پیش از تاریخ
کریس گاسدن
جواد دانش آرا
دوران پیشاتاریخ یا دوران پیش از تاریخ یا ما قبل تاریخ به محدودهٔ زمانی پیش از ثبت و ضبط تاریخ یا اختراع سیستم نوشتاری گفته میشود. پیشاتاریخ به دورهای از زندگی انسان، پیش از اختراع خط اشاره دارد که انسان در آن دوره هنوز به ثبت و گزارش زندگی و دستاوردهای خود توانا نشده بود و تجربهها و دستاوردهای انسان به سرعت از بین میرفت. این دوره با پیدایش خط و سیستم نوشتاری، به پایان میرسد و دورهٔ تاریخی آغاز میشود.
تقسیمبندی سهگانه اعصار، تقسیمبندی دوران پیشازتاریخ به سه عصر پیدرپی سنگ و مفرغ و آهن است بر مبنای مادهٔ اصلی ماندگاری که برای ابزارسازی در هریک از این سه عصر به کار میرفته است. به آن، توالی سهگانهٔ اعصار نیز گفتهاند.
این اعصار اینگونه نامگذاری شدهاند:
- عصر سنگ
- عصر برنز
- عصر آهن
این نظام مناسبترین نظام برای شرح پیشرفت جوامع اروپایی و مدیترانهای است، هرچند که برای شرح دیگر جوامع نیز به کار میرود. این نظام به دلیل فناوری محوری شدید، مورد انتقاد قرار گرفتهاست.