خدایان شهری و اشباح پرسه زننده

وودی‌ آل‍ن‌

ت‍رج‍م‍ه‌: ح‍س‍ی‍ن‌ ی‍ع‍ق‍وب‍ی‌

ووی آلن نویسنده، بازیگر، کارگردان و آهنگساز آمریکایی در دهه‌ی هفتاد ضمن فعالیت در عرصه‌ی سینما، برای مطبوعات هم مطالبِ طنز می‌نوشت. مجموعه‌ی این مطالب در سه کتابِ تسویه حساب، بی‌بال و پر و عوارضِ جانبی گردآمده و مرگ در نمی‌زند گزیده‌ای از آن سه کتاب است.

لوئی‌فردینان‌ سلین

مترجم: سمیه نوروزی

به زعم بسیاری، سلین یکی از بزرگ‌ترین نویسنده‌های تاریخ رمان است. نگاه او به دنیا بسیار سیاه، بی‌رحمانه و کالبد شکافانه‌است. او با شجاعتی بی‌نظیر پلیدی‌های انسان عصر جدید را برملا ساخت و آینه‌ای صادق در برابر او نهاد. همچنین نمی‌توان از زبان او یاد نکرد. او نثری بسیار عامیانه داشت و از عباراتی که خود می‌ساخت بسیار استفاده می‌کرد. او زبان معیار را زبانی زنده نمی‌دانست. او تمام تابوهای عصر خود را شکست و تأثیری عمیق بر نویسندگان پس از خویش گذاشت.

معرکه اثري است مستند درباره ي جنگ. رمان، ماجراهاي سربازي را بازگو مي‌کند که داوطلبانه در هفدهمين قشون سواره‌نظام ثبت‌نام کرده است؛ نيمه‌شب و هنگام گشت‌زني شبانه به قرارگاه مي‌رسد… سلين، زبان بريده بريده و بي‌منطق يک افسر جزء بسيار عصباني را که از سر خشم دست به کارهاي خنده‌دار مي‌زند، به‌طور شگفت‌‌انگيزي بازپروري کرده است. هرگز در هنر فحش و ناسزا غرق نشده، همچنان ‌که در اغراق هم زياده‌روي نکرده است، چرا که همه مي‌دانيم در باب اصطبل و فحش‌هاي مربوط به اين فضا، اغراق حرف اول را مي‌زند… سربازخانه‌ي قشون هفدهم توصيف نشده است، بلکه حاضر است، نمايان است، کم کم از دل شب بيرون مي‌آيد، سربازهاي چسبناک اهل برتاني، از لابه‌لاي گفت‌و‌گوي آدم ها سر درمي‌آورند، با سبيل هاي پرپشت، و شمشيرهايي که روي سنگ فرش ها کشيده مي‌شود و صدا مي دهد: سربازهاي برتاني کوتاه‌اند و شمشيرها بلند…»

ه‍ان‍ری‍ش‌ ب‍ل‌

مترجم: محمد اسماعیل‌زاده

هاینریش تئودور بُل (به آلمانی: Heinrich Theodor Böll) (زاده ۲۱ دسامبر ۱۹۱۷ - درگذشته ۱۶ ژوئیه ۱۹۸۵) نویسنده آلمانی و برنده جایزه نوبل ادبی است. بیشتر آثار او به جنگ (به خصوص جنگ جهانی دوم) و آثار پس از آن می‌پردازد.

هاینریش بُل عاشق مردمان ساده و بی‌غل‌وغش است و قهرمانان داستان‌های او درماندگان و شکست‌خوردگانند، اما بُل آنها را شکست‌خورده نمی‌داند و نشان می‌دهد که حرص به کسب مال و مقام، وقتی که انسان می‌تواند علی‌رغم دشواری‌ها تا به آخر انسان باقی بماند، واقعاً در خور استهزاست؛ و هاینریش بُل کسی است که تا به آخر انسان باقی می‌ماند.

این کتاب درباره‌ی دلقکی به نام «شنیر» است که همسرش او را ترک کرده و به همین دلیل دچار افسردگی است. از این رو برای تسکین آلام خود به مشروب رو آورده‌است. او بعد از افتضاحی که در یکی از نمایش‌هایش به وجود می‌آورد، به محل زندگی‌اش باز می‌گردد. او که به پول نیاز دارد، دفترچه تلفنش را باز می‌کند و با آشنایان تماس می‌گیرد. در این میان بارها به گذشته می‌رود و خاطراتش را می‌گوید.

یرواند آبراهامیان

ترجمه‌ی بهرنگ رجبی

نقش و جایگاهِ مردم در سیاست، از همان آغاز بخشی مهم از فعالیت‌های پژوهشی «یرواند آبراهامیان» بوده. در تاریخ‌نگاری‌هایش بیشتر تمرکز داشته روی تحولاتی که آدم‌ها به‌ واسطه‌ی خیابان باعث‌ شده‌اند تا تغییراتی که سیاستمداران سرِ میز مذاکره حاصل داده‌اند: او راویِ فشارهای از پایین است تا چانه‌زنی‌های در بالا ــ و در این مقاله‌هایش بیشتر از همه‌ی جاهای دیگر هم. دو مقاله‌ی نخست کتاب اواخرِ دهه‌ی شصتِ میلادی نوشته شده‌اند، اولی به نقشِ جمعیت‌های مردمی در تحولاتی می‌پردازد که نهایتاً به انقلابِ مشروطه انجامید و دومی، رد این اثرگذاری‌های مردمی را تا مقطعِ کودتای 1332 پی می‌گیرد. مقاله‌ی سوم که چهل سالی بعدتر از آن دو مقاله نوشته شده، سهمِ جمعیت‌های مردمی را در پیشبرد و پیروزیِ انقلابِ 1357 می‌سنجد و ضمناً، نشان می‌دهد دلبستگی به بررسیِ جایگاهِ مردم در سیاست، همه‌ی عمرِ پژوهشیِ آبراهامیان ادامه و دوام داشته. چهارمی مقاله‌ای است درباره‌ی سرخوردگیِ جمعی مردمی، بنیان‌گذارانِ فرقه‌ی دموکراتِ آذربایجان، از سازمانی سیاسی، حزبِ توده، و رو آوردن‌شان به مبارزه‌ی خودبنیاد. و پنجمی که متن ویراسته‌ی یک سخنرانی دانشگاهی است، گزارشی از فراز و فرودهای جنبش کارگری ایران می‌دهد در مقطعی کوتاه از تاریخِ ایران مدرن که آدم‌های خیابان توانستند بسیاری از خواسته‌های‌شان را به حاکمان تحمیل کنند.