اریک فروم

ترجمه: عزت الله فولادوند

«آیا انسان پیروز خواهد شد؟» اثری جامع است که به تحلیل آشوب و عدم‌قطعیتی می‌پردازد که در اوایل دهه 1960 بر جهان سایه انداخته بود؛ زمانی که جهان درگیر تهدید هولوکاست هسته‌ای بود و ترس از مبارزه اتمی متقابل به واقعیتی ملموس بدل شده بود.

دهه 1960، دوران بی‌قراری وجودی در سرتاسر جهان بود. تهدید همیشگی بمب هسته‌ای و تخریب متقابل حتمی باعث ایجاد احساسی قابل لمس در مردم شد؛ احساسی که نشان می‌داد هولوکاست هسته‌ای ممکن است هر لحظه به وقوع بپیوندد. در چنین محیطی از جنگ سرد بود که اریک فروم، روان‌شناس اجتماعی برجسته، کتاب «آیا انسان پیروز خواهد شد؟» را نوشت. فروم با تحلیل استریوتایپ‌ها و پروژکت‌های دشمنانه که در سیاست‌های خارجی اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده رواج داشت، به نگرانی‌های موجود در هر دو طرف اشاره کرد و نشان داد که چگونه تفکر پارانوئید در عرصه سیاست می‌تواند بسیار خطرناک باشد. با تحلیل روان‌شناختی برجسته از ذهنیت‌های بازیگران اصلی آن دوران، فروم به ما کمک کرد تا از ایدئولوژی‌ها و افسانه‌های جنگ سرد عبور کنیم.

اوستا، میراث مشترک فرهنگی جهانیان، کهن ترین سرود و نوشتار ایرانیان و نامۀ دینی مزداپرستان است. بخشهای گوناگون این مجموعۀ کهن، از زمانی درحدود نیمۀ هزارۀ دوّم پیش ازمیلاد به بعد پدیدآمد و درطول سده های متوالی از نسلی به نسلی دیگر رسید. گزارش ویراسته ای از «اوستا»، در شکل پذیرفتنی خود، باید گاهان پنجگانۀ زرتشت و همۀ دیگر نوشتارهای موجود اوستایی (پنج دفتر اوستای نو) را دربرگیرد؛ نگارشی متناسب با درون مایه و سبک و انشاء هریک از بخشهای متن اصلی و مبتنی بر دقّت کافی در حفظ مفاهیم اندیشگی و آموزه های اخلاقی و دینی و بن مایه های اساطیری و کلیدواژه های گاهانی و تعبیرها و اصطلاحهای اوستایی داشته باشد و درحدّ نخستین گام، با بیانی ساده و روان و دریافتنی، پرسشهای خوانندۀ پژوهندۀ امروزی را پاسخ گوید. گزارنده تکامل دانش «اوستاشناسی» را بر بنیاد پژوهشهایی که در خود «اوستا» و یا در «ادبیّات پارسی میانه» (وابسته به اوستا و مزدیسنا) در چند دهۀ اخیر در جهان و ایران صورت پذیرفته، درنظر داشته و تا آنجا که امکان یافته و توانسته، برداشتهای نو را –که برخی از آنها به طور نسبی و بعضی دیگر به تحقیق بر دریافتها و برداشتهای پیشین ترجیح دارد– درکار آورده است.