نویسنده: میرچا الیاده

مترجم: رویا منجم

بخشی از متن کتاب:

کارل گوستاو یونگ مبحثی با عنوان کهن الگو را برای اولین بار در روانکاوی عنوان نمود. او معتقد بود که بعضی از صورت ها به صورت ژنی تاریخی در ناخودآگاه جمعی ما به وجود می آید که ریشه در اعصار تاریخ بشری و شاید ماقبل تاریخی دارد که کهن الگوی زمین- مادر یکی از این کهن الگوها یا صورت های ازلی است چنان که الیاده در کتاب اسطوره، رویا، راز به صورت مفصل به مبحث زمین- مادر پرداخته است. او سخنان یک پیامبر سرخپوست آمریکایی به نام اسموهالا را چنین نقل می کند: پیامبرسرخپوست امریکایی، اسموهالا از قبیله ای اوماتیلا از بیل زدن خاک سرپیچی کرد و گفت: زخمی کردن، بریدن، پاره کردن و خراش دادن ما در مشترکمان با کار کشاورزی گناه است . و افزود: از من میخواهید زمین را زیر و رو کنیم؟ آیا باید چاقو به دست گیرم و در سینه ی مادرم فرو برم؟ اما سپس، هرگاه مرگم فرارسد، او دیگر مرا در آغوش نخواهد گرفت. به من میگویید زمین را زیر و رو کنم و سنگ ها را به دور افکنم. آیا باید گوشت او را ببرم تا به استخوانش رسم؟ در این صورت دیگر هرگز به بدن او راه نخواهم یافت تا دوباره زاده شوم. از من میخواهید علف و ذرت درو کنم و بفروشم، و مانند سفیدپوستان ثروتمند شوم، اما به چه جرئتی موهای مادرم را برداشت کنم؟ زاده شدن انسان از زمین، عقیدهای جهانی است. در بسیاری از زبانها، انسان "زمین زاده" نامیده میشود. عقیده بر این است که نوزادان از ژرفنای زمین، از غارها، مغاکها، شکافها و نیز مردابها و رودخانه ها می آیند.

جوانان امروزي دوست دارند همه چيز را در مورد همه بدانند. آن‌ها فكر مي‌كنند كه حرف زدن راجع به يك مشكل، به حل آن كمك مي‌كند. ولي من از نسلي آرام‌تر مي‌آيم. ما ارزش فراموش كردن را مي‌دانيم و وسوسه از نو آفريدن را. البته اخيرا خودم به مبارزه و گذشته‌اي كه طي كرده‌ام فكر مي‌كنم، و به كساني كه از دست داده‌ام. به نظر مي‌رسد كه انگار عزيزانم را جايي گم كرده‌ام، شايد آن‌ها را در جايي كه ديگر بدان تعلق ندارند، جا گذاشته‌ام و سپس آن‌قدر گيج و مغشوش شده‌ام كه نتوانسته‌ام مسيرم را ‌بازيابم....

نویسنده: مسعود بهنود

مسعود بهنود (زاده ۲۸ مرداد ماه ۱۳۲۵ در تهران) نویسنده، روزنامه‌نگار، بازیگر و فیلمساز ایرانی است. وی کارش را به عنوان روزنامه‌نگار از سال ۱۳۴۲ شروع کرد و آثاری در زمینهٔ سیاست و تاریخ معاصر ایران نگاشته‌است. بهنود به‌عنوان یک روزنامه‌نگار در روزنامه‌های متفاوتی از جمله آیندگان و تهران مصور کار کرده‌است. او بیش از ۲۰ روزنامه و مجله را بنیان نهاده‌است که هیچ یک از آن‌ها در حال حاضر منتشر نمی‌شوند. ازجمله فیلم‌های او می‌توان به حضور او به عنوان بازیگر و نویسنده در فیلم خانه عنکبوت اشاره کرد.

امینه پیش از آنکه داستان باشد، تاریخی است از دوران فروپاشی صفویه، و زمان کوتاه سلطنت نادرشاه افشار و کریم خان زند. و صد البته که تمام داستان نگاهی است به بانوانی که زمینه شکل گیری قاجاریه را فراهم آوردند و آن را دست به دست از خلال خونریزی ها، در بین خود برای مدت طولانی حفظ کردند. امینه تاثیر زنان باهوشی را نشان می دهد که از میان حرمسراهای شاهان قاجار برخاسته اند. اما اگر از عدم تطابق قصه با تاریخ بگذریم، در این کتاب درسهایی نهفته است. آنجا که امینه به اروپا می‌رود و تفاوت جایگاه زنان در جامعه اروپا را با جایگاه آنان در حرمسرای شاهی مقایسه می‌کند. آنجا که اعتقادات خرافی شاه سلطان حسین صفوی و اطرافیانش چگونه باعث استیلای افغانان بر ایران و عقب‌افتادگی کشور می‌شود. و تفاوت فرمانروایان و شاهانی که از مشاوران خوب بهره می‌برند و آنها که خود را از آن محروم می‌سازند.

امینه در فرانسه داستان خونریزیهای محمود افغان در اصفهان را از زبان حیدر بیک برای ولتر تعریف می‌کند. او روایت می‌کند که حیدربیک در بین اجساد خون‌آلود خانواده‌اش برای زنده ماندن خود را به مردن می‌زند. ولتر در عکس العمل به این داستان چند بار تکرار می‌کند: انتخاب مرگ برای گریز از مرگ! زنده باد زندگی. چه جمله زیبایی اگر دقیق‌تر به آن نگاه کنیم. اگر مرگ را فقط مرگ فیزیکی ندانیم. اگر در شرایط سخت امید را از دست ندهیم و مرگ را آرزو نکنیم، بلکه راه مبارزه با آن را جستجو کنیم. اگر صبر داشته باشیم. این چرخ زندگی است که می‌چرخد و هر طرف آن رنگی دارد.