پرندگان می روند در پرو بمیرند

آله‌خو کارپانتیه

ترجمه‌ی ونداد جلیلی

رمان روایتی است از اینکه چگونه زندگی ملال انگیز انسان مدرن می تواند در بطن رابطه ای فرسوده و با ظاهری نمایشی، آدمی را به سمت سراشیبی سقوط ببرد و ریشه خلاقیت هایش را بخشکاند. تلاش قهرمان داستان برای نجات خود و بازگشت به زندگی، با رجعت به دل طبیعت دست نخورده دوباره رنگ و رویی می یابد. از این منظر نگاه نویسنده یاد آور کلیات ایده ای است که روسو در زمینه زندگی ایده آل مطرح می کند، یک نوع طبیعت گرایی و رجعت به خویشتن که با گریز از تمدن دست ساخته آدمیان همراه است. تمدنی که در رمان کارپانتیه آدمی را به سمت نابودی کشانده است و برای شخصیت اصلی رمان جز رنج به ارمغان نیاورده و او دغدغه جز رهایی از آن ندارد.

رد گم اثری است غنی، سرشار از معنانی گوناگون که در لابلای رخدادهای رمان خودنمایی می کنند، رئالیسم جادویی در فضای این رمان بستری برای خلق تاثیر گذاری بیشتر جوهر طبیعت است، طبیعتی جادویی که وا واپسین گریزگاه آدمی محسوب می شود. اگر چه رمان کارپانتیه از خط داستانی مشخصی برخوردار است که به عنوان تمهیدی برای همراه کردن مخاطب مورد استفاده قرار گرفته است اما آنچه در این رمان از اهمیت بیشتری برخوردار است، مضامین و ایده های جذابی ست که نویسنده خیال بازگویی شان را دارد. بنابراین خواننده ای که کتاب را تمام می کند می داند بازهم به سراغ آن خواهد رفت اما این بار بدون آنکه اهمیتی برایخط داستان قائل باشد، بلکه در جستجوی مضامین درونی رمان که با کنار رفتن داستان هر بار بیش از پیش خود را نشان می دهند.

«آله‌خو کارپانتیه» انقلابی در رمان آمریکای لاتین به پا کرد. او ناتورالیسم را به اوج رساند و خالق رئالیسم جادویی بود. کارپانتیه زبان اسپانیایی باروک را در نگارش ادبیاتی به کار بست که به جای تقلید از واقعیت، آن را تقویت می‌کند و بسط می‌دهد… ما وارثان میراث زبان و خلاقیت او هستیم. ما همه بازماندگان کارپانتیه‌ایم.

کارلوس فوئنتس

کارپانتیه یکی از مهم‌ترین نویسندگان اسپانیایی‌زبان است.

ماریو بارگاس یوسا

رئالیسم جادویی که با «صد سال تنهایی» گابریل گارسیا مارکز مشهور شد، اساساً از ابداعات کارپانتیه است… کارپانتیه بی‌تردید نابغه‌ی ادبیات آمریکای لاتین در مهم‌ترین دوره‌ی ادبی این قاره، نیمه‌ی دوم قرن بیستم، است.

هارولد بلوم

در هر نسل، نه‌فقط در یک کشور بلکه در سراسر جهان، فقط معدودی شاهکار و انگشت‌شماری نابغه‌ی ادبی، آن هم بسیار به‌ندرت، دست می‌دهد… «رد گم» شاهکاری نبوغ‌آمیز و حاصل کار نویسنده‌ای نابغه است.

جی. بی. پریستلی

ه‍ای‍ن‍ری‍ش‌ ب‍ل‌

مترجم: ک‍ی‍ک‍اووس‌ ج‍ه‍ان‍داری‌

نخستین رمان کوتاه «بل» در اعتراض به جنگ و خشونت علیه بشریت است. «آندره‌آس» سربازی‌ست که راهی جبهه می‌شود و هنگام سوار شدن به قطار احساس می‌کند که به زودی خواهد مرد. در طول راه به روز مردن خود که آن را یک شنبه هفته بعد احساس کرده فکر می کند. میل به زندگی، صلح و نفرت بشر از جنگ در این رمان به زیبایی تصویر شده است. بشری که «نمی‌خواهد بمیرد، اما می‌داند به زودی خواهد مرد».

متن پشت جلد

اولينا با صدائي آهسته شروع به صحبت مي‌کند: «لازم نيست بگويم که‌… اگر نمردي هرگز نبايد اين راز را به کسي بگوئي. خودم مي‌دانم. من مجبور شده‌ام به خدا و همة مقدسين و لهستان، وطن خودمان قسم بخورم که از اين بابت به هيچ‌کس چيزي نگويم‌، ولي وقتي ٱن را با تو در ميان مي‌گذارم درست مثل اين است که آن را به خودم گفته باشم‌، و همان‌طور که نمي‌توانم چيزي را از خودم پنهان کنم‌، از تو هم هيچ چيز را نمي‌توانم پنهان کنم!» از جا بلند مي‌شود و آب جوشان را بسيار آهسته و باملايمت و مراقبت تمام در قوري کوچک مي‌ريزد. در اين بين هم وقت مکث کوچکي مي‌کند، قبل از اين‌که آب را باز جرعه جرعه بريزد به آندره‌آس لبخندي مي‌زند‌، و حالاست که آندره‌آس متوجه مي‌شود او هم گريه کرده است. آن وقت اولينا در فنجان‌هائي که کنار زير سيگاري قرار دارد قهوه مي‌ريزد.

ه‍ان‍ری‍ش‌ ب‍ل‌

مترجم: محمد اسماعیل‌زاده

هاینریش تئودور بُل (به آلمانی: Heinrich Theodor Böll) (زاده ۲۱ دسامبر ۱۹۱۷ - درگذشته ۱۶ ژوئیه ۱۹۸۵) نویسنده آلمانی و برنده جایزه نوبل ادبی است. بیشتر آثار او به جنگ (به خصوص جنگ جهانی دوم) و آثار پس از آن می‌پردازد.

هاینریش بُل عاشق مردمان ساده و بی‌غل‌وغش است و قهرمانان داستان‌های او درماندگان و شکست‌خوردگانند، اما بُل آنها را شکست‌خورده نمی‌داند و نشان می‌دهد که حرص به کسب مال و مقام، وقتی که انسان می‌تواند علی‌رغم دشواری‌ها تا به آخر انسان باقی بماند، واقعاً در خور استهزاست؛ و هاینریش بُل کسی است که تا به آخر انسان باقی می‌ماند.

این کتاب درباره‌ی دلقکی به نام «شنیر» است که همسرش او را ترک کرده و به همین دلیل دچار افسردگی است. از این رو برای تسکین آلام خود به مشروب رو آورده‌است. او بعد از افتضاحی که در یکی از نمایش‌هایش به وجود می‌آورد، به محل زندگی‌اش باز می‌گردد. او که به پول نیاز دارد، دفترچه تلفنش را باز می‌کند و با آشنایان تماس می‌گیرد. در این میان بارها به گذشته می‌رود و خاطراتش را می‌گوید.

ریچارد براتیگان

مترجم: پیام یزدانجو

داستان، روایتِ یک کارآگاه خصوصی‌ست که در خواب و خیال شهر قدیمی و افسانه‌ای بابل، تمام زندگی‌اش را باخته است. راوی البته جایی به طور ضمنی به باختن اعتراف نمی‌کند ولی یخچال خالی و مملو از کپک و آپارتمان بی پنجره و گرسنگی و خیلی تصاویر عینی دیگری که سرتاسر داستان را در تلخ و شیرین طنزش غرق کرده، نشان از این بیچارگی و بازنده بودن دارد. این رمان از معدود آثار «براتیگان» است که روایتی سر‌راست دارد.

در رؤيای بابل از موفق‌ترين و ماندگارترين آثار ريچارد براتيگان، نويسنده‌ی نوآور آمريکايي، است. رمانی درنهايت جذابيت، که حاصل تجربيات اعجاب‌انگيز نويسنده در عرصه‌ی خلاقيت ادبی است. اين اثری همتا و حتی فراتر از صيدقزل‌آلادرآمريکا است که سنت‌شکنی ادبی را در آميزه‌ای از ژانرهای سنتی (داستان کارآگاهی و رمان علمی ـ تخيلی) به نمايش می‌گذارد: براتيگان در بهترين براتيگان‌بازی‌اش.

وی‍ل‍ی‍ام‌ ف‍اک‍نر

مترجم: ن‍ج‍ف‌ دری‍اب‍ن‍دری‌

جان که می‌دادم (ترجمه شده به گوربه‌گور در فارسی) (به انگلیسی: As I Lay Dying) رمانی است اثر ویلیام فاکنر نویسنده شهیر آمریکایی و برنده جایزه نوبل ادبیات که نخستین بار در سال ۱۹۳۰ در آمریکا چاپ شد. عنوان کتاب برگرفته از کتاب ششم ادیسه اثر هومر است که در آن آگاممنون خطاب بهاودوسئوس جمله عنوان کتاب یعنی «As I Lay Dying» را به کار می‌برد.

…. این رمان را فاکنر در 1930- یک سال پس از (خشم و هیاهو) نوشته است. خود او مدعی بود که نوشتن آن را در ظرف شش هفته- آن هم با کار شبانه، پای کوره‌ی آتش یک نیروگاه محلی – به پایان رسانده و پس از آن هم دستی در آن نبرده است؛ ولی ساختمان داستان و ظرافت پیوندهای آن چنان است که خواننده گمان می‌کند باید بیش از این‌ها وقت و (عرق ریزی روح) صرف پروراندن آن شده باشد. در هر حال، این رمان را بسیاری از منتقدان ساده‌ترین و در عین حال کامل‌ترین رمان فاکنر می‌دانند. برخی حتی آن را شاهکار او نامیده‌اند. آنچه مسلم است، این رمان همیشه مدخل خوبی به دنیای شگفت و پر آشوب داستان‌های فاکنر به شمار رفته است؛ اگرچه در مورد همین رمان هم باید گفت که سادگی آن تا حدی فریبنده است و دقایق آن غالباً در نگاه اول آشکار نمی شود.