قصرهای خشم

اوسامو دازای

ترجمه: مرتضی صانع

کتاب شایو از اوسامو دازای اولین رمانی است که از این نویسنده در ایران منتشر می شود. اوسامو دازای نویسنده‌ای ژاپنی است که باوجود عمر کوتاهش تاثیر زیادی بر ادبیات ژاپن گذاشت. حتی نویسنده‌های بنامی مثل هاروکی موراکامی و کوبو آبه از وی تاثیر پذیرفته اند. اما متاسفانه آثار این نویسنده هنوز در ایران شناخته شده نیست.

اوسامو دازای در دوران جنگ جهانی دوم که اکثر نویسندگان به‌خاطر محدودیت و شرایطِ سختِ چاپ، نوشتن را کنار گذاشته بودند، به تنهایی بار تمام ادبیات ژاپن را به دوش می‌کشد و نمی‌گذارد این آتش خاموش شود.

دازای در طول زندگی‌اش شش مرتبه خودکشی ناموفق داشته و در آخر به‌همراه زنی به رودخانه تاما می‌پرد و به زندگی‌اش خاتمه می‌دهد. (در فرهنگ ژاپن این نوع خودکشی به خودکشی «جوشی» معروف است.)

گویا ادبیات اوسامو دازای سراسر رنج و فقر و اعتیاد و پوچی مردم ژاپن را پوشش می‌دهد و این کتاب هم از این قاعده جدا نیست. پشت جلد کتاب شایو تنها یک جمله از متن داستان به چشم می‌خورد:

آیا کسی هست که تباه نشده باشد؟

نویسنده :   ادوارد آلبی

مترجم :   سیامک گلشیری

ادوارد فرانکلین آلبی (به انگلیسی: Edward Albee) (زاده ۱۲ مارس ۱۹۲۸-درگذشته ۱۶ سپتامبر ۲۰۱۶) نمایشنامه نویس شهیر آمریکایی و برنده ۳ جایزه پولیتزر بود. وی را که بیشتر به خاطر نگارش چه کسی از ویرجینیا وولف می‌ترسد؟، داستان باغ وحش ورویای آمریکایی معروف است، وجدان بیدار آمریکا می‌نامیدند.کارهای اولیه او به شکلی گونهٔ آمریکایی تئاتر پوچی و تأثیر پذیرفته از افرادی چون ژان ژنه، ساموئل بکت واوژن یونسکو بود اما در واقع نمایش‌های وی نقد جامعه آمریکا می‌باشند. نمایشنامه معروف چه کسی از ویرجینیا وولف می‌ترسد؟ سوای اهمیتش در عرصه نمایش و سینما، به عنوان یک متن مرجع در دروس روانشناسی و علوم ارتباطات دانشگاه‌های جهان مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد.

چه کسی از ویرجینیا وولف می‌ترسد؟ (انگلیسی: Who's Afraid of Virginia Woolf?) نام نمایش‌نامه‌ای از ادوارد آلبی نمایشنامه‌نویس آمریکایی است. این نمایش‌نامه داستان یک مهمانی شبانه را روایت می‌کند که در آن یک استاد دانشگاه میانسال با همسرش در حضور زن و شوهر جوانی دهن به دهن می‌شود و در جدال و جنگ بینشان، دروغ‌هایی که آن‌ها به هم گفته‌اند آشکار می‌شود.

چه کسی از ویرجینیا وولف می‌ترسد؟ (به انگلیسی: Who's Afraid of Virginia Woolf) فیلمی سیاه و سفید به کارگردانی مایک نیکولز است که در سال ۱۹۶۶ در شرکت آمریکایی برادران وارنر تهیه شد. این فیلم اقتباس از نمایشنامه‌ای به همین نام نوشتهٔ ادوارد آلبی است.

فیلم با معرفی یک زن و شوهر، جرج (ریچارد برتون) و مارتا (الیزابت تیلور)، درحالی‌که از یک میهمانی بازمی‌گردند، شروع می‌شود و خیلی زود درمی‌یابیم که جورج، شوهری خسته و بهانه‌گیر از مارتای الکلی است. در آن میهمانی، مارتا زن و شوهر جوانی (جورج سگال و سندی دنیس) را دیرهنگام به خانه دعوت می‌کند تا ورودِ آنها (به‌خصوص شوهر جوان و جذاب زن جوان) را به دانشگاه خوش‌آمد بگوید.

برخلاف روال معمول، که میزبان چهره‌ای گشاده در برابر میزبان دارد، جرج و مارتا رفتار پرتنشی در برابر میهمانان خود به نمایش می‌گذارند و برخلافِ آنان، زن و شوهر میهمان رفتاری عامه‌پسند و ظاهراً نقش زن و شوهر خوشبخت را بازی می‌کنند، و حال سؤال این است: آیا رفتار این زن و شوهر جوان، رفتاری متناقض به علت دیدن رفتار میزبانان خود است یا نه، جزئی از ساختار معمول زندگی آنهاست؟

این سؤالی است که فیلم در سه پرده با جستجوی عمیقِ این چهار شخصیت و بررسی علایق و رفتارشناسی این دو زوج درصدد پاسخ به آن است. آشنایی دو زوج، سازندهٔ پردهٔ اولِ فیلم است. پردهٔ دوم هنگامی است که زوجین به کابارهٔ خالی می‌روند و به بازی می‌پردازند، و پردهٔ سوم درگیری مارتا و جرج و تخیلاتِ آنها دربارهٔ پسرشان است. این فیلم یک کمدی سیاه از روابط پیچیده بین افراد است. گرچه در صحنه‌های مختلفی شاهد قهقهه‌های بلندی هستیم، ولی این خنده‌ها هرگز بیننده را نمی‌خندانَد بلکه فقط او را به فکر فرومی‌بَرَد و تا حدی آزار می‌دهد.

صحنه‌های فیلم، در شب گرفته شده‌اند و سایه‌های متعددی از شخصیت‌ها و محیط اطراف در زیر نور مهتاب و نور چراغ‌های روشن محیط نشان داده می‌شود. دوربین در این فیلم، تماشاگرِ صِرف نیست. فیلمبرداری به‌صورتی است که بیننده احساس می‌کند دوربین درون چشم این چهار شخصیت قرار دارد و هر وقت سَری می‌چرخد، دوربین با توانمندی صحنهٔ جلوی چشم را نشان می‌دهد. تمامی نکاتِ فوق به‌همراه بازی توانمند الیزابت تیلور و ریچارد برتون، که بهترین بازی خود در یک فیلم را به نمایش گذاشته‌اند ونمایشنامهٔ روان‌شناسانه و ظریف ادوارد آلبی دست به دست داده تا یکی از شاهکارهای کلاسیک سینما را ببینیم.

اریش فروم (به آلمانی: Erich Fromm) (زاده ۲۳ مارس ۱۹۰۰ - درگذشته ۱۸ مارس ۱۹۸۰) روانکاو و فیلسوف اجتماعی آمریکایی آلمانی تبار از جمله مارکسیست های سرشناس مکتب فرانکفورت و از برجسته ترین نمایندگان مکتب روانشناسی اومانیستی است. او در آثارش کوشید تا ارتباط متقابل روان‌شناسی و جامعه را شرح دهد و معتقد بود که با به‌کار بستن اصول روانکاوی، به عنوان علاج مشکلات و بیماری‌های فرهنگی، بشر راهی به سوی تحقق یک «جامعهٔ معقول» و متعادل از لحاظ روانی خواهد یافت.

نويسنده در اين كتاب مي‌گويد عشق احساسي نيست كه هركس، صرف‌نظر از مرحلة بلوغ خود، بتواند به آساني آن را به دست آورد. او تأكيد مي‌كند تمام كوشش‌هاي فرد براي عشق‌ورزيدن محكوم به شكست است، مگرآنكه خود او با جد تمام براي تكامل تمامي شخصيت خويش بكوشد، تا آنجا كه به جهان‌بيني سازنده‌اي دست يابد. وي عقيده دارد اگر آدمي همسايه‌اش را دوست نداشته باشد و از فروتني واقعي، شهامت، ايمان و انضباط بي‌بهره باشد، از عشق فردي خرسند نخواهد شد.

شناخت آثار ماندگار کلاسیک و پی ‏بردن به نقش آنها در تحول ادبیات و هموار کردن راه نویسندگان دوران ‏های بعد، برای خوانندۀ ادبیات ضرورت مطلق دارد. گوستاوفلوبر در شمار نویسندگانی است که آثارش هم به اعتبار شخصیت ها و هم به سبب نوآوری هایی که راهگشای نویسندگان بعد از او، از هر مکتب و هر نحله، بوده، بی گمان جایگاهی والا در ادبیات جاودان جهان دارد. ماریو بارگاس یوسا در عیش مدام ما را با شخصیت و زندگی فلوبر و دیدگاه‏ های ادبی و اجتماعی او آشنا می‏کند و گام به گام پنج سال تلاش توان ‏فرسا و پرشکوه این نویسنده را در آفرینش مادام بوواری، مهم ‏ترین رمان او، پی ‏می ‏گیرد و آنگاه با تحلیلی موی شکافانه ابعاد گوناگون این رمان را که خود نخستین رمان مدرن می‏ خواندش برای خواننده روشن می ‏کند.

نام نویسنده : ماریو بارگاس یوسا نام مترجم : عبدالله کوثری

جنگ آخرالزمان (به اسپانیایی: La guerra del fin del mundo) رمانی از ماریو بارگاس یوسارمان نویس برجسته پرویی است. این کتاب روایت داستانی شورش و جنگ کانودوس است که اواخر قرن نوزدهم در منطقه باهیا در شمال شرقی برزیل اتفاق افتاد.

این رمان اولین رمان یوسا است که رویدادهای آن در کشوری غیر از پرو، یعنی برزیل، و در زمانی غیر از دوره معاصر نویسنده، یعنی در قرن نوزدهم، روی می‌دهد.

خلاصه داستان

در کشور برزیل که تازه از نظام سلطنتی به نظام جمهوری گذار کرده‌است، دسته‌ای از مردم بسیار فقیر و زجرکشیده منطقه بیابانی باهیا که اعتقادات خشک مذهبی دارند تحت تاثیر یک واعظ بسیار مذهبی شورش می‌کنند و جمهوری را دشمن و عامل بدبختی خود می‌دانند. زمین‌های ثروتمندان را تصاحب کرده و به اموال آن‌ها شبیخون می‌زنند و در منطقه‌ای به نام کانودوس ساکن شده و نام آنجا را بلومونته می‌نهند. در سوی دیگر جمهوریخواهان برزیل، سلطنت طلبان را عامل این شورش می‌دانند و همچنین سلطنت طلبان ثروتمند و زمین‌داران که خود مورد غارت شورشیان قرار می‌گیرند سعی در سرکوب شورشیان که آن‌ها را ژاگونسو می‌نامند دارند.