کافه پیانو

اُرهان پاموک

مترجم: عین‌له غریب

نام من سرخ (به ترکی استانبولی: Benim Adım Kırmızı) رمانی از اورهان پاموک است تحت تأثیر رمان مشهور ایتالیایی نام گل سرخ. نام من سرخ برنده جایزه نوبل ادبیات است.

رمان نام من سرخ در بستر بخشی از تاریخ امپراتوری عثمانی در زمان سلطان مراد سوم می‌گذرد. در این رمان، شیوهٔ چند صدایی یا پلی فونی روایتِ حوادث مختلف را توسط شخصیت‌های رمان ممکن کرده‌است.

پاموک در این رمان نقطه مشترک تاریخ عثمانی و ایران را در نظر داشته‌است. نویسنده به شرح عشق و قتل در این رمان پرداخته‌است.

چگونگی روابط بین دو فرهنگ غرب و شرق از دیگر موضوعات این رمان است که از زبان نقاشان روایت می‌شود.

پاموک در گفتگو با مجله نافه درباره انگیزه خود از نوشتن این رمان گفته‌است «بین ۷ تا ۲۲ سالگی‌ام می‌خواستم نقاش شوم. بعدها وقتی نویسنده مشهور ترک شدم همیشه دوست داشتم درباره لذت نقاشی بنویسم. می‌خواستم توصیف کنم که نقاشی کردن چه حسی دارد و یک نقاش چه عقایدی دارد.»

شخصیت‌های اصلی در رمان نام من سرخ نقاشان هستند. در آغاز داستان استادِ طلاکاری به دست نقاشی کشته می‌شود. هیچ کس مطمئن نیست که قاتل یک نقاش است. با این حال ماجرای تمام رمان از آغاز تا پایان یافتن نقاشِ قاتل است.

پاموک در خلال رمانش به موضوعاتی مانند عشق و تاریخ نقاشی در سرزمین‌های اسلامی نیز می‌پردازد.

او از کتاب‌های بسیاری در این رمان نام می‌برد که در فرهنگ و تمدن اسلامی نامی بوده‌اند. اغلب این کتاب‌ها - از آن جمله شاهنامه شاه طهماسبی - ایرانی هستند. او همچنین برخی حکایت‌هاینظامی و فردوسی را نیز در رمانش بازگو کرده‌است.

پاموک گفته‌است «یکی از انگیزه‌های من برای نوشتن رمان نام من سرخ بازآفرینی داستان‌های ادبیات کلاسیک بود. زمانی که داشتم کتابم را می‌نوشتم از خواندن شاهنامه و خسرو و شیرین لذت می‌بردم.»

بهزاد عبدي

باران

تقصیر لباس ها نبود اگر هر کجا رفتی مشتی دکمه جا گذاشتی

هنوز موهایت از دودکش نقاشی بالا می رود این شهر تا ابد آلوده است از هرچه خبر این همه کلاغ اشکی که به پای من ریختی امروز اقیانوس شده دور سرم می چرخد

می چرخیم غرق می شویم بی عصایی که بشکافد چشم هایت را

تقصیر درخت ها نیست اگر دهانت بوی علف می دهد همیشه به وقت خداحافظی از تنت به جای دست گل سرخ به من می روید

بوی برف رد پایی نداشت تو آن قدر دور رفتی که آهسته آهسته قسمتی از شب شدی

بعد از تو هرچه آفتاب خود را تکه تکه کند هیچ جای این زمین گرم نخواهد شد

قبرستان مست کرده زیر گریه می زند دریا می شود به پای ما می افتد

قبرستان با آخرین سنگ به آشپزخانه رسیده و ساق های خیس مادر به فکر زمین است که ما هر چه زیر پایش را کندیم بهشتی پیدا نشد

در نبود تو ناگهان آن قدر بزرگ شدیم که از کوهستان صخره به دوش برگردیم زیر لب بگوییم: باران همیشه فردای آخرین روز می بارد باران همیشه شبیه تو می آید

بهزاد عبدي بهزاد عبدی متولد 65 است و پیش از این مجموعه شعر "باد به دنبال خودش می گردد" را توسط نشر مروارید منتشر کرده بود. وی شاعر، نویسنده و منتقدی است که علاوه بر این دو مجموعه شعر، مجموعه داستانی با عنوان "درخت شلوار" را در دست چاپ دارد. عبدی هم‌چنین در سال های اخیر با روزنامه ها و مجلات گوناگونی هم کاری داشته است. آینده ام در آینه ی کوچکش جا مانده بود آینه را در کیف کوچکش دفن کرد و رفت حالا هرچه می شویم پاک نمی شود اندامش از حافظه ی دست هام تنها شده ام مثل رد پای گربه ای حامله در برف مثل پیرهنی که زنی زیبا هنگام مرگ به تن دارد از یاد رفته ام مثل جمعیتی جا مانده از قطار به زودی به زودی به زودی تمام می شوم و سطرهای این شعر خیال های وحشی در اسبی است که می دود در دشت ها و قطارها و خیابان ها می دود و می دود و می دود و هر بار خود را در تنهایی اصطبل پیدا می کند  

دیوید سداریس

مترجم: پیمان خاکسار

«بالاخره یه‌ روزی قشنگ حرف می‌زنم» شامل ۲۶ یادداشت طنز از سداریس است. سداريس پرمخاطب‌ترين طنزنويس پانزده سال اخير امريکاست. تمام کتاب‌هايش با مقياس‌های نجومي پرفروش‌اند. تاکنون تنها در امريکا هشت ميليون نسخه ازآثارش به فروش رسيده است و «بالاخره یه‌ روزی قشنگ حرف می‌زنم» به بیشتر زبان‌های زنده‌ی دنیا ترجمه شده است.

پیمان خاکسار می‌گوید: «سداريس مي‌خنداند. به مفهوم واقعي کلمه. از او نباید انتظاری را داشته باشيد که از کافکا و فاکنر و بورخس داريد. اتفاقاً در بيشتر طنزهايش، به‌خصوص در اين کتاب، فضاهای روشنفکری و روشنفکران را دست می‌اندازد و باعث خنده می‌شود.»

«بالاخره يه روزي قشنگ حرف مي‌زنم» يکي از پرفروش‌ترين کتاب‌های سال ۲۰۰۰ امريکا شد. سداريس به خاطر اين کتاب جايزه‌ی «ثربر» برای طنز امريکايي را برد و مجله‌ی «تايمز» او را طنزنويس سال نامید. سداریس در دسامبر سال ۲۰۰۸ از دانشگاه بيرمنگام دکترای افتخاری دريافت کرد. او تاکنون بيش از چهل مقاله در مجله‌ی «نيويورکر» چاپ کرده است.

وودی‌ آل‍ن‌

ت‍رج‍م‍ه‌: ح‍س‍ی‍ن‌ ی‍ع‍ق‍وب‍ی‌

ووی آلن نویسنده، بازیگر، کارگردان و آهنگساز آمریکایی در دهه‌ی هفتاد ضمن فعالیت در عرصه‌ی سینما، برای مطبوعات هم مطالبِ طنز می‌نوشت. مجموعه‌ی این مطالب در سه کتابِ تسویه حساب، بی‌بال و پر و عوارضِ جانبی گردآمده و مرگ در نمی‌زند گزیده‌ای از آن سه کتاب است.

ه‍ای‍ن‍ری‍ش‌ ب‍ل‌

مترجم: ک‍ی‍ک‍اووس‌ ج‍ه‍ان‍داری‌

نخستین رمان کوتاه «بل» در اعتراض به جنگ و خشونت علیه بشریت است. «آندره‌آس» سربازی‌ست که راهی جبهه می‌شود و هنگام سوار شدن به قطار احساس می‌کند که به زودی خواهد مرد. در طول راه به روز مردن خود که آن را یک شنبه هفته بعد احساس کرده فکر می کند. میل به زندگی، صلح و نفرت بشر از جنگ در این رمان به زیبایی تصویر شده است. بشری که «نمی‌خواهد بمیرد، اما می‌داند به زودی خواهد مرد».

متن پشت جلد

اولينا با صدائي آهسته شروع به صحبت مي‌کند: «لازم نيست بگويم که‌… اگر نمردي هرگز نبايد اين راز را به کسي بگوئي. خودم مي‌دانم. من مجبور شده‌ام به خدا و همة مقدسين و لهستان، وطن خودمان قسم بخورم که از اين بابت به هيچ‌کس چيزي نگويم‌، ولي وقتي ٱن را با تو در ميان مي‌گذارم درست مثل اين است که آن را به خودم گفته باشم‌، و همان‌طور که نمي‌توانم چيزي را از خودم پنهان کنم‌، از تو هم هيچ چيز را نمي‌توانم پنهان کنم!» از جا بلند مي‌شود و آب جوشان را بسيار آهسته و باملايمت و مراقبت تمام در قوري کوچک مي‌ريزد. در اين بين هم وقت مکث کوچکي مي‌کند، قبل از اين‌که آب را باز جرعه جرعه بريزد به آندره‌آس لبخندي مي‌زند‌، و حالاست که آندره‌آس متوجه مي‌شود او هم گريه کرده است. آن وقت اولينا در فنجان‌هائي که کنار زير سيگاري قرار دارد قهوه مي‌ريزد.