ترجمه: بزرگ علوی

يكى از معروف‌ترين كارهاى خاورشناسان در ادبيات ايران بحث دقيق و پرمغزى است كه تئودور نولدكه  Theodor NÎldekeخاورشناس معروف آلمانى به‌عنوان «حماسه ملى ايران» Das Iranische Nationalepos كرده و نخست در مجلد دوم كتابى به‌نام «اساس زبان‌شناسى ايران» Grundriss Dar Iranischen Philologie كه در دو مجلد به سال‌هاى 1895ـ1904 در اشتراسبورگ  Strassburgچاپ شده در صحايف 130ـ211 انتشار يافته و سپس جداگانه در مجلد مخصوصى در برلن و لايپزيگ به سال 1920 منتشر شده و پس از آن ل.باگدانو L. Bagdanov خاورشناس روسى مقيم هندوستان ترجمه انگليسى آن را به عنوان “the Iranian National NÎldeke’s  Epic” در بمبئى به سال 1930 انتشار داده است. اين مبحث از روزى كه انتشار يافته معتبرترين و جامع‌ترين بحث درباره حماسه‌هاى ملى ايران و شاهنامه فردوسى به‌شمار رفته و همه كسانى كه در اين زمينه‌ها بحث كرده‌اند بدان نظر داشته‌اند.

اين كتاب بهترين و معتبرترين مجموعه تحقيقاتى است كه خاورشناسان اروپايى تا سى سال پيش درباره فردوسى و شاهكار جاودانى او كرده‌اند. در آن زمان هنوز دانشمندان ايران راه و روش تحقيق جديد را درست فرانگرفته و در اين كار ورزيده و آزموده نشده بودند و بسيارى از تحقيقات مهمى كه ايشان كرده‌اند هنوز انتشار نيافته بود. وانگهى فردوسى و آثار او زمينه بسيار وسيعى براى كاوش و جستجوهاى علمى است و ساليان دراز پويندگان و جويندگان در اين درياى پهناور شناور خواهند بود و باز دُرّ ناسفته از آن بيرون خواهند كشيد.