قلب فلسفه اسلامی
نام مترجم : شهاب الدین عباسی
ویلیام چیتیک (به انگلیسی: William Chittick؛ زادهٔ ژوئن ۱۹۴۳ در کانتیکت) از اسلامشناسان و متخصصان عرفان مولوی و ابن عربیدرآمریکا است.
وی دکترای ادبیات فارسی خود را در دانشگاه تهران زیر نظر سید حسین نصر دریافت نموده، و سپس در دانشگاه صنعتی آریامهر علوم دینی تدریس کرد. او هم اکنون استاد دانشگاه استونی بروک است.
وی مدتی نزدیک به ۳۰ سال از ویرایشگران دانشنامه ایرانیکا بودهاست.
او همچنین نخستین کسی است که صحیفه سجادیه را به زبان انگلیسی ترجمه کردهاست.
سید جلال الدین آشتیانی از استادان چیتیک در مورد وی گفته است: آقای چیتیک را در دانشگاه تهران ملاقات نمودم. با زحمت به فارسی تکلم مینمود. وقتی اظهار داشت که بنا دارد نقد النصوص را تصحیح نماید و بر آن مقدمه بنویسد، باور نکردم که بتواند از عهده بر آید ... کار مشکل و به دست آوردن مطالب از آثار مفصل و مجمل عرفانی کار هر کس نمیباشد ... بعد از مدتی آقای چیتیک نسخهای کامل از نقد النصوص را برای حقیر فرستادند ... به انضمام مقدمهای بسیار نافع ... و مرقوم داشته بودند که این اثر را به زودی چاپ و منتشر خواهم نمود. حقیر بعد از دریافت کتاب و مطالعه اجمالی آن در حیرت فرو رفتم و به آقای چیتیک آفرین گفتم.
من و مولانا (زندگانی شمس تبریزی)
نام نویسنده : ویلیام چیتیک
نام مترجم : شهاب الدین عباسی
داستان شورانگیز زندگی مولانا جلالالدین رومی و به ویژه ماجرای عشق افسانهواری که او را به شمستبریزی پیوند داد، از شگفتیهای ادب فارسی محسوب میشود. در باب آنچه مربوط به مولاناست آثار و تألیفات بسیاری، به زبانهای فارسی، ترکی، عربی، انگلیسی و … به چشم میخورد، و حتی، میتوان گفت که سنت «مولوی پژوهی» از نیمهی اول قرن بیستم شکلی نظاممند و منسجم به خود گرفته است. اما جای بسی تأسف است که ادبیات مربوط به شمستبریزی که دریای وجود مولانا را به جنبش و تلاطم در آورد، بسیار کمبرگ و کمثمر بوده است، هرچند که در ایران و ترکیه «شمسپژوهی» کارنامهای بهتر نسبت به تحقیقات غربی دارد. در ایران، پژوهندگان و محققانی چون بدیعالزمان فروزانفر، عبدالحسین زرینکوب، ناصرالدین صاحبالزمانی، بیژن ترقی و محمدعلی موحد در مورد شمس آثاری اعم از مقاله و کتاب منتشر کردند. افزون بر این، محمدعلی موحد در سال ١٣٦٩ مقالات شمس را به طور کامل تصحیح و منتشر کرد. وی، افزوده بر کتابی ٢٤٣ صفحهای در شرح زندگی و احوال و اندیشههای شمس (با عنوان: شمستبریزی، انتشارات طرح نو، ١٣٧٧)، گزیدهای از مقالات شمس را نیز به نام خُمی از شراب ربانی تهیه کرد. جعفر مدرس صادقی نیز در مجموعه بازخوانی متون، گزیدهای از مقالات شمس را عرضه کرد.
فرانکلین دینلوئیس در کتاب ارزشمند مولانا: دیروز تا امروز، شرق تا غرب (از این کتاب به فارسی دو ترجمه در دست است: ١. حسن لاهوتی، نشر نامک، ١٣٨٣؛ ٢. ترجمه ی فرهاد فرهمندفر، نشر ثالث، ١٣٨٣) نخستین پژوهندهی آمریکایی است که به تفصیل و به طور جداگانه در فصل چهارم کتاب خود به زندگی و اندیشههای شمس تبریزی پرداخته است. اما این ویلیام چیتیک بود که در سال ٢٠٠٣ برای نخستینبار قسمت اعظم مقالات شمس را به انگلیسی ترجمه و در ٢٠٠٤ منتشر کرد:
Me and Rumi: The Autobiography of Shams - I Tabrizi, Fonsvitae, 2004.
این کتاب مورد توجه محققان و نویسندگان غرب قرار گرفت و در سال ٨٣ نیز جایزهی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران را در بخش بهترین کتاب خارجی از آن خود کرد. این کتاب به تازگی توسط شهابالدین عباسی به فارسی ترجمه و با عنوان «من و مولانا» از سوی انتشارات مروارید به چاپ رسیده است. لازم به ذکر است که به اعتقاد چیتیک، مطالعهی آثار کلاسیک بهترین راه برای ورود به دنیای درونی صاحبان آثار است. هم از این روست که ترجمه آثار کلاسیک و دستهبندی آنها، یکی از بارزترین بخشهای فعالیتهای علمی او محسوب میشود. گویا چیتیک در ترجمه و توضیحات مقالات شمس در کتاب «من و مولانا» بر این نظر سعی و ابرام بیشتری داشته است و احتمالا ً به همین سبب کار توضیحی او در این کتاب، در قیاس با کار توضیحیاش در آثار دیگر مانند راه «عرفانی عشق: تعالیم معنوی مولوی»، «قلب فلسفهی اسلامی»، یا «ایمان و عمل در اسلام» و جز اینها ـ حجم کمتری دارد. کتاب «من و مولانا»، به همراه متن اصلی ارائه شده است. مطالب بعدی، بدین قرار است: ١. فهرست منابع؛ ٢. یادداشتها؛ ٣. معنی واژهها و عبارات؛ ٤. فهرست آیات؛ ٥. فهرست احادیث؛ ٦. واژهنامة توضیحی؛ ٧. فهرست نامها، موضوعات و اصطلاحات. همچنین در کنار متن اصلی دو زبانه (فارسی ـ انگلیسی)، در فهرستهای پایانی کتاب، آیات و احادیث به صورت سه زبانه (عربی ـ انگلیسی با ترجمهی فارسی) و واژهنامهی توضیحی به صورت انگلیسی و فارسی عرضه شده است. مترجم واژهنامهای نیز برای شرح معانی واژهها و عبارات دشوار مقالاتِ شمس به کتاب افزوده است. متن انگلیسی «من و مولانا» در بردارندهی پیشگفتاری از آنهماری شیمل و مقدمهی مولف است. مترجم کتاب، در ترجمهی فارسی و در ادامهی «سخن مترجم»، نوشتهی دیگری از شیمل را بر کتاب افزوده است و ترجمه یکی از مقالات چیتیک را، به نام «عرفان در اسلام» با اندکی تلخیص آورده است. در پایان، باید گفت که ترجمه دقیق و شایان چیتیک از مقالات شمس گامی بزرگ محسوب میشود؛ گام در راهی که فقط عده اندک شماری در آن چندگامی زدهاند.