برایان کلگ

مترجم: واروژان هارطون

امواج گرانشی: چگونه موجک‌های فضازمان اینشتین اسرار کیهان را آشکار می‌کنند

در چهاردهم سپتامبر 2015، پس از پنجاه سال جستجو، برای نخستین‌بار امواج گرانشی آشکار شدند، و علم اخترشناسی برای همیشه تغییر کرد. تا این روز تاریخی، کاوش گیتی متکی به تابش الکترومغناطیس، یعنی نور مرئی، امواج رادیویی، پرتوهای ایکس و دیگر طول‌موج‌ها بود. اما امواج گرانشی – امواجی که در بافت فضازمان منتشر می‌شوند- بی‌اعتنا به هر چیزی، از میان موانعی که نور را به زنجیر می‌کشند، عبور می‌کنند. دانشمندانِ تداخل‌سنج لایگو، آشکارسازهـای بی‌نهایت حساسی ساختنـد کـه می‌تواند حرکاتی به اندازه‌ی صد برابر کوچک‌تر از هسته‌ی اتم را تشخیص دهد. این تداخل‌سنج در سال 2015 توانست امواج گرانشی تولید شده حاصل از ادغام دو سیاهچاله که فضازمان را به لرزه انداخت، آشکار کند. این نخستین‌باری بود که سیاهچاله‌ها به‌طور مستقیم آشکار شدند، ولی این رویداد بیش از این برای آینده‌ی اخترشناسی در چَنته دارد. برایان کلِگ با بیانی شیوا داستان ماجراجویی‌های فنّی بشر را در این حوزه بازگو می‌کند. ماجراجویی‌هایی که مسیری نو در درک ما از کارکرد گیتی به ارمغان خواهد آورد. از جدیدترین کتاب‌های برایان کلگ، می‌توان به ماده تاریک و انرژی تاریک (2019)، چارچوب حقیقت (2017)، خورشید چه رنگی است؟ (2016) اشاره کرد. کتاب‌های جهانِ تاس و تاریخچه بی‌نهایت هر دو بارها کاندیدای دریافت جایزه بهترین کتاب‌های علمی از سوی جامعه سلطنتی شده‌اند. کلگ برای بسیاری از نشریات از جمله ژورنال وال استریت، نیچر، بی‌بی‌سی فوکوس و … قلم زده است.

پل ام. ساتر یک اخترفیزیکدان است که شما را در یک تور گردشگری ژرف اما قابل درک از گیتی همراهی می‌کند و با لحنی دوستانه و آشنا، شور و هیجان غرق شدن در دنیای اخترشناسی را به شما منتقل می‌سازد.

چگونه کهکشان‌هایی که میلیاردها سال نوری از ما فاصله دارند به ما ارتباط می‌یابند؟ آیا خانه ما تنها یک نقطه کوچک آبی شناور در اقیانوسی از تاریکی است؟ پل ام. ساتر در این تور گردشگری گیتی که بسیار بزرگ‌تر از حد تصور می‌باشد، با نشان دادن اینکه جزئی از چنین مکان بزرگ، پیچیده و اسرارآمیز هستیم ما را به شگفتی وامی‌دارد. او با استفاده از قیاس‌ها و زبانی ساده، روح زندگی را به کالبد دانش اخترفیزیک می‌دمد و نشان می‌دهد چگونه ذرات، نیروها و میدان‌ها دست به دست یکدیگر می‌دهند تا بزرگ‌ترین نمایش کیهانی را اجرا نمایند. بی‌شک این کتاب برای کسانی که به آسمان پر ستاره شب خیره شده‌اند و به جایگاه انسان در این منظره بزرگ و با شکوه اندیشیده‌اند، راهنمایی ارزشمند خواهد بود.