سایه هایی بر پنجره

کتاب شش قطعه‌ی آسان با این فکر پدید آمد که خوب است شرحی از اصول بنیادی فیزیک به زبانی غیر تخصصی و به روایت ریچارد فاینمن در اختیار مخاطبان قرار گیرد. شش فصلی که برای این کتاب در نظر گرفته شده است، در واقع آسان‌ترین فصل‌های کتاب درسی مشهور و مهم «« درس‌های فیزیک فاینمن»» (چاپ اول ۱۹۶۳) هستند. که هنوز هم به عنوان معروف‌ترین کتاب فاینمن قلمداد می‌گردد. عامه‌ی خوانندگان شش قطعه‌ی آسان شانس آورده‌اند که فاینمن زمانی خواسته است بعضی موضوعات اصلی فیزیک را به صورتی عمدتاً کیفی و بدون استفاده از ریاضیات صوری بیان کند.

به قسمت‌هایی از متن این کتاب توجه فرمایید: شاعران گفته‌اند که علم، زیبایی ستارگان را ضایع می‌کند. چون‌که آنها را صرفاً کره‌هایی از اتم‌ها و مولکول‌های گاز می‌داند. اما من هم می‌توانم ستاره‌ها را در آسمان شب کویر ببینم و شکوه و زیبایی‌شان را حس کنم. می‌توانم این چرخ‌ و فلک را با چشم بزرگ تلکسوپ پالومار تماشا کنم و ببینم که ستاره‌ها دارند از همدیگر، از نقطه‌ی آغازی که شاید زمانی سرچشمه‌ی همگی‌اشان بوده است، دور می‌شوند. گمان نمی‌کنم جستجو برای فهمیدن این چیزها، لطمه‌ای به رمز و راز زیبایی این چرخ و فلک بزند. راستی شاعران امروزی چرا حرفی از این چیزها نمی‌زنند؟ چه‌ جور مردمانی هستند این شاعران که اگر ژوپیتر خدایی در هیئت انسان باشد، چه شعرها برایش که نمی‌سرایند، اما اگر در قالب کره‌ی عظیم چرخانی از متان و آمونیاک باشد، سکوت اختیار می‌کنند؟

قصه کتاب “قصر شیشه‌ای” قصه خانواده‌ای سرگردان است که گاه توی خانه‌های پیش ساخته زندگی می‌کنند، گاه بیابان و گاه آواره جای دیگری هستند. پدر و مادرِ راوی اعتقاد چندان به قواعد مرسوم در جامعه ندارند و به کل معتقدند همه چیز قرار است درست پیش برود، برای همین هراسی ندارند که دختر سه ساله‌ای که حالا راوی این قصه است با همان سن اندک سوسیس بپزد، با آتش بازی کند یا در موقعیت‌های خطرناک دیگر قرار بگیرد.

مادر، یک نقاش است که در بی فکری دست شوهرش را از پشت بسته، و مرد خانواده یا همان پدر پیر، یک دائم الخمر که به همه چیز فکر می‌کند جز سامان دادن به خانه و خانواده و کسب درآمد. آرزوی او ساختن یک قصر شیشه‌ای وسط بیابان است. یک قصر شیشه‌ای که به واسطه استفاده از انرژی خورشیدی نیروی الکتریکیِ وسایل سرمایشی و گرمایشی خانه‌ی ایده‌آل‌شان را تامین کند. برای همین هم، می‌خواهد اول یک طلایاب بسازد و بعد با بچه‌های کوچکش بیفتد دنبال طلا. می‌بینید: خیلی همه چیز قاتی پاتی است. انگار توی جهان داستان “قصر شیشه‌ای” هیچ کس رفتار معقول ندارد. اصلا در همان آغاز داستان مادر راوی در حال جمع کردن آشغال از سطل آشغال است. راوی - جینت والز یا همان دختر خانواده- که در فصل نخست داستان یک خانم جاافتاده‌ی ثروتمند و صاحب یک زندگی تر و تمیز است با او یک قرار می‌گذارد، تا بلکه به او کمک کند. مادرش می‌گوید به جای خجالت کشیدن از نحوه زندگی پدر و مادرش به نوع زندگی آن‌ها احترام بگذارد و آن‌ها را درک کند. شاید باید اسم این نوع زندگی را گذاشت، زندگی یِلخی و کولی وار؛ زندگی‌یا که به هیچ صراط اجتماعی‌ای مستقیم نیست. از فصل بعد جینت والز یا شخصیت دخترِ خانواده شروع به نقل خاطراتی می‌کند که  اصلا خاطرات معمول و سرراستی به حساب نمی‌آیند.