اثر منظوم داتاتریا

قاسم هاشمی نژاد

این کتاب نوشتاری است مقدس منسوب به داتاتریا - از خدایانی که تجسد سه گانه ی برهما، ویشنو و شیوا به حساب می آیند- که آن را به دو نفر از شاگردانش القا کرده - البته در پایان همه ی فصول صرفا از شری کارتیکای راهب یاد شده است. مترجم در مقدمه از قدمت حداقل دو هزار ساله ی این کتاب سخن می گوید اما آنگونه که در ویکیپدیا از قول یکی از مترجمان اثر آمده، سبک نگارش آن به قرن نه یا ده میلادی بازمی گردد - البته این نافی سنت شفاهی قبل از آن نیست

در این کتاب که از هشت فصل تشکیل شده - که به روایت ویکیپدیا ظاهرا در اصل هفت فصل بوده - داتاتریا مدام یک حرف رو با زبان های مختلف بیان می کنه و اون حرف بنیادمکتب ادوایتا ودانتا ( مکتب نفی دوگانگی ) است: "خود" حقیقی فراسوی هر دوگانگی است - او نه ذهن است نه ناذهن، نه زنده است نه مرده، نه جسم است نه روان؛ نه شاد است نه ناشاد و .... . خلاصه اینکه حقیقت جهان و حقیقت انسان، که همان "خود" است، پیوستاری است واحد که همه جا هست و هیچ چیز بیرونش نیست و در عین حال هیچ چیز به او حدی نمی زند. داتا تریا دائم از استعاره ی آسمان برای "خود" استفاده می کند - همانطور پهناور و بی تمایز

من این متن رو دوست دارم چون اذعانی است به اینکه مشکل وحدت با عقلانیت منطقی قابل حل نیست. باید نامعقول بود تا بتوان از وحدت سخن گفت. نامعقولیت پذیرش این است که ثنویت وحدت است و وحدت ثنویت، به طور همزمان

نویسنده :   همفری کارپنتر

مترجم :   حسن کامشاد

در زندگی‌نامه و آموزه‌‌های عیسی، در خودداری‌اش از حد وسط را گرفتن به هنگام مواجهه با اخلاق‌های ناروا،‌ در تأکید او بر جهان‌شمولی و امر کلی، و نامحدودیت‌های خواست‌های اخلاقی او از بشر، نیرویی نهفته است که از تمامی سدهای مذهبی می‌گذرد و چه عقاید دینی او را باور داشته باشیم و چه نداشته باشیم ما را مجبور به اندیشیدن درباره این «نظام اخلاقی» می‌کند. تأثیر او بر امور انسانی، پس از خود او در هنر و فرهنگ امروز بسیار مهم است. از ابتدای مسیحیت و در قرون وسطا تا همین اواخر، تعداد کثیری از متفکران و هنرمندان اخلاقی اروپا به نحوی از انحا از عقاید مسیحی مایه گرفته‌اند. آثاری به تنوع و گوناگونی کمدی الهی دانته و تمامی مکتب‌های نقاشی مذهبی اروپا گواه جاذبه اخلاقی عیسی و کلیسای پرستنده اوست. با این حال به‌هیچ‌وجه نمی‌توان گفت که اینها بازتابی از دستاورد فکری عیسای تاریخی است و این عیسای نجات‌دهنده به عنوان چهره محوری مذهبی و رستگاری‌بخش است که ذهن بشر را به خود مشغول کرده است. اما در قرن بیستم تصویر تغییر کرد و لااقل در محافل رادیکال، گرایشی روزافزون دیده شد که منکر تمامی چارچوب مابعد‌الطبیعی مذهب بود و آن را اسطوره می‌خواند و می‌گفت نباید کلمه به کلمه آن را صحیح دانست. هم‌زمان با آن سعی شد گونه‌ای نظام فلسفی دیگر ساخته شود که در آن تعلیمات اسطوره‌زدایی‌شده عیسی بتواند مفید باشد. به‌ویژه بسیاری از حکمای الهی، ‌اگزیستانسیالیسم را به جای تصویر یهودی مسیحی از خدا و بهشت و دوزخ عرضه کرده‌اند و این تفسیر اگزیستانسیالیستی از عیسی و مسیحیت امروزه در محافل متکلمان مورد موافقت واقع است. کتاب همفری کارپنتر با نام «اندیشه عیسی» به بررسی تاریخ‌نگارانه داستان مسیحیت از خلال بررسی جزئیات زندگی عیسی و اختلاف روایت این چهار انجیل می‌پردازد و تلاش می‌کند به این سؤال‌ها پاسخ گوید: روایت انجیل‌های مسیحی درباره کردار و گفتار عیسی تا چه‌ اندازه قابل اعتماد است؟ اندیشه عیسی با اندیشه معاصرانش چه فرقی داشت؟ عیسی در مورد خود چه فکر می‌کرد؟ نویسنده در پیشگفتار می‌گوید: «کتاب حاضر یکی از مجموعه کتاب‌هایی است که در توصیف ماهیت و اصالت و اهمیت اندیشه چهره‌های روشنفکر برجسته گذشته به تحریر در‌می‌آید. چرایی انتخاب کسی که زندگانی و مرگش موجب پیدایش مسیحیت شد برای این سلسله‌کتاب قابل‌فهم است. اما اینکه عیسی را یکی از چهره‌های روشنفکر برجسته گذشته بدانیم در نظر بسیاری افراد،‌ دست‌کم،‌ عجیب می‌نماید. به باور کلیسای مسیحی وی قطعا خیلی بیش از اینها بود، و چه بسا بی‌ایمان‌ها استدلال کنند که حضرت اصلا «روشنفکر» نبود. فزون بر این می‌توان گفت که مجزا‌ساختن «اندیشه» عیسی از سایر چیزهایی که کتاب مقدس درباره او می‌گوید تصوری نادرست است.» (‌صفحه ١٣) عیسی هیچگاه کتابی ننوشت و چهار کتاب انجیل متی، مرقس، لوقا و یوحنا که به عنوان چهار انجیل قانونی پذیرفته شده‌اند، کتاب‌هایی بوده‌اند که رسولان و شاگردان مسیح احتمالا در دهه‌های آخر سده یکم میلادی به یونانی نوشته‌اند. این انجیل‌ها شرح و تفصیل مسیحیان است از ‌زندگی و اندیشه بنیانگذار خود. واژه انجیل هم بر کل کتاب «عهد جدید» و هم بر چهار بخش ابتدایی کتاب یعنی زندگی‌نامه‌های مسیح اطلاق می‌شود. چهار انجیل درواقع چهار روایت از زندگی عیسی مسیح است که توسط چهار تن از حواریون مسیح نگاشته شده و دارای قسمت‌های مشترک بسیاری است اما تفاوت‌هایی نیز با هم دارند. مسیحیان این چهار کتاب را مانند چهار تصویر از مسیح ولی از زوایای مختلف توصیف می‌کنند. مجزاساختن اندیشه عیسی از آنچه در کتاب مقدس گفته شده به نظر کارپنتر یکی از نکاتی است که او در نگارش کتاب به آن توجه کرده است و سعی کرده با بررسی نظر متکلمان مسیحی معاصر، اندیشه عیسی را با بررسی اسناد تاریخی توضیح دهد و مهم‌ترین وی‍‍ژگی کتاب این است که مسیحیت را در بستری تاریخی و نه با پیش‌فرض‌های دینی مسیحی توضیح می‌دهد. انجیل‌های مرقس، متی و لوقا را معمولا تلخیصات می‌خوانند چون با وجود اختلافات بزرگ با همدیگر، ‌کلام هر سه آنقدر همسانی دارد که می‌تو‌ان آنها را در ستون‌های متوازی تلخیصی جا داد و به کار برد. کهن‌ترین نسخه خطی انجیل، به قرن چهارم میلادی باز می‌گردد. در بین انجیل‌ها، مرقس پیش از همه نوشته شده و از همه نیز موجز‌تر است و به همین خاطر بیشتر ارجاعات در کتاب به این انجیل هستند. روایت انجیل متی مفصل‌تر از انجیل مرقس است و مرقس و متی دعوی سبک ادبی ندارند. انجیل‌های آنها در بیان طبیعت معجزه‌گر و توان و اقتدار عظیم عیسی است، و به نقش خود به عنوان نویسنده کمتر توجه می‌شود. اما انجیل یوحنا کمتر رویه‌ای تاریخی دارد و با این کلمات آغاز می‌شود: «در ازل کلمه بود، کلمه با خدا بود و کلمه خود خدا بود.» انجیل یوحنا بیشتر حاصل تاملات روحانی است تا تاریخ موثق. یوحنا از یک‌سو منبع فکری سرشاری درباره ماهیت عیسی به منزله «مسیح»- که در تورات به ظهور او بشارت داده شده بود- و «پسر خدا» فراهم می‌سازد به طوری که اندیشه مذهب مسیحی در مورد ماهیت عیسی بدون تردید بیشتر مدیون یوحناست تا سه انجیل دیگر. از سویی دیگر تصویر یوحنا از عیسی در زمینه ادراک مورخان از عیسای انسان، فایده‌ای نسبتا ناچیز داشته است. کتاب «اندیشه عیسی» قبلا در چهار نوبت در انتشارات طرح نو چاپ شده بود ولی اینک ویراست دوم آن توسط انتشارات فرهنگ جاوید منتشر شده است. حسن کامشاد مترجم نام‌آشنا در یادداشت مترجم گفته: «متاسفانه ترجمه‌های رایج فارسی عهد جدید و عهد عتیق هیچ‌یک در مقابله با متن کتاب مقدس حق مطلب را ادا نمی‌کرد؛ از این رو مترجم خود به ترجمه مستقل آیه‌ها پرداخت.» کتاب به شکلی نوشته شده که برای خواننده‌ای که پیش از انجیل‌ها با متون مربوط به الهیات مسیحی آشنایی قبلی نداشته باشد نیز سودمند باشد. نویسنده برای پاسخ به پرسش‌ها به بررسی و ارزیابی شواهدی که پایه آگاهی ما از عیسی است می‌پردازد و با زبانی روان، وجوه مختلف پیدایش مسیحیت را از خلال عهد جدید بررسی می‌کند؛ از زمان تولد او در چهار سال قبل از میلاد که او یک معلم مذهبی یهودی بود تا حدود ٢٨-٣٠ بعد از میلاد که به صلیب کشیده شد و جان سپرد.

مترجم :   هاشم رضی

اَوِستا نام فراگیر مجموعهٔ کهن‌ترین نوشتار و سروده‌های ایرانیان است، که همانا دانشنامهٔ ایرانیان بوده و در روزگار باستان بیست و یک نسک (کتاب) داشته و هم‌اکنون دارای پنج بخش است. بخش‌های اوستا بر این پایه‌اند: یَسنه که سخنان زرتشت، شناخته شده با نام گاهان در آن گنجانده شده،یشت‌ها (سرودهای نیایشی)، وندیداد، ویسپرد و خرده‌اوستا.

هاشم رضی (۱۳۰۳در تهران) ایران‌شناس، نویسنده و مترجم ایرانی. رضی بیش از ۲۰ کتاب تالیفی دارد. هاشم رضی از پژوهشگران در حیطهٔ تاریخ زردشتیان است و کتاب‌ها و تحقیقات بسیاری در این زمینه دارد.

نام نویسنده : امبرتو اکو

نام مترجم : علی اصغر بهرامی

مجموعه اي كه در پيش رو داريد، شامل مباحثي ما بين اومبرتو اكو( نويسنده شهير ايتاليايي) و پدر كارلومارتيني( اسقف شهر ميلان) در روزنامه لاكوررادلاسراست.

اومبرتواكو كه با كتاب« نام گل سرخ» به شهرت جهاني دست يافت؛ ازشناخته شده ترين نويسندگان سكولار( يا به روايت كتاب لاادري گري) ايتاليا و اروپاست كه در رشته نشانه شناسي تحصيل گرده است و بر الهيات و فلسفه تسلطي در خور ستايش دارد. در نقطه مقابل پدر كارلو مارتيني نيز همانند هماوردش در دانشگاه تورين به تحصيل الهيات و فلسفه پرداخته ولي در نهايت به كسوت كشيشان ( ژرزوئيت ها) در آمده است! اين نامه نگاري يك بار ديگر اثبات مي كند كه گفتگو ميان مذهبي و غير مذهبي ها نه تنها ممكن بلكه سودمند است و نشان مي دهد كه چگونه در اينگونه مباحث دو طرف مباحثه مي توانند موشكافي كنند، در عرصه اي از مطالب مورد علاقع يكديگر جولان بدهند و يكديگررا به چالش بطلبند و در عين حال حرمت يكديگر را حفظ كنند يا حتي همدل باشند نامه هايي كه بين پدر مارتيني و اكو مبادله شده اند پيچيده، دشوار، دقيق و البته جذابند و طيفي وسيع ازموضوعات كلي فراواني( چون جدال بر سر روز رستاخيز، فلسفه حيات از ديدگاه كتاب مقدس، تفاوت ها و تبعيض هاي جنسي در قوانين مذهبي و فقهي و مهمتر از همه چگونگي دست يافتن انسان غيرمذهبي به تكامل روحي و معنوي) را در بر مي گيرد.

نه اكو و نه پدر مارتيني علاقه اي به انكار طرف مقابل ندارند بلكه علاقه مند به روشن كردن تفاوت هاي اصيل( كه به اعتقاد اكو ريشه در تاريخ هاي بسيار دور دارند) و نيز يافتن زمينه هاي مشترك هستند( كه حاصل از تلاشهاي پست مدرنيستي بشر نوين است براي آشتي معنويت و مادي گرايي!) خود اكو در نخستين نامه اي كه به پدر مارتيني مي نويسد ، پيشنهاد مي كند كه دامنه ديد را وسيع بگيرند و چنين نيز مي كنند .

هيچ كدام بازيگران سطحي و حساب گراي زبان آور دنياي انديشه نيستند و در همان گام اول بر عميق ترين نقاط افتراق و ميدانهاي وسيع انديشه دست مي گذارند روز رستاخيز و ايمان يا بي ايماني نسبت به جزاي گناه دنيوي در روز پسين آيا به راستي بهشت و جهنمي در آخرت انتظار نيكوكاران و ستمكاران را مي كشد يا بهشت و جهنمي واژه اي دهني است كه در همين دنيا اطراف ما به حيات خود ادامه مي دهد و ما را پذيراست؟ آيا آيات هولناك كتاب مقدس( آنجا كه به تشريح روز رستاخيز مي پردازد)همان فجايع دنياي صنعتي نيست كه با سرعت و قدرتي روز افزون به تخريب طبيعت و به بردگي گرفتن بشريت اقدام كرده و هيچ مانعي را توان مقابله با آن نيست!؟ آيا به واقع رستاخيز فرا نرسيده است!؟ اگر چنين است پس ترس هميشگي و پارانويا گونه عوام مذهبي از جزاي روز رستاخيز چه معنايي مي تواند داشته باشد.

ادوارد وسترمارک

علی بلوکباشی

ادوارد الکساندر وسترمارک (به سوئدی: Edvard Westermarck) ‏(۲۰ نوامبر ۱۸۶۲–۳ سپتامبر ۱۹۳۹) مردم‌شناس سوئدی‌زبان فنلاندی بود که بیشتر به دلیل معرفی اثر وسترمارک شناخته شده‌است. مهمترین مطالعات وی بر رویبرون‌همسری و تابوی زنای با محارم بود. وسترمارک در مورد گوناگونی سامانه‌های اخلاقی می‌نوشت، به نوعی نسبی‌گرایی باور داشت و یک نویسندهٔ معتبر در زمینه تاریخ اخلاق و رسوم ازدواج به‌شمار می‌رود. نامدارترین اثر خود تاریخ ازدواج انسان را در ۱۸۹۱ منتشر کرد. او چند کتاب نیز در زمینه رسوم مراکشی‌ها نوشت. وسترمارک استاد دانشگاه لندن از ۱۹۰۷ تا ۱۹۳۰ بود.

وسترمارک مدت 9 سال در سرزمین مراکش به پژوهش‌های میدانی پرداخت و در این اثر فرهنگ، رفتارها، عقاید، باورها و مناسک دینی مردم مراکش را پس از ورود و گسترش اسلام در سرزمین‌های افریقایی و گرایش مردم افریقا به اسلام با استناد به سندهای معتبر کتبی و پژوهش‌های شفاهی را بررسی کرده است. در این بررسی مولف آمیختگی‌های فرهنگ این مردم را در برخی عرصه‌های رفتاری، اعتقادی و مناسکی با پاره‌ای از عناصر بازمانده فرهنگی شرک‌آمیز اقوام و قبایل روزگاران پیشین به دست آورده است.

*اثر وسترمارک (انگلیسی: Westermarck effect) فرضیه‌ای روانشناختی است که براساس آن افرادی که در سال‌های آغازین زندگی در کنار هم به‌سرمی‌برند کشش جنسی‌شان نسبت به‌یکدیگر بی‌اثر و خنثی می‌شود. این پدیده را نخستین بار ادوارد وسترمارکمردم‌شناس فنلاندی، در کتاب مشهورش تاریخ ازدواج انسان به‌عنوان یکی از دلایل تابو شدن زنا با محارم مطرح کرد.