تاریخ فلسفه اسلامی
تاریخ فلسفۀ اسلامی
تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمه کتابی با نام histoire de la philosophie islamique، تألیف فیلسوف شیعهشناس فرانسوی، هانری کوربَن (متوفی 1978م) است که نویسنده خاستگاه و تاریخ علم فلسفه در اسلام را مورد بررسی قرار داده است.
گزارش کربن از سیر تاریخی و تحول معنوی تفکر فلسفی در اسلام، مخصوصاً در ایران، مبتنی بر تلقی او از مفهوم گسترده تاریخ و شیوهای است که در تفسیر پدیدههای تاریخی انتخاب میکند. او فلسفه اسلامی را دارای ماهیتی مستقل دانسته که از تلقی ناصواب پارهای از مورخان غیر فیلسوف معاصر که آن را ذیل عنوانهای «فلسفه عربی» یا «فلسفه مسلمانان» قرار دادهاند، جداست. به نظر کربن فراگیری معنوی مفهوم دینی از اسلام به محدودیتهای قومی یا ملی قابل تحویل نیست. او «فلسفه اسلامی» را فلسفهای میداند که تکوین و صورتهای متنوع آن بهطور اساسی با امر دینی و معنوی اسلام پیوند یافته است. بهطوریکه در اسلام بهگونهای مخصوص، تاریخ فلسفه از تاریخ معنویت جداییناپذیر است.
کربن در طرح تاریخ فلسفه اسلامی برای نخستین بار شرحی درباره فلسفه نبوی که صورت بدیع و شکوفایی خودجوش وجدان اسلامی است، آورده است. به نظر او تحقیق فلسفی در اسلام در جایی در محیط مناسب بوده که درباره امر بنیادین نبوت و وحی نبوی همراه با مشکلات و وضعیت تأویلی به تأمل پرداخته است. به نظر او فلسفه، صورت «حکمت نبوی» به خود میگیرد و به همین دلیل او در بررسی خود حکمت نبوی شیعی را در دو صورت اصلی امامیه و اسماعیلی در صدر قرار میدهد.
شرح شطحیات
تصنیف شیخ روزبهان بقلی شیرازی
شامل گفتارهای شورانگیز و رمزی صوفیان
به تصحیح و مقدمه فرانسوی از هانری کربن
«روزبهان ابومحمد بقلی فسایی» معروف به «شیخ شطّاح» از عرفای بنام قرن ششم و هفتم هجری، در اثر ارزشمند و عمیق خود در کنار گفتارهای رمزی و حکایات اهل تصوف مانند جناب «بایزید بسطامی»، بیش از همه به شرح سخنان و حالات جناب «حلاج» و دفاع از وی پرداخته است و ازاین رو «شرح شطحیات» را عمده ترین مرجع و سند در شرح احوال و حقایق زندگی «حسین بن منصور حلاج» می دانند.
مکتب شیخی از حکمت الهی شیعی
این کتاب از انتشارات دانشگاه تحقیقات عالیه سوربن است که درباره حکمت الهی شیعه بحث میکند. مذهب شیخی در اوایل دوران فتحعلیشاه دومین پادشاه قاجار ظهور کرد . شیخ احمد ابن زین الدین ، ازآخوندها و علمای صاحب نام عرب تبار شیعه و از اهالی قریه ای در نزدیکی الاحساء در بحرین ، بانی مکتب شیخی بود . چون مکتب بابیت در دوران پیش از مشروطیت ماجراهای زیادی را در ایران برانگیخت لازم است اندکی به آن و ریشه های آن پرداخته شود.