ایده های جدید و متحول کننده ای که متفکران اولیه یونان در مورد ماهیت جهان ایجاد کردند، تأثیر مستقیمی بر برداشت آنها از آنچه به معنای جدید «خدا» یا «الهی» می نامیدند، داشت. بنابراین، تاریخ الهیات فلسفی یونانیان، تاریخ رویکرد عقلانی آنها به ماهیت خود واقعیت در مراحل متوالی آن است. کتاب کلاسیک مرحوم پروفسور یاگر این تحول را از اولین تجلیات الهیات در هزیود از دوران قهرمانی تفکر کیهان‌شناسی یونان تا زمان سوفسطائیان قرن پنجم قبل از میلاد ردیابی می‌کند.

نویسنده: ورنر یگر

مترجم: محمد حسن لطفی

وِرْنِر ویلهلم یِگِر (به آلمانی: Werner Jaeger) (زادهٔ ۳۰ ژوئیهٔ ۱۸۸۸ در لبریش آلمان — درگذشتهٔ ۹ اکتبر ۱۹۶۱ در کمبریج آمریکا) از مهم‌ترین فیلولوگ‌های کلاسیک در سدهٔ بیستم است.

در ایالات متحده، از سال ۱۹۳۶ تا ۱۹۳۹ به عنوان استاد تمام دانشگاه شیکاگو به تدریس پرداخت و پس از آن با انتقال به دانشگاه هاروارد به کار رویگرگوریوس نوسایی، که از پدران کلیسا بود، که از دوران پیش از جنگ جهانی اول آن را آغازیده بود، ادامه داد. او تا پیش از مرگ، در دانشگاه‌های کمبریج وماساچوست نیز به کار پرداخت. جیمز دال، فیلسوف کانادایی از شاگردان او یگر در هاروارد بود.

یِگِر بیشتر به خاطر اثر خود، پایْدِیا مشهور است که به «تاثیر متقابل فرایند تاریخی را که به سیرت یونانیان شکل بخشیده است، و فرایند فرهنگی را کهیونانیان از طریق آن آرمان خود را از شخصیت انسانی پدید آورده‌اند»، می‌پردازد. این اثر با ترجمهٔ محمدحسن لطفی تبریزی در ایران منتشر شده است.

تاریخ مفصل ادب و فرهنگ یونان و نویسنده نوشته ها و فلسفه افلاطون را نیز از دیدگاه تاریخ ادب و فرهنگ می نگرد. برای آشنایی با فلسفه افلاطون.پایدیا کلمه‌ای‌ست یونانی به معنی پرورش کودک یا تربیت و همان لفظی‌است که بخشی از کلمه encyclopedia را می‌سازد. در آتن باستان پایدیا به نظام آموزشی اطلاق می‌شد که بر اساس آن دانش‌آموزان در معرض نوعی تربیت فرهنگی کامل قرار می‌گرفتند و موضوعاتی شامل فن بیان، دستور، ریاضی، موسیقی، فلسفه، جغرافیا، تاریخ طبیعی و ژیمناستیک به آنها آموخته می‌شد.

پایدیا در واقع فرایند تربیت انسان‌ها به سمت کمال و ماهیت اصیل و حقیقی انسان بود...واژه‌ی پایدیا میراث یونان باستان و به ویژه رساله‌های افلاطون و گزنفون و بعد‌ها ارسطو است که در آتن عهد پریکلس و در دوره‌ی حیات سقراط، پایدیا مهم‌ترین مسئله و بحران یونانی است.

سوفیست‌ها که مدعی پایدیا بودند با آموزش ریاضیات، دستور زبان، موسیقی و... کوشیدند تا با آماده کردن روح جوانان و آموختن فن سخنوری، آن‌ها را برای مشاغل دولتی مهیا کنند. سقراط با روش خاص خود سعی کرد تا نادانی همه‌ی مدعیان پایدیا را برملا کند...

پایدیا کتابی است در باب شیوه تربیت و نحوه ساخته شدن انسان یونانی.ورنر این کتاب را در سه جلد نوشته است و در آن به تحول انسان یونانی از حدود قرن هشتم قبل از میلاد تا زمان افلاطون و ارسطو پرداخته است. وی می کوشد تا عوامل موثر بر فکر و اندیشه و تربیت انسان یونانی را از منابع در دسترس خود بجوید و در این راه همه تلاش خود را بکار می گیرد. نحوه تحلیل دقیق و حدس وگمان های وی برای فهم این مساله و مهمتر از همه علاقه وافر او به یونان و فراز و نشیب های آن انسان را به حیرت وا می دارد. او علت اهمیتی را که برای یونان ابراز می دارد در تاثیر اندیشه یونانی بر اندیشه و زیست انسان امروز غربی می داند و بارها به خود می بالد که قرن ها قبل انسان های غربی به شناختی از انسان و حکومت دست یازیده اند که در تفکر امروز نیز پیشرو و سازنده است.

او برای بیرون کشیدن ریشه های تفکر یونانی از بافت های تاریخ بس ماهرانه عمل می کند و در این راه از اسطوره و شعر و سخنوری یونان نیز دریغ نمی کند و حتی منبع اصلی فهم یونان را در اشعار و نوشتجات حماسی هومر و هزیود و پیندار و ... می داند.