاری برای کل مردم تدارک دید. نیتوبه در بخش پنجم کتاب خود به طرح این پرسش می پردازد که آیا بوشیدو همچنان زنده است؟ و در پاسخ به این پرسش بوشیدو را با نیروی ناخودآگاه و مقاومت ناپذیری که دارد، مظهر روح ژاپنی در گذشته و حال می داند که می توان آن را انگیزه اصلی در موفقیت ژاپن و تبدیل آن به یک کشور صنعتی در سطح جهان دانست. با این حال نویسنده معتقد است؛ با آن که اثرات بوشیدو در باور و رفتار ژاپنی عمیقا ریشه گرفته است، اما اثراتش ناخودآگاه و بی صداست. به این معنا که مردم بدون آن که استدلال کنند، به آنچه که به ارث برده اند، از دل واکنش نشان می دهند. در نهایت نویسنده در بخش آخر کتاب به آینده (نظام اخلاقی) بوشیدو پرداخته است. وی در ابتدای این بحث، با مقایسه سرگذشت بوشیدو در ژاپن و شوالیه گری در اروپا، مدعی است که اگر تاریخ دوباره تکرار شود، مسلما آنچه بر شوالیه گری در اروپا گذشت، برای بوشیدو در ژاپن هم تکرار خواهد شد. به این ترتیب نویسنده بر آن است که با تغییر شرایط جامعه، بوشیدو و اصول آن علی رغم نقش تاثیر گذاری که در تثبیت موقعیت ژاپن و موفقیت های آن در مسیر توسعه و پیروزی در جنگ ها داشته، در خطر فراموشی قرار دارد. انتشار کتاب بوشیدو با عنوان روح و جان ژاپنی در میان طبقات مختلف این کشور عکس العمل های متفاوتی را بر انگیخته است. عده ای آن را لازمه تقویت روحیه نسل جوان برای درستی، صداقت، وفاداری و شهامت دانسته، و گروهی دیگر آن را نشانه ای از تجدید شعارهای دولت میجی تحت عنوان گشور ثروتمند- ارتش نیرومند با تمایلات میلیتاریستی می دانند و اصولا بوشبدوب نیتوبه را بوشیدو میجی با هدف های نظامی و سرسپردگی ملی تلقی کرده و آن را با بوشیدو اصیل در تضاد می دانند.