نویسنده :   ایلیا گرشویچ

مترجم :   منیژه اذکایی و جواد دانش آرا

زمان و زادگاه تاریخی زردشت همواره از مسائل بنیادی گاهان پژوهی و اوستا شناسی بوده است . تاریخ سنتی زردشت فرضیه ای چالش انگیز است که موافق و مخالف را ناگزیر به سلسه ای از مباحثات می اندازد . در این کتاب ، ایلیا گرشویچ در مقام یکی از مدافعان تاریخی سنتی ، همه جوانب موضوع را بر می رسد . گرشویچ محققی است جامع الاطراف و موشکاف که عرصه های تاریخ ، گاهشماری ، جاینام شناسی ، جغرافیای باستان ، فقه اللغه و زبان شناسی تاریخی و دین ایرانی را در می نوردد و اساس استدلال حریفان را نقد می کند .

اثر منظوم داتاتریا

قاسم هاشمی نژاد

این کتاب نوشتاری است مقدس منسوب به داتاتریا - از خدایانی که تجسد سه گانه ی برهما، ویشنو و شیوا به حساب می آیند- که آن را به دو نفر از شاگردانش القا کرده - البته در پایان همه ی فصول صرفا از شری کارتیکای راهب یاد شده است. مترجم در مقدمه از قدمت حداقل دو هزار ساله ی این کتاب سخن می گوید اما آنگونه که در ویکیپدیا از قول یکی از مترجمان اثر آمده، سبک نگارش آن به قرن نه یا ده میلادی بازمی گردد - البته این نافی سنت شفاهی قبل از آن نیست

در این کتاب که از هشت فصل تشکیل شده - که به روایت ویکیپدیا ظاهرا در اصل هفت فصل بوده - داتاتریا مدام یک حرف رو با زبان های مختلف بیان می کنه و اون حرف بنیادمکتب ادوایتا ودانتا ( مکتب نفی دوگانگی ) است: "خود" حقیقی فراسوی هر دوگانگی است - او نه ذهن است نه ناذهن، نه زنده است نه مرده، نه جسم است نه روان؛ نه شاد است نه ناشاد و .... . خلاصه اینکه حقیقت جهان و حقیقت انسان، که همان "خود" است، پیوستاری است واحد که همه جا هست و هیچ چیز بیرونش نیست و در عین حال هیچ چیز به او حدی نمی زند. داتا تریا دائم از استعاره ی آسمان برای "خود" استفاده می کند - همانطور پهناور و بی تمایز

من این متن رو دوست دارم چون اذعانی است به اینکه مشکل وحدت با عقلانیت منطقی قابل حل نیست. باید نامعقول بود تا بتوان از وحدت سخن گفت. نامعقولیت پذیرش این است که ثنویت وحدت است و وحدت ثنویت، به طور همزمان

تألیف و اقتباس: یوسف اباذری - مراد فرهادپور - وهاب ولی - زهره بهجو - میترا بصیری

اسطوره‌ها تا روزی که با زندگی محسوس و عملی جامعه خود مربوط باشند در میان توده مردم حیات دارند، و روزی که با این شرایط تطبیق نکنند، از زندگی توده مردم خارج می‌شوند و از آن به بعد در زندگی روشنفکرانه، در ادبیات، فرهنگ، مطالعات و این‌ها می‌توانند وارد بشوند و ادامه حیات بدهند. آنها را دیگر توی قهوه‌خانه‌ها نمی‌خوانند، دیگر سربازها در میدان جنگ شاهنامه نمی‌خوانند، دیگر مادرها ممکن است برای بچه‌هایشان احیانا قصه‌های دیگری را تعریف بکنند، برای این‌که شرایط تغییر کرده است. بحث فقط سر این است که من این را مسئله قابل تاسف نمی‌دانم، این جبر زندگی اسطوره است.

این کتاب، بازگوکننده چندین افسانه یونانی است که سینه به سینه در بین یونانی‌ها نقل قول شده و عقاید و باورهای این ملت را به تصویر می‌کشد.

اساطیر با داستان‌های پهلوانی افراد بشری و نیز با افسانه‌های جن و پری که برای سرگرمی جعل شده‌اند، تفاوت بسیار دارد. اسطوره‌ها اصولاً با روایات دینی ارتباط نزدیک دارند و واقعیّات فرهنگی پیچیده‌ای هستند. در میان اساطیر جهان، اساطیر یونان از آن‌جا که مرجع مکتوب باستانی و اصلی یونان (آثار هومر و هسیود و بعدها شاعران متأخرتر) بوده‌اند، حکایت دیگری دارند.

یونانیان قدیم زمین را زمین ناهموار کم و بیش مسطحی می‌پنداشتند که دور آن را جریان اکئانوس (اقیانوس) گرفته و بالای آن را گنبد جامد آسمان (از جنس برنج یا آهن) با پایه‌های استوار بر کرانه‌های جهان پوشانده و زیر آن را تارتاروس یا شکنجه‌گاه ارواح پلید پر کرده است. محل سکونت خدایان گاهی آسمان و گاهی قله‌های المپ تصوّر می‌شد و جریان آفرینش نیز به صورت یک سلسله ازدواج و تولد تخیّل می‌شد. این افسانه‌های معنادار امّا غالباً نامعقول، آن قدر برای یونانی‌ها جذبه داشت که به سان عقاید مذهبی نقل هر مجلس بود.

از افسانه‌های یونان باستان، روایت‌های متعدد در دست است، اما این روایت جدید از راجر لنسلین گرین، اصالت و تألیف خوب را با هم دارد. گرین، این افسانه ها را به همان گونه که خود یونانی‌ها در نظر می‌آورند، به شیوه عصر قهرمانان، در کنار هم قرار داده است.

به نظر می‌رسد که نویسنده در این اثر ترتیب زمانی رویدادهای مربوط به خاندان بزرگ جاودانان را سامان‌مندتر و مقبول‌تر از اغلب روایت‌های در هم ریخته معروف گذشته آورده است و یکی از ویژگی‌های کتاب این است که هر قصه از دل قصه دیگر جوانه می‌زند و رشد می‌کند.