تاریخ ایران
تاریخ ایران کتابی ارزنده و درخور توجه از نشریات دانشگاه آکسفورد است. این کتاب در عین مجمل بودن، منبعی راهگشا، مفید و قابل اعتماد دربارۀ تاریخ ایران است. آنچه این کتاب را از دیگر آثاری که در این زمینه نوشته شده‌اند متمایز می‌کند نگاه یکسان آن به دوره‌های مختلف تاریخ ایران است. کتاب با مقاله‌ای دربارۀ دوران پارینه سنگی و ظهور شاهنشاهی هخامنشی آغاز می‌شود و با مقاله‌ای با عنوان «ایران پس از انقلاب (۱۳۵۷_۱۳۸۸ ه.ش)» پایان می‌پذیرد.
این پژوهش در شانزده مقالۀ تخصصی، که حاصل تلاش کارشناسان دوره‌های مختلف تاریخ ایران است، اطلاعات مفید و ارزشمندی در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهد.
تاریخ ایران آکسفورد
ایران دولت-ملتی است که جهانیان تا اوایل قرن بیستم آن را به‌نام پرشیا می‌شناختند. نام پرشیا در غرب اغلب زنده‌کنندۀ تصاویری از جهانی بود آکنده از رمز و راز، انحطاط، و تجمل که از عصر نویسندگان یونان باستان تا زمان سیاحان عصر ویکتوریا پابرجا مانده است. نام ایران و ایرانی تداعی‌کنندۀ تصویرهای ذهنی فرش ایرانی، گربۀ ایرانی، خاویار ایرانی و دیگر کالاهایی از این دست است. امروزه ایران را مثالی از سرکشی در برابر غرب و نیز مدافع گرایش‌هایی خاص می‌شناسند. اما این تنها نگاهی اجمالی به تمدنی با تاریخ طولانی و پیچیده است که از عصر باستان تاکنون هر بازدیدکننده‌ای را مجذوب خود کرده است.
ایران و ایرانیان تاریخی پیچیده داشته‌اند؛ تاریخی که به‌تدریج و در طی دوره‌های مختلف شکل گرفته است. برای فهم تاریخ ایران و مردم ایران، باید به مطالعۀ این تحولات، و همچنین عناصر تداوم و تغییر پرداخت. «گذشته» بر تعاملات و رفتار اجتماعی و سیاسی امروز ایرانیان بسیار تأثیرگذار بوده است. شاهنشاهی هخامنشی، ساسانیان، فتوحات اعراب مسلمان و مغول‌ها، و نیز سلطۀ انگلیس و روسیه و امریکا، همگی تأثیری نازدودنی بر ذهن ایرانیان باقی گذارده است. بدون آگاهی از تاریخ ایرانیان، نمی‌توان خود آنان را درک کرد که همچون بسیاری مردمان دیگر، تاریخشان را مقدس و هدایتگر و چراغ راه آینده می‌دانند. «تاريخ ايران آكسفورد»، از لحاظ گسترۀ تاريخى، مجموعه مقالاتى است جامع دربارۀ سرگذشت تمدن ايرانى. نويسندگان، كه همگى در حوزه‌هاى مطالعاتى مربوطه پيشرو هستند، بر پيوستگى‌هاى كلانِ موجود در اين تاريخ تأكيد مى‌كنند و در عين حال به توصيف الگوهاى مهم تحول در دوره‌هاى مختلف مى‌پردازند. هر يک از فصول كتاب متمركز است بر يک عصر و مختصات سياسى و اجتماعى و فرهنگى و اقتصادى آن. بخش‌هاى مربوط به ايران باستان از شواهد انسان‌شناختىِ دوران پيشاتاريخ آغازیده و نخستين تمدن‌هاى شكل‌گرفته در اين سرزمين را وصف مى‌كنند و در ادامه به برآمدن امپراتورى‌ها مى‌رسند. بخش سده‌هاى ميانه به تاخت و تاز عرب مى‌پردازد و سپس به نفوذ تركانِ آسياى میانه. موضوع بخش سوم ايرانِ جديد است و با پايه‌گذارى حكومت صفوى آغاز شده و با تحليل تعارضات مربوط به مدرن‌سازى ايران در عهد قاجار و دوران پهلوى، و سرانجام، انقلاب ۵۷، پى گرفته مى‌شود. کتابی در نوع خود، کم‌مانند.
شاهنشاهی ساسانی
نام نویسنده : تورج دریایی
نام مترجم : مرتضی ثاقب فر
تورج دریایی استاد «تاریخ ایران و جوامع پارسی‌زبان» و رئیس مرکز مطالعات ایرانی دکتر سموئل جردن در دانشگاه کالیفرنیا، ارواین است. از او تاکنون چندین کتاب و ده‌ها مقاله به چاپ رسیده‌است و بخشی از آثار انگلیسی او به فارسی نیز ترجمه شده‌اند. مدیریت پروژهٔ «ساسانیکا»، ویراستاری نشریهٔ «نامهٔ ایران باستان» و انتشار مقالات در گاهنامه‌های مهم ایران‌شناسی از دیگر فعالیت‌های دریایی است.
در سال ۲۰۱۰ «انجمن بریتانیایی مطالعات خاورمیانه» (BRISMES)، کتاب «ایران ساسانی» (Sasanian Persia) نوشته تورج دریایی را به عنوان یکی از سه برنده جایزه امسال «انجمن دوستی بریتانیایی-کویتی» در زمینه پژوهش‌های خاورمیانه معرفی کرد.
«انجمن بریتانیایی مطالعات خاورمیانه» این کتاب را «یک شاهکار» و «کتابی واقعاً عالی» توصیف کردند.
به گفته داوران اهدای جوایز این انجمن، کتاب ایران ساسانی، «در روزگاری که اروپامحوری، باعث شده تا مطالعات دوران باستان با تحریف روبه‌رو شود، وزنه‌ای به‌موقع در برابر این تحریف‌ها قرار داده‌است.»
جوایز این انجمن هر ساله به بهترین آثار دانشوران تعلق می‌گیرد که به زبان انگلیسی در موضوع خاورمیانه نوشته‌شده باشد و نخستین بار در بریتانیا به چاپ رسیده‌باشد.
دریایی در کتاب «ایران ساسانی» تلاش کرده‌است تا به آن بخش از تاریخ که معمولاً مورد غفلت قرار گرفته، یعنی تاریخ اجتماعی بپردازد و با استفاده از منابعی تازه، روند شکل‌گیری نهادهای اداری ایران را از زمان اردشیر بابکان، بنیانگذار سلسله ساسانی تا دوران یزدگرد سوم، آخرین شاه این دودمان پی‌گیری کند. بررسی فراز و نشیب کوشش‌های نوادگان یزدگرد سوم برای برپایی حکومتی ایرانی، در حدود یک قرن پس از شکست ساسانیان از اعراب، بخشی دیگر از اثر تحقیقی تورج دریایی را تشکیل می‌دهد.
این اثر ترجمه فارسی کتابی است که برای مخاطبان انگلیسی‌زبان نوشته شده است. فکر نوشتن این کتاب از هنگامی که نگارنده آن ــ دکتر تورج دریایی ــ دانشجوی دوره دکترا در دانشگاه کالیفرنیا ــ لوس‌آنجلس بوده است، شکل می‌گیرد. هنگامی که بدانیم صدها کتاب در باره تاریخ روم باستان نوشته شده ولی یک کتاب به زبان انگلیسی در باره تاریخ و تمدن ساسانی وجود نداشت و این انگیزه‌ای شد برای نگارش کتاب شاهنشاهی ساسانی. نویسنده کتاب بر این اعتقاد است که برای درک تاریخ یک قوم باید آن را در تمامیت و جامعیتش درک کرد: تاریخ، زبان، دین، جامعه و غیره. از این‌رو کتاب شاهنشاهی ساسانی رویکردی کلی به تمدن ساسانی دارد.
